Umowa nazwana

Umowa nazwana – umowa, której przedmiot, treść i skutki posiadają regulację ustawową (essentialia negotii sformułowane w ustawie expressis verbis). Do umowy nazwanej odnosi się grupa przepisów prawa, gdzie określone są wzajemne uprawnienia i obowiązki stron właściwe dla stosunku prawnego danego rodzaju.

Tworzenie szczególnych regulacji umów nazwanych uzasadnia:

• masowy charakter i duża doniosłość gospodarcza danego typu umowy,
• potrzeba ochrony interesów stron poprzez wprowadzenie przepisów o imperatywnym i semi-imperatywnym charakterze,
• kształtowanie właściwego (pożądanego) modelu stosunków prawnych danego rodzaju.

Prawo polskie

W polskim systemie prawnym regulacji umowy nazwanej poświęcony jest zwykle osobny rozdział ustawy – zdecydowana większość umów nazwanych opisana jest w części szczególnej księgi trzeciej Kodeksu cywilnego. Przykładami umów nazwanych są umowa sprzedaży, umowa zlecenia, umowa o dzieło czy umowa przewozu.

Przeciwieństwem umów nazwanych są umowy nienazwane, czyli takie, które nie są unormowane w sposób szczegółowy i zawierane są w granicach tzw. swobody umów. Przykładem umowy nienazwanej są umowa factoringu i umowa franczyzy. Przed 9 grudnia 2000 r. umową nienazwaną była umowa leasingu.

Bibliografia

• umowa, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-08-27] .
• Wojciech Jan Katner: Prawo zobowiązań – umowy nienazwane. System Prawa Prywatnego. T. 9. C.H. Beck, 2018. ISBN 978-83-812-8674-9. Brak numerów stron w książce