Bassignan-a

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Bassignan-a     Stat: Italia Region: Piemont Provincia: Provincia ëd Lissandria Nòm 'n italian: Bassignana Coordinà: Latitudin: 45° 00′ 13.5′′ N Longitudin: 8° 44′ 08.7′′ E Autëssa: 96 m s.l.m. Surfassa: 28,71 km² Abitant: 1.674 (2019) Comun dj'anviron: Aluvion Piòvra, Apsèj, Frascarolo (PV), Gambarana (PV), Ìsola Sant Antòni, Moncasté, Pieve del Cairo (PV), Rivaròn, Suardi (PV), Valensa CAP: 15042 Prefiss tel.: 0131 Còdes ÌSTAT: 006013 Còdes fiscal: A708  Sant protetor: Madòna dël Càrmin  Festa dël borgh: 16 ëd luj  Sit istitussional Bassignan-a (Bassgnan-na ant la parlà local, Bassignana an italian) a l'é un comun dël Piemont ëd 1.674 abitant , ant la provinsa ëd Lissandria. Geografìa Bassignan-a as treuva a la confluensa dël Pò e dël Tani, al sènter ëd na lenga ëd tèra an posission pòch arlevà antrames ai doi fium. Un pont a consent ëd traversé 'l Tani; al contrari a l'é nen possìbil argionze la Lomlin-a an traversand ël Pò, che an costa region a l'é anvironà da bòsch satì e a së spartiss an canaj ant ij quaj as dis ch'as peussa trové l'òr. Stòria La piev ëd San Gioann Ël teritòri 'd Bassignan-a a l'é stàit abità fin da temp motobin antich da popolassion selt-ligurin-e dla tribù che ij roman a ciamavo Marici. An época roman-a ant la region a dovìa alvesse na vila, valadì na tenùa agrìcola abità da aristocràtich o legionari veteran e coltivà da cològn roman, ant l'àmbit ëd la centuriassion ëd Derthona (ancheuj Torton-a). A testimoniansa 'd sòn, a l'han fàit dj'artrovament archeològich d'iscrission sepolcraj. L'istess nòm dël pais a l'é atestà tanme Villa Bassiniana, da l'epònim Bassinus d'orìgin ciarament latin-a. Ant ij sécoj ch'a ven-o apress, ël pais a l'é stàit sede d'ën castrum longobard (coma ch'a mostra la dedicassion a San Michel ëd la cesa dël castel) e a l'é peui passà sota a la giurisdission ëd la Contà 'd Pavìa an época carolingia. Ël cristianésim a l'é spantiasse an coste bande a parte dal IV sécol, grassie a le campagne d'evangelisassion portà anans da san Siro, vësco pavèis. Bassignan-a a l'ha ospità na piev ëd grand estension, prima sota la dipendensa dël vësco 'd Torton-a, peui - dal sécol ch'a fa X - ëd col ëd Pavìa. Na part ëd la piev, dedicà a san Gioann Batista, a l'é ancora ancheuj visìbil al camposant. Bastion dël castel La giurisdission ëd Pavìa a ven torna afermà con ij diplòma imperiaj ëd Federich I Barbarossa dël 1164 e 'd sò fieul Enrich IV dël 1191. Sempre dël sécol ch'a fa XII a nass a Bassignan-a na forma d'autogoern sìmil a cola dle Comun-e, ma col but pì specifìch ëd nominé dj'arpresentant ch'a presentèisso, discutèisso e aprovèisso le propòste për la gestion dj'afé d'anteress coletiv. An cost perìod ël pais a l'é soens soasì tanme arfugi dle famije guelfe pavèise, quand che le turbulense polìtiche a na provocavo o consijavo l'esili. Ël castel dël pais a l'era na piassafòrt press che inespugnàbil, dzoratut dal cant stentrional difendù dal Pò e colegà con na ròca da l'àutra riva dël fium, për sicuresse 'l contròl sël pont e le comunicassion con la Lomlin-a. Dël 6 ëd luj 1322 