1552

Godina 1552 (MDLII) bila je prijestupna godina koja počinje u petak (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	15. vijek – 16. vijek – 17. vijek
Decenija:	1520-e  1530-e  1540-e  – 1550-e –  1560-e  1570-e  1580-e
Godine:	1549 1550 1551 – 1552 – 1553 1554 1555

1552. po kalendarima

Gregorijanski	1552. (MDLII)
Ab urbe condita	2305.
Islamski	958–960.
Iranski	930–931.
Hebrejski	5312–5313.
Bizantski	7060–7061.
Koptski	1268–1269.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1607–1608.
• Shaka Samvat	1474–1475.
• Kali Yuga	4653–4654.
Kineski
• Kontinualno	4188–4189.
• 60 godina	Yang Voda Miš (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11552.
Podrobnije: Kalendarska era

Događaji

• 15. 1. - Ugovor iz Chamborda: francuski katolički kralj Henri II sklopio dogovor sa trojicom protestantskih vladara iz Svetog Rimskog Carstva na čelu sa Moritzom Saskim (prethodnica Pobune kneževa protiv cara Karla V).

• februar - Neuspeh Petra Bakića u Erdelju.
• 22. 2. - 26. 3. - Ugarski sabor u Požunu/Bratislavi, tu su i kralj Ferdinand sa sinovima i ban Nikola Šubić Zrinski - pripreme za dolazeći rat (porez se slabo sakuplja).

• mart - Akt o uniformnosti nametnuo protestantsku liturgiju u Engleskoj.
• ožujak - Budimski Ali-paša povratio Segedin, koji su Mađari malo pre toga uzeli.
• 26. 3. - Guru Amar Das postaje treći guru sikizma.

• april - Italijanski rat 1551–1559: francuski kralj Anri II napada Karlovu Lorenu i zauzima gradove Metz, Toul i Verdun.
  • Turske i francuske galije kasnije haraju obalu Kalabrije, zauzimaju Reggio.

• maj - Moritz Saski zauzeo Augsburg, zamalo zarobio cara Karla u Innsbrucku - beži u Korušku.

• 2. 6. - Budimski Ali-paša zauzeo Vesprem (privremeno).
• 26. 6. - Počela opsada Temišvara (vezir Ahmet-paša i beglerbeg Mehmed-paša Sokolović, grad brani Stjepan Lošonci).

• lipanj/srpanj - Komandant u Erdelju Giambattista Castaldo dobija pomoćne čete iz Njemačke, ali one se bune jer nisu dobile plaću - poharani Koložvar/Kluž i Weissenburg/Alba Iulia, građani i seljaci ih odbili od Sibinja.
• 9. 7. - Ali-paša zauzeo Zamak Drégely na severu Mađarske, herojska pogibija kapetana Györgya Szondyja.
• 27. 7. - Turci zauzeli Temišvar; nakon ovoga i Lipovu.
  • Turci sada imaju svu zemlju između Erdelja, Moriša, Tise i Dunava, nastaje Temišvarski pašaluk, prvi mu je na čelu Kazim-paša.
• 30. 7. - Ulama-beg iz Požege opsjeo Viroviticu, grad se predao već 2. kolovoza;
  • zatim srušio Grabrovnik i opsjeda tvrđicu Prodavić, zatim neuspješno Đurđevac (v. Picokijada) - strah u Koprivnici i Varaždinu; nakon toga padaju Čazma, napušteni Dubrava i Ustilonja - Turci se povlače iz Slavonije polovicom kolovoza.
  • U ovo vrijeme knez Petar Erdedi porušio Gradišku i Kraljevu Veliku.

• 2. 8. - Passavski sporazum - mir u Nemačkoj, sloboda za zarobljene protestante, povučen Augsburški interim iz 1548.
• 5. 8. - Bitka kod Ponze: franko-otomanska flota porazila Đenovljane.
• 10. 8. - Ferdinandov vojskovođa Erasmus von Teufel poražen i zarobljen u Ugarskoj, većina ugarskih i hrvatskih kapetana izginula.
• avgust - Osvajanje Maskata: Osmanlija Piri-reis uzeo ovaj grad Portugalcima.
• 17. 8. - Završeno štampanje Beogradskog četvorojevanđelja, prve knjige štampane u Beogradu (rezao jeromonah Mardarije, štampao knez Radiša Dmitrović zatim beogradski Dubrovčanin Trojan Gundulić) (prva strana).

• 4. 9. - Mehmed-paša Sokolović (ili Ali-paša?), nakon Banata zauzeo i Solnok nakon što ga je napustila većina posade.
• 9. 9. - 18. 10. - Opsada Egera: István Dobó odbranio grad od Mehmed-paše i Ahmet-paše(odn. Ali-paše, Ahmet-paše i ostalih sandžaka).

• 1. 10. - Bosanski paša sa Ulama-begom i Malkoč-begom upao u Slavoniju i prodro do Varaždina; Nikola Zrinski i Luka Sekelj u nekoliko okršaja na Varaždinskom polju 3 - 4. 10. odbili tursku navalu.

"Blagoslovenno voinstvo nebesnogo Carja" - prikaz ruskog osvajanja Kazanja

• 2. 10. - Opsada Kazanja: Ivan Grozni osvojio grad i srušio Kazanjski kanat.

• 1. 11. - Vijest o upadu čazmanskog sandžaka do Gradca i Vrbovca, ali službenici bana Zrinskog oslobodili sve tada zarobljene.

Kroz godinu

• Veliki broj Srba prelazi iz Banata u Erdelj, da bi se kasnije vratio
• Jevreji u Kučajni u severoistočnoj Srbiji .
• Osmanski pohod protiv Hormuza (1552-54): Turci ne uspevaju uzeti ovo ostrvo.
• Bartolomeo Eustachi završio Tabulae anatomicae ali objavljene tek 1714.
• Ambroise Paré uveo arterijsku ligaturