Uru Uru suyu

Uru Uru suyu Ururu jach'a suyu Departamento de Oruro
Uru Uru
Uru Uru suyu	Wallqanqa
	Unancha
.
Mama llaqta	Buliwya
Tinkurachina siwikuna
Uma llaqta	Uru Uru
Pruwinsyakuna	16
Munisipyukuna	35
Kantunkuna	208
Simikuna	qhichwa simi, kastilla simi, aymara simi, waraniyi simi, hukkuna
Runakuna	392.451 (ine 2001)
Runa ñit'inakuy	7 runa / km²
Hallka k'iti kanchar	53.558 km²
Hanaq kay	- m
Kamasqa wata	5 ñiqin tarpuy killapi 1826 watapi
Prefecto	Santos Tito Véliz
Karu rimay yupay
Pacha suyu	BOT (UTC-4)
Qhichwa simipi llika tiyanan
Kastilla simipi llika tiyanan	preforuro.gov.bo
Uru Uru suyup pruwinsyankuna
|
Buliwya suyup suyunkuna
|

Uru Uru suyu icha Ururu suyu (aymara simipi: Ururu jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Oruro) nisqaqa huk suyum Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Uru Uru (Ururu) llaqtam.

Allpa saywachi

• Amachasqa suyukuna: Sajama mamallaqta parki
• Urqukuna: Sajama - Parinaquta - Kimsachata: Aqutanku, Umurata, Kapurata; - Wayna P'utuqsi - Chachakumani - Chullkani - Pacha Qullu (Kimsa Misa) (Pacha Kkollu Quimsa Misa) (4.702 m) (nina urqu, Litoral pruwinsyapi) - Inka Qhamachu (4.792 m) (Litoral pruwinsyapi) - Laram Q'awa - Tata Sawaya - Tunupa - Qhawaray
• Quchakuna: Puwpu qucha - Uru Uru qucha - Qullpasa kachi qucha - Wañaquta
• Mayukuna: Huchusuma mayu - Laq'a Jawira - Lawqa mayu - Pilkumayu

Pulitika Rakiy

Chunka suqtayuq pruwinsyanmi kan.

Pruwinsya	km²	Runakuna (2001)	Uma llaqta	Runakuna (2001)
Chinchay Qaranqa	870	5.790	Wayllamarka	439
Ch'allapata (Eduardo Avaroa)	4.015	27.675	Ch'allapata	7.683
Ladislao Cabrera	8.818	11.698	Salinas de Garci Mendoza	584
Litoral	2.894	4.555	Wachaqalla	1.650
Pantaléon Dalence	1.210	23.608	Wanuni	15.106
Puerto de Mejillones	785	1.130	La Rivera	-
Puwpu	3.061	14.984	Puwpu	1.923
Qaranqa	5.472	10.163	Qhurqhi	845
San Pedro de Totora	1.487	4.941	T'utura	212
Sajama	5.790	9.438	Karanka Kurawara	1.314
Sawaya	5.885	7.114	Sawaya	573
Sawkari	1.671	7.763	Toledo	685
Sebastián Pagador	1.972	10.221	Santiago Wari	2.999
Tomas Barrón	356	5.424	Kalistu	2.474
Urin Qaranqa	3.536	6.136	Antamarka	302
Uru Uru	5.766	241.811	Uru Uru	201.230

• Lista:Pulitika rakiy (Buliwya)

Runakuna

Uru Uru suyupiqa aswanta Aymara, Qhichwa runakunam tiyanku.

Runa llaqta	%
Qhichwa	35,7
Aymara	37,4
Waraniyi, Chikitus, Moxos	0,2
Mana indihina	26,1
Huk indihina runa llaqta	0,6

Pukyu: obd.descentralizacion.gov.bo

• Uru runa

Simikuna

Uru Uru suyupiqa kastilla, qhichwa, aymara simikunatam lliwmanta astawan rimanku.

Simi	Suyu	Buliwya
Qhichwa simi	134.289	2.281.198
Aymara simi	127.086	1.525.321
Waraniyi simi	383	62.575
Huk indihina simi	1.943	49.432
Kastilla simi	342.332	6.821.626
Hawa simi	6.878	250.754
Indihina similla	30.745	960.491
Indihina simi kastilla simipas	188.963	2.739.407
Kastilla simi hawa simipas	153.439	4.115.751

