Epitafia

Epitafium

Epitafium – napis na nagrobku lub pomniku upamiętniającym zmarłego, także utwór o takim charakterze.

• A koniec jest początkiem i nową nadzieją…
  • Autor: anonim

• Czasie, ty, który widzisz wszystkie ludzkie sprawy, o naszym losie zanieś taką wieść potomnym: padliśmy tu, na sławnej równinie Beocji, by ocalić prześwięte Hellenów dzierżawy.
  • Opis: epitafium upamiętniające Greków poległych w bitwie pod Cheroneą w 338 p.n.e.

• Czym ty jesteś, ja byłem, czym ja jestem, ty będziesz.
  • Quod tu es, fui, quod sum, tu eris. (łac.)

• Dołączył do większości
  • Abiit ad plures (łac.)
  • Opis: oznacza, że umarł
  • Autor: Petroniusz, Satyryki, 42,5

• Gdyby cnota, bystrość sądu, wspaniałe bohaterstwo,
  Gdyby wzniosłość, blask bogactwa i szlachetność rodu
  Potrafiły przezwyciężyć ciemne moce śmierci:
  Fryderyk nigdy nie spoczywałby w tym grobie.
  • Opis: słowa na nagrobku cesarza Fryderyka II Staufa w Palermo.

• Iucundus, pasterz, wyzwoleniec Marka Terencjusza
  Wędrowcze, kimkolwiek jesteś zatrzymaj się i odczytaj te wersy.
  Dowiedz się, jak niesłusznie pozbawiono mnie życia, i posłuchaj mych daremnych lamentów.
  Nie dano mi żyć dłużej niż 30 lat.
  Pewien niewolnik pozbawił mnie życia, a potem sam rzucił się w nurty rzeki.
  Rzeka Men zabrała jego życie, którego pan jego został pozbawiony.
  Mój patron wzniósł ten nagrobek własnym sumptem.
  • Opis: na kamieniu nagrobnym z Moguntium (dziś Moguncji).

• Jakże słodko jest umrzeć za Ojczyznę!
  • Opis: napis na grobie Stanisława Żółkiewskiego.

• Łaźnie, wino i miłość niszczą nasze życie, ale też łaźnie, wino i miłość składają się na życie.
  • Opis: epitafium na grobowcu Titusa Klaudiusza Drugiego, I w.n.e.

• Naturę i jej prawa ciemność spowijała;
  Bóg rzekł: „Niech będzie Newton!” I światłość się stała.
  • Nature and Nature’s laws lay hid in night;
    God said, Let Newton be! And all was light. (ang.)
  • Autor: Alexander Pope
  • Opis: epitafium na grobie Izaaka Newtona w opactwie westminsterskim.

• Nie płaczcie, że leżymy tak z dala od ludzi,
  A burze już nam nieraz we znaki się dały –
  Wszak słońce co dzień rano tu nas wcześniej budzi
  I wcześniej okrywa purpurą swej chwały.
  • Opis: napis na cmentarzu z I wojny światowej na górze Rotunda, Beskid Niski.

• Niech ci ziemia lekką będzie.
  • Sit tibi terra levis! (łac.)
  • Opis: napis na nagrobkach rzymskich; przytoczony m.in. w Epigramach, IX, 29, Marcjalisa.

• Oddał swe życie gdzieś tam wysoko, tam gdzie sprawy ziemi są tak odległe, blask słońca tak czysty, a Bóg tak blisko.
  • Autor: Jan Zumbach
  • Opis: napisany po zestrzeleniu Ludwika Paskiewicza kolegi Zumbacha z Dywizjonu 303.

• Przechodniu,
  jeżeliś przyjaciel, zabolej; jeżeliś nieprzyjaciel uważ
  losów ludzkich kolej i upadek.
  Stanisław Stadnicki z Żmigroda
  Pan na Łańcucie, starosta zygwulski tu spoczywa
  Mąż duszą niezłomną, rodem dostojnym, rozliczną koligacją,
  przemnogimi krwi
  związkami, przedziwną urodą, wysokimi dary umysłu,
  wielkością bogactw
  tak znaczny i tak wielki
  Wolności najgorętszy miłośnik (…)
  O ojczyzno, gdybyś wojownika tego, znamienitego męża,
  przypuściła
  była do piastowania spraw twoich, zaiste ozdobą byłby tobie
  i pożytkiem, jak mało kto
  kiedykolwiek. (…)
  O mocy Boska, gwałtu i nieprawości mścicielko!
  O święte prawa ojczyste!
  O wolności zgwałcona i stłumiona!
  Was wzywam, was przywoływam!
  Anna z Ziemiaczyc małżonka z przyjaciółmi.
  • Opis: epitafium na cześć Diabła Łańcuckiego ułożone przez Jana Szczęsnego Herburta.

