زیړ
زېړ / jɛloʊ / کې د لیدلو وړ رڼا د طیف د شين او نارنجي ترمنځ د رنگ، [2] او په طبيعت کې د سرو زرو، کوچ او پخه لیمویي رنگ. [3] چې دا په کم رنگ د لومړنيو رنگ، رنگ د چاپولو لپاره کارول کيږي. په اروپا، کاناډا او د امریکا متحده ایالاتو د سروې له مخې، زيړ دی رنگ د خلکو زياتره سره مشغولتیا، خوشبينۍ، اکرث، او خپل نه برخوال، سره د دوه مخي سیاست، حسادت، حسد په توگه پېژندل کېږي، او په متحده ايالاتو کې هم، سره ډارن. دا غږوي، په ځانگړې توگه په چين کې، چیرته چې د خوښۍ، عزت، عقل، اتفاق او کلتور د رنگ په څير ليدل په آسیا د کلتور مهم رول لري. [4]
آرپوهه او تعريفونه
[سمول]
په تاریخ د هنر او فشن
[سمول]زېړ، د زيړ رنگې ocher له خټې جوړ په بڼه، و د د لومړي رنگونو په دمخه غار هنر کارولي نه دي. د Lascaux غار د سره زيړ اټکل 17.300 کاله عمر ولري رنگ يو آس انځور لري.په لرغونی مصر، زيړ شو د سرو زرو، چې په پام کې خراب نشونکی، ابدي او نمره کیدونکی وي تړلي. د پوستکي او د خدايانو هډوکي دې باور شول چې د سرو زرو شي. د مصريانو په پراخه توگه په قبر انځورونه زيړ کارول شوی؛ معمولا کارول يا زيړ اخری خاوره يا د ځلانده orpiment، که څه هم دا د ارسنيک جوړ شو او وه ډېره زهري. سره orpiment د طي کولو يوه کوچنۍ paintbox د پاچا Tutankhamun قبر وموندل شو. نارينه تل سره نصواري مخونه، د ښځو سره د زيړ اخری خاوره یا د سرو زرو مخونو کې ښودل شوي. [8]د لرغونو روميانو په خپل انځورونه زيړ لپاره کارول کيږي چې د سرو زرو او هم په پوستکي ټنه استازيتوب وکړي. دا په د پمپي ددیوال انځورونه وار وار وموندل.
بیولوجی پوهه
[سمول]د منی د پاڼي، زيړ گلان، کيله، نارنج او نورو زيړ ميوه ټولو کاروتين، ژړ او سره سره عضوي pigments چې په کلوروپلاست او د نباتاتو او اوبړیو په څېر يو شمېر نورو د فوتوسنتېتیک موجودات، د ځينو د بکترياوو، او ځینې فنگسونه chromoplasts موندل کېږي لري. دوی په نباتاتو او د اوبړیو د دوه کلیدي رول خدمت وکړي:. دوی په فتوسنتیز د کارولو لپاره د رڼا د انرژۍ د جذب او هغوی له photodamage د شين کلوروفيل ساتنه [30]
د دوبي په وروستیو کې، په توگه رڼا ساعتونو رالنډ او حرارت يخ، په رگونو چې د او د پاڼی څخه مايعاتو ترسره ورو ورو تړل کیږي. د اوبو او منرالونو ته د پاڼی ورخ ډير په چټکۍ سره کم، ورو ورو په لومړي، او بیا. دا هغه وخت چې د کلوروفيل پيل ټيټوي په ترڅ کې ده. لکه څنگه چې د کلوروفيل کموي، د ژړ او سره سره کاروتين زيات او د ليدلو وړ، د کلاسیکې په مني کې د پاڼو رنگ په رامنځته کولو.
کاروتين په ډیرو ژوندی شیانو عام دي؛ دوی ته گازرې، جوار، نرگسه، rutabagas، سور گلی، او کیله د ځانگړتیا رنگ ورکړي. هغوی د د د پخيدلو په د سین خرچنگ د سور، د فلامینگواو سالمون مایی د گلابي، او د قناری د زيړ، او هگۍ زیره په غاړه لري.
Xanthophylls تر ټولو معمول زيړ سلولوز چې د کاروټېنويډ د ډلې دوه ستر توپیر یو جوړ کړي دي. د نوم څخه د یونان د xanthos ده (ξανθος، "زيړ") + phyllon (φύλλον، "د پاڼی"). Xanthophylls په ډیره عادی توگه د شنو نباتاتو کي د پاڼي وموندل، خو هغوی هم د خوړو د خوړلو له لارې د هغوی د حيواناتو د خپلو لاره ومومي. د مثال په توگه، د چرگانو هگۍ زیره، غوړو، او د پوستکي د زيړ رنگ د غذا چرگانو مصرف څخه راځي. د چرگانو د بزگرانو دې پوه شي، او زياتره xanthophylls معمولا لوتئین اضافه،، ترڅو چي هگۍ زیره زيات زيړ کړي.
کیلی دي شين کله چې دوی ځکه د کلوروفیل په خپل وجود لري راټولیږی دي. کله راټولیږی، دوی ته پخيږي پیل شي؛ په کیلی هورمونونه په ايتايلينو گاز، چې د څو انزايمونو د تولید هڅوی امينو اسيدونو بدلوي. دغه انزايمونه پيل د کيله د رنگ، ترکيب او خوند ته بدلون ورکړي. د شين کلوروفيل رسولو د مخه او د کاروتين زيړ رنگ ځای دا؛ په پای کې، لکه چې د انزایمونو د خپل کار ته دوام ورکړي، د سلولي دېوال تجزيه او د کيلې ته مخه نصواري.
زېړ ټولو ډير د ليدو رنگ ده، او په ځانگړي ډول د مرغانو او حشراتو په زړه پورې. داسې باور کيږي چې د الوتونکو د لید ده په ځانگړې توگه د ځانگړو رنگونو، لکه زيړ حساس دي. زېړ پژواک تلکونو اخیستل کیږي تر څو د حشراتو، څو چې د زيړ فام جلب کړي دي ونيسي.
