Zawidy
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
164[2] |
Strefa numeracyjna |
89 |
Kod pocztowy |
11-440[3] |
Tablice rejestracyjne |
NKE |
SIMC |
0487315 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego | |
Położenie na mapie gminy Reszel | |
54°01′26″N 21°06′11″E/54,023889 21,103056[1] |
Zawidy (niem. Soweiden) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Reszel.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś założona przed 1346 rokiem. Nazwa wsi pochodzi od pruskiego imienia Sowide (Sovydas), Prusa, który był zasadźcą Zawid. W roku 1346 następny sołtys Konrad Ekardi prosił biskupa warmińskiego o odnowienie przywileju lokacyjnego wsi na prawie chełmińskim. Nowy przywilej dla wsi wydany został 10 lipca 1346 roku. W ramach wsi wyodrębniony został obszar trzech włók na prawie pruskim dla wolnych Prusów. Wolni mieli obowiązek wystawiania służb rycerskich, które uczestniczyły w wojnach w ramach wojska biskupów warmińskich. W tym wypadku na wezwanie burgrabiego z Reszla, który działał w imieniu wójta biskupiego. Później obszar wsi powiększony został o obszar lasu przyznany przez biskupa Henryka Sorboma.
Zawidy nie ucierpiały w czasie wojny 1519-1521, kiedy to zniszczone zostały inne wsie w okolicy Reszla.
W roku 1608 biskup warmiński Szymon Rudnicki wydał przywilej na budowę karczmy w Zawidach Hipolitowi Dittloffowi z Reszla.
W 1783 r. wieś liczyła 43 domy, natomiast w roku 1820 odnotowano w Zawidach 253 mieszkańców. W kolejnym spisie, z roku 1848, we wsi było 339 osób, a w roku 1939 - 336.
Oświata
[edytuj | edytuj kod]Szkoła w Zawidach wymieniana była w roku 1783, a pięć lat później nauczycielem był tu Jerzy Kuhn. Jako wynagrodzenie roczne otrzymywał on 60 talarów rocznie i drewno opałowe oraz od gospodarzy z dwóch wsi dwanaście fur siana, dziewięć korcy żyta i dwanaście wiązek słomy. W roku 1812 wymieniana jest szkoła katolicka oraz szkoła wiejska, królewska. W 1935 r. była to szkoła jednoklasowa z jednym nauczycielem oraz 31 uczniami.
Po II wojnie światowej w Zawidach uruchomiono szkołę podstawową. W roku 1976 była to szkoła czteroklasowa. Po późniejszej likwidacji szkoły dzieci z Zawid dowożone są do szkoły w Reszlu.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Biskupiec z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn, 1969. (str. 194-195 - opis wsi)
- "Kętrzyn z dziejów miasta i okolic", "Pojezierze", Olsztyn, 1978. (str. 242 - opis wsi)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 159942
- ↑ Wieś Zawidy w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-11-05] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Kod pocztowy Zawidy •• Wyszukiwarka, kody pocztowe, ulice, mapa [online], www.kodypocztowe.info [dostęp 2019-11-05] .