• Przechodniu! Nie płacz i nie żałuj tego człowieka, bo gdyby żył, Ty musiałbyś umrzeć…
  • Opis: napis na grobie Maksymiliana Robespierre’a

Tablica pod Termopilami

• Przechodniu, powiedz Sparcie, iż wierni jej prawom tutaj spoczywamy.
  • Autor: Simonides z Keos
  • Opis: epitafium wyryte na kamiennej tablicy postawionej w miejscu śmierci Leonidasa i jego oddziału.

• Przechodniu, wyjmij z teczki mózg elektronowy
  i nad losem Szymborskiej podumaj przez chwilę.
  • Autor: Wisława Szymborska, wiersz Nagrobek

• Spieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą
  • Autor: ks. Jan Twardowski, wiersz Spieszmy się

• Ta kopuła, to hełm na głowę giganta. Niech spoczywa w spokoju.
  • Opis: na grobie Napoleona Bonaparte

• Tu leży ten, kto leży, ale go z mogiły
  Nie sądź, gościu, raczej z cnót, które go zdobiły.
  On to kapłan Febowy, którego uczony
  Rym świadczy, że mu nie jest rówien znaleziony.
  • Autor: Daniel Naborowski
  • Opis: epitafium ku czci Jana Kochanowskiego.

• Tu spocząłem – Brotachos Kreteńczyk. Przybyłem z Girtyny. Ale nie po to przybyłem – lecz po towar.
  • Opis: nagrobek grecki z V w. przed Chrystusem

• Tu spoczywa ten, który wiedział, jak zgromadzić wokół siebie zdolniejszych niż on sam.
  • Opis: epitafium na grobie Dale’a Carnegie

• Tu w tym Adam Kotowski odpoczywa grobie,
  Inszych robi fortuna, on ią zrobił sobie
  Własną pracą y cnotą, a mając na pieczy
  Mało, siłę nauczył zyskać z małey rzeczy.
  Żył y królom potrzebny, ludziom pożyteczny
  Nakoniec też y sobie dom wystawił wieczny.
  
  Małgorzata Kotowska spoczywa w tym grobie,
  Ta prócz płci nic nie miała niewieściego w sobie
  Iey żywot, umysł, sprawy, opiszą wyraźni
  Dom, kościoły, pobożność, goście y przyiaźni
  Mógł pogrześć iey popioły mąż osierociały
  Ale zawrzeć w kamieniu nie mógł iey pochwały.
  • Opis: inskrypcja nagrobna z końca XVII w. stolnika wyszogrodzkiego Adama Kotowskiego i jego żony Małgorzaty z kościoła oo. Dominikanów w Warszawie.

• W życiu piękne są tylko chwile…
  • Opis: cytat z tekstu piosenki „Naiwne pytania” zespołu Dżem, autorstwa Ryszarda Riedla. Tekst ten znajduje się także na jego grobie.

Piosenka dla Wojtka Bellona jako epitafium

• Zaszumiały cię powietrza
  I ruszyłeś sam na szlak
  Ten ostatni, ten najlepszy
  Przyszedł czas, Pan dał ci znak
  • Autor: Aleksandra Kiełb-Szawuła, Piosenka dla Wojtka Bellona

• Zbyt szybko wyszedł do tej bramy, za którą nie ma innych dróg.
  Nawet nie zdążył wziąć gitary – pewnie by zabrał, gdyby mógł
  • Autor: B. Malach, Epifatium dla Krzyśka, piosenka z repertuaru zespołu Czerwone Gitary

• Ze względu
  na nienadesłanie na czas
  dyplomów i odznaczeń
  odbyła się jedynie
  część artystyczna.
  • Autor: Mira Kuś, wiersz Epitafium

• Zrodziła mnie Mantua, Kalabria mnie uniosła,
  dziś trzyma mnie Neapol.
  Śpiewałem o pastwiskach, polach i o władcach.
  • Mantua me genuit: Calabri rapuere: tenet nunc Parthenope.
    Cecini pascua, rura, duces. (łac.)
  • Opis: epitafium na cześć Wergiliusza w Pozzuoli.