Zaburzenie dysocjacyjne tożsamości

Inne zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne)
	Klasyfikacje
ICD-11	6B64; Zaburzenie dysocjacyjne tożsamości
ICD-10	F44.81; Osobowość mnoga
DSM-IV	300.14; Dysocjacyjne zaburzenia identyfikacji; (osobowość mnoga)
MeSH	D009105

Ten artykuł od 2022-05 wymaga dodania wiarygodnych źródeł medycznych dla zapewnienia weryfikowalności.

Możliwe, że zbyt mocno polega na źródłach pierwotnych. Podane poniżej informacje, mające charakter medyczny, mogą być częściowo lub w całości niepoparte dowodami naukowymi. Jako pozbawione odpowiednich źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Zaburzenie dysocjacyjne tożsamości (osobowość mnoga, osobowość naprzemienna, osobowość wieloraka, ang. multiple personality, dissociative identity disorder, DID) – zaburzenie dysocjacyjne, polegające na występowaniu przynajmniej dwóch osobowości u jednej osoby. Zazwyczaj poszczególne osobowości nie wiedzą o istnieniu pozostałych^[1].

Nie tylko wzorce zachowań różnych osobowości są zazwyczaj odmienne, każda osobowość ma odrębną tożsamość, wspomnienia^[2], zdarza się, że nawet płeć, iloraz inteligencji, ciśnienie krwi, ostrość wzroku, preferencje seksualne czy alergie^[3]. Osobowości mogą też wykazywać cechy charakterystyczne dla osób w odmiennym wieku^[4]. Badania czynności układu nerwowego mogą wykazać różnice w pracy mózgu poszczególnych osobowości u tej samej osoby.

Mechanizm powstawania nie jest dobrze poznany. Jako dysocjacja, osobowość mnoga wytwarza się po szczególnie bolesnych, traumatycznych przeżyciach i kryzysach, przebytych w dzieciństwie i powiązanych z tematyką śmierci oraz seksualności. Charakteryzuje się dezintegracją ego, integralność którego zapewnia możliwość pozytywnego włączania zdarzeń zewnętrznych i doświadczeń społecznych w obręb percepcji. Osoba niezdolna do zinternalizowania zdarzeń zewnętrznych może doświadczać poczucia emocjonalnego rozregulowania, w ekstremalnych przypadkach tak intensywnego, że prowadzącego do dysocjacji własnej osobowości (łac. dissociatio – rozdzielenie).

Szacuje się, że około 2% populacji doświadcza rozdwojenia osobowości^[5]. Zaburzenie jest diagnozowane rzadko; częściej u kobiet niż u mężczyzn.

Diagnoza różnicowa: schizofrenia, PTSD, borderline.

Zobacz też

Przypisy

↑ ICD-10. V rozdział. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne.. Warszawa: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”, 2000, s. 138. ISBN 83-85688-25-0.
↑ Zaburzenie dysocjacyjne tożsamości – czym jest, jak się objawia i czy możn [online], healthytime.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
↑ Rosenhan D.L, Seligman M.E.P, (1994), Psychopatologia
↑ Rozdwojenie osobowości, Openmedica Zdrowie. [dostęp 2007-02-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-09)].
↑ Artykuł National Alliance on Mental Health. [dostęp 2018-08-23].

[1] ICD-10. V rozdział. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne.. Warszawa: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”, 2000, s. 138. ISBN 83-85688-25-0.

[2] Zaburzenie dysocjacyjne tożsamości – czym jest, jak się objawia i czy możn [online], healthytime.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).

[3] Rosenhan D.L, Seligman M.E.P, (1994), Psychopatologia

[4] Rozdwojenie osobowości, Openmedica Zdrowie. [dostęp 2007-02-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-09)].

[5] Artykuł National Alliance on Mental Health. [dostęp 2018-08-23].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]