W54

W54 - opracowana w USA, najmniejsza znana głowica nuklearna o niskiej mocy. Stosowana w taktycznej broni jądrowej różnego typu (w tym w przenośnej).

Rozwój

W54 była opracowana przez Los Alamos National Laboratory i wyprodukowana przez United States Atomic Energy Commission. W latach 1961–1962 wyprodukowano w sumie około 1000-2000 głowic W54 różnego typu i pozostawały one w użyciu do co najmniej 1971 roku.

Testy przedprodukcyjne

Najwcześniejsze próby urządzeń nuklearnych o małej mocy to próbne wybuchy Pascal-A i Pascal-B w 1957 w ramach serii testów znanych pod kryptonimem Operation Plumbbob. W wielu wypadkach okazały się one jednak znacznie silniejsze od założeń.

Kolejne tego typu testy, to testy urządzenia XW-51 (o mocy 0,022 kilotony, które następnie rozwinięto w wersję XW-54) podczas Operation Hardtack I w 1958 (Hardtack Quince and Hardtack Fig). Zakończyły się one niepowodzeniem.

Kolejne testy urządzenia XW-51/XW-54 w roku 1958 podczas Operation Hardtack II obejmowały doświadczenia Hardtack II Otero, Bernalillo, Luna, Mora, Colfax, Lea, Hamilton, Dona Ana, San Juan, Socorro, Catron, De Baca, Chavez, Humboldt, i Santa Fe (wszystkie niskiej mocy). Liczba doświadczeń przekroczyła wcześniejsze testy jakiejkolwiek broni jądrowej, wskazując problemy z pomyślnym wdrożeniem technologii głowic niskiej mocy o małych rozmiarach, które byłyby niezawodne i bezpieczne.

Następne serie testów przeprowadzono w 1961 (Operation Nougat). Podczas tych serii W54 zachowywało się już powtarzalnie.

Wdrożone już wersje W-54 testowano w kolejnych seriach wybuchów próbnych na Poligonie Nevada. 7 lipca i 17 lipca 1962 testowano W-54 jako element systemu M388 Davy Crockett. W teście Little Feller II (7 lipca) zawieszoną około metra nad ziemią głowicę odpalono z ustawieniem mocy na 0,02 kilotony. W teście Little Feller I (17 lipca) przetestowano już wystrzelenie pocisku M388 Davy Crockett ze stacjonarnej wyrzutni kalibru 155mm. Pocisk nastawiono na wybuch kilka metrów nad ziemią w celu odległym ok. 2,5 km. Był to ostatni atmosferyczny próbny wybuch jądrowy na Poligonie Nevada. Wykonano go w połączeniu z operacją IVY FLATS (symulowane otoczenie prawdziwego konfliktu). Obserwatorami byli prokurator generalny Robert F. Kennedy i doradca prezydenta USA generał Maxwell D. Taylor. 22 grudnia 1997 Amerykański Departament Energii odtajnił materiał filmowy z tych testów .

Wersje

Istniało kilka wersji głowicy W54 o różnej mocy, ale opartych na tej samej konstrukcji podstawowej: ładunku jądrowym i mechanizmami o wymiarach około 270mm (średnica) na 400mm (długość) i wadze około 23kg:

XW-54 (była W-51) - wersja testowa o mocy ok. 0,022 kilotony;
W-54 Mod.0 - wersja do pocisku AIM-26 Falcon (AIM-26A Nuclear Falcon / XAIM-26A Nuclear Falcon) o mocy 0,25 kilotony;
W-54 Mod.1 Y1 i Y2 - głowica bardzo niskiej mocy 0,01/0,02 kilotony (moc mogła być nastawiona) stosowana w M388 Davy Crockett i systemach SADM;
W-54 Mod.1 Y3 - 1 kilotonowa głowica wykorzystywana w SADM.

W72

Po wycofaniu pocisków AIM-26 Falcon, 300 zachowanych z nich głowic jądrowych przebudowano (w latach 1970–72) i podniesiono ich moc do 0,6 kilotony. Nadano im oznaczenie W72. Użyto ich następnie w jądrowych wersjach szybujących bomb lotniczych AGM-62 Walleye. Pozostawały one w służbie do 1979.

Bibliografia

List of all US Nuclear Weapons at Nuclear Weapon Archive (ang.)
Historical United States Nuclear Weapons at GlobalSecurity.org (ang.)
W54 na GlobalSecurity.org (ang.)
"The Davy Crockett". brook.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-22)]. na Brookings Institution (ang.)