Brzoza

Brzoza – rodzaj drzew i krzewów należący do rodziny brzozowatych. Występuje w stanie dzikim w strefach umiarkowanej, borealnej i arktycznej Europy, Azji i Ameryce Północnej.

Bielusieńka brzoza,
Pod moim oknem,
Pokryła się śniegu
Najszczerszym srebrem.
- Белая берёза
  Под моим окном
  Принакрылась снегом,
  Точно серебром. (ros.)
- Autor: Siergiej Jesienin, Brzoza

Brzoza nad wodą stała, młoda, szumna i piękna,
brzoza w wodę spojrzała, i nagle – drżąca, wylękła
chciała uciekać! uciekać! z rozwianym, zielonym warkoczem,
i nie mogła. I zapłakała. I nie wiedziała po czem.
- Autor: Władysław Broniewski, Brzoza

(…) brzoza srebrnobiała,
Która tym się słynna stała,
Że ma sok pod korą słodki.
- Autor: Jan Brzechwa, Poszła w las nauka

Czyż nie piękniejsza nasza poczciwa brzezina,
Która jako wieśniaczka, kiedy płacze syna,
Lub wdowa męża – ręce załamie, roztoczy
Po ramionach do ziemi strumienie warkoczy,
Niema z żalu postawą jak wymownie szlocha.
- Autor: Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz

Dlaczego w Rosji tak szumią brzozy?
Dlaczego białopienne też to rozumieją?
Przy drogach stoją, borykając się z wiatrem,
Tak żałośnie listowie zrzucają.
- Źródło: Brzozy, piosenka zespołu Lube

Hej ty brzozo, hej ty brzozo – płaczko,
smutno szumisz nad jego tułaczką,
opłakujesz i armię rozbitą
i złe losy, i Rzeczpospolitą…
- Autor: Władysław Broniewski, Żołnierz polski

krągłe liście brzozy
pada na nie deszcz
kropelkami czasu
deszcz na liściach deszcz
- Autor: Leszek Herdegen, *** (sierpień 1949), „Życie Literackie” nr 16, 21 kwietnia 1957, s. 3

różowomleczne pnie wilgotnych i zawsze chłodnawych brzóz, kędzierzawiąc się na zadrach zwitkami kredowego naskórka, to bielały, jak smukłe śnieżki, to różowiały przelotnie na kształt nóg bocianich, to znów plamiście migotały swym srokatym pręgowaniem.
- Autor: Bolesław Leśmian, Podlasiak, z cyklu Klechdy domowe

Stoi pośród grona
Para, nad całą leśną gromadę wzniesiona
Wysmukłością kibici i barwy powabem:
Brzoza biała, kochanka, z małżonkiem swym grabem…
- Autor: Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, księga III

Szumi w gaju brzezina,
Bo inaczej nie może –
Wiatr gałązki jej zgina,
Musi szumieć nieboże.
- Autor: Adam Asnyk, Szumi w gaju brzezina

Z ciemnych mojego lasu drzew jedno najcichsze
Ukochałem, najbardziej smutne i najwiotsze:
Brzozę, co nie szumiała w najszaleńszym wichrze,
Zawsze niema, choć wiatru wiew się o nią otrze.
- Autor: Leopold Staff, Zabite drzewo

Zapłakały rdzawe liście
rozpłakanych brzóz,
na dalekie ciemne morza
popłynął ich głos.
- Autor: Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Brzozy