Aswan hatun llaqtakuna

Salinas de Garci Mendoza

Uru-Uru suyupi aswan hatun llaqtakuna

Llaqta	Runakuna (2001)	Runakuna (~ 2009)	Llaqta	Runakuna (2001)	Runakuna (~ 2009)
Uru Uru	201.230	232.114	Siwaruyu (Sevaruyo)	924	1.112
Wanuni	15.106	17.172	Qillqata	881	1.060
Ch'allapata	7.683	9.295	Chuqiña	871	1.048
Q'araqullu	4.412	5.324	Qhurqhi	845	1.017
Santiago Wari	2.999	3.623	Killaqa	841	1.012
Kalistu llaqta (Eucaliptus)	2.474	2.388	Pisiga Bolívar	718	864
Machaqamarka	2.206	2.038	Toledo	685	824
Puwpu	1.923	1.841	Allqamarka	593	714
La Joya	1.817	2.186	Salinas de Garci Mendoza	584	703
Wachaqalla	1.650	1.985	Upukiri (Opoqueri)	582	700
Karanka Kurawara	1.314	1.581	Amachuma	576	693
Bolívar qhuya (Campamento Bolívar, (Antequera kantunpi)	1.120	1.348	Sawaya	573	689
Pasña	1.090	1.312	Pampa Awllaqa	525	632
Kulta Krus (Cruce Culta)	1.038	1.249	San Pedro de Condo	520	626
Turqu	1.022	1.230	Katari Q'awa (Cataricahua)	497	598
T'utura	1.013	1.187	Qullpasa (Coipasa)	484	582

Uru Uru suyupi paqarisqa

Evo Morales, Buliwya suyup kunan umalliqnin paqarimurqa Isallawi llaqtapi, Jurinuqa kantunpi, Urin Qaranqa pruwinsyapi, 26 ñiqin kantaray killapi 1959 watapi.

Karu puriy

Karnawal 2007 watapi, Uru-Uru

Sinphuniku yatawaki Uru Uru

• Uru Uru pukllay

Apaykachana

1. Uru Uru - Challapata - Yuqalla - P'utuqsi
2. Uru Uru - Qaraqullu - Caihuasi - Kunfital - Quchapampa
3. Pisiga - Uru Uru - Caihuasi

Hawa t'inkikuna

• bvirtual.proeibandes.org Cirilo Valda Pereira (tesis): Relaciónes entre la capacitación docente y la producción de textos en el aula en quechua normalizado (qhichwa simi, kastilla simi)

Punku p'anqa: Buliwya

	Uru Uru suyu
	Uma llaqta: Uru Uru
	Pruwinsyakuna: Atawallpa • Ch'allapata • Chinchay Qaranqa • Ladislao Cabrera • Litoral • Pantaléon Dalence • Puerto de Mejillones • Puwpu • Qaranqa • Sajama • San Pedro de Totora • Santiago Wari • Sawkari • Tomas Barrón • Urin Qaranqa • Uru Uru
	Munisipyukuna (uma llaqtakuna): Antamarka Belen (Antamarka Belen) •Antamarka (Antamarka) • Antiqira (Antiqira) • Ch'allapata (Ch'allapata) •Chipaya (Chipaya) • Chuqikuta (Chuqikuta) • Churu (Churu) • Esmeralda (Esmeralda) • Iskara (Iskara) • Karanka Kurawara (Karanka Kurawara) • Kallistu (Kalistu) • Killaqa (Killaqa) • La Rivera (La Rivera) • Machaqamarka Krus (Machaqamarka) • Machaqamarka (Machaqamarka) • Pampa Awllaqas (Pampa Awllaqas) • Pasña (Pasña) • Puwpu (Puwpu) • Qaranqa (Qaranqa) • Qaraqullu (Qaraqullu) • Qhurqhi (Qhurqhi) • Quwiphasa (Quwiphasa) • Salinas de Garci Mendoza (Salinas de Garci Mendoza) • Sawaya (Sawaya) • Sawkari (Toledo) • Surakachi (Surakachi) • Tukuy Santukuna (Tukuy Santukuna) • Turku (Turku) • Tutura (Tutura) • Uru Uru (Uru Uru) • Wachaqalla (Wachaqalla) • Wanuni (Wanuni) • Waylla Marka (Waylla Marka) • Yunkuyu (Yunkuyu)
	Amachasqa sallqa suyukuna: Sajama mamallaqta parki
	Urqukuna: Aqutanku • Chachakumani • Ch'iyar Qullu • Hanan Turani • Jach'a Ch'ankha • Janka Parka • Jayu Quta • Kapurata • Kimsa Chata (Buliwya-Chili) • Kimsa Chata (Sawaya) • Kinta Qullu • Krusiru • Kuntur Chukuña • Kuntur Ikiña • Laram Q'awa • Mujun • Parinaquta • Pukara • Pumirapi • Qalasaya • Qhapaqa • Qhawaray • Qulluma • Qurimina • Sajama • Saqawaya • Siwara Mayu • Supay Qullu • Tata Sawaya • Tumaq'asani • Tunupa • Tunupa (Atawallpa) • Turu • Umurata • Wayna P'utuqsi • Wichu Qullu • Wila Ch'ankha • Wisk'achani • Yana Pawillun - Wallakuna: Asanaki walla
	Quchakuna: Puwpu qucha • Quwiphasa kachi qucha • Saqawaya qucha • Uru Uru qucha • Wañaquta‎
	Mayukuna: Huchusuma mayu • Pilkumayu
	Runa llaqtakuna: Aymara • Qhichwa • Uru
	Simikuna: aymara • kastilla • qhichwa • uru • waraniyi
	Mawk'a llaqtakuna: La Joya • Qala Qala • Sajama chullpakuna
	Karu puriy: Uru Uru karnawal