March Viscont a l'ha batù le milissie guelfe capitanà dal comandant Raimond ëd Cardona, ch'a l'avìo pijà 'l pais l'ann prima. Malgré la vitòria, le trupe angioin-e a son restà a Bassignan-a fin a j'agn Quaranta dël Quatsent, quand che 'l contròl a passa torna sota la giursdission dël Ducà 'd Milan, prima sota ij Viscont, peui - dòp un cit perìod sota ai Savòja - a jë Sfòrsa. col passé dj'agn, ij duca a anfeodo Bassignan-a a pì famije: ai Becarìa, ai Dla Sala, ai Blingé (Bellingeri), ai Del Majno. Dël 1499 le trupe fransèise 'd Luis XII d'Orleans, comandà da Giacomo Trivulzio, a passo j'Alp e a invado l'Italia e a oten-o la capitolassion ëd vàire sità antra le quaj Bassignan-a, ch'a l'é donà dël 1500 a Beatris d'Avalos, marchèisa 'd Vigévan e fomna 'd Trivulzio. Ij fransèis a saran batù da na lega papal a Raven-a e an sla via dl'artorn Gioann dij Médici, ch'a l'era stàit pija përzoné e ch'a vnirà peui papa col nòm ëd Leon X, a ven liberà a Bassignan-a con l'agiut ëd j'abitant dël pòst. La cesa parochial ëd San Stéo Dal 1535, con la mòrt ëd Fransesch II Sfòrsa, ël Ducà 'd Milan a ven ancorporà ant le tère imperiaj dl'Imperi Roman Sacrà, sota l'imperador Carl V. Dël 1556 l'imperador a àbdica e a lassa a sò fieul Filip II ël Regn dë Spagna e ij sò possediment italian. Bassignan-a a resta formalment sota a la giurisdission dël Prinsipà 'd Pavìa. Ant ël sécol ch'a fa XVII, ël pais a subiss pì vire distrussion, ravagi e roberìe. A l'inissi dël Setsent, an séguit a la Guèra ëd Sucession Ëspagneula e al sucessiv Tratà d'Utrecht, ël pais a ven agregà a jë Stat dël Ducà 'd Savòja, che pòch dòp as tramuda ant ël Regn ëd Sardëgna. Ai 27 dë stèmber dël 1745, nel mes ëd la Guèra ëd sucession austrìaca, a Bassignan-a as combat na bataja importanta ch'a ved da na part le armà fransèisa e spagneula comandà dal maresial Jean-Baptiste Desmarets, marchèis ëd Maillebois, da l'àutra le armà austrìache e piemontise comandà dal general Schullembourg e da Carl Emanuele III ëd Savòja. Ij prim a oten-o la vitòria e a së spantio ant la Pian-a Padan-a, ma ij teritòri perdù a saran vagnà torna l'ann ch'a ven dòp. Bassignan-a a l'é torna teatro 'd guèra dël 1799, d'apress a la calà 'd Napoleon Bon-a-part: le trupe fransèise a vagno contra cole austrìache e russe e 'l general russ Zubakoff a meuir an bataja. Dal 1814, tornà ant ël Regn ëd Sardëgna, Bassignan-a a l'é aministrà sota a la Division (peui Provinsa) ëd Lissandria, a la Provinsa (peui Sircondari) ëd Lissandria e a l'é a cap d'ën Mandament ch'a comprend ëdcò Aluvion Cambià, Moncasté, La Prèja, Pavon ëd Lissandria (ancheuj frassion ëd la Prèja) e Rivaròn. Dël 1929 ël Comun ëd Rivaròn a l'é ancorporà ant ël Comun ëd Bassignan-a, ma a oten torna soa indipendensa aministrativa dël 1948. Aministrassion Ël sìndich a l'é Eleonora Vischi (dal 27/05/2019). Anliure esterne Sit istitussional Arferiment La pòrta d'intrada dël pais con ël blason

Aiuto per la lettura Ayuda para la lectura Help for Reading Rintré ant la Piòla Contaté j'Aministrator Lìber për Amprende Coression ortogràfica Tastadura piemontèisa Portaj e Proget Agiut pr'ij Contributor Travajòt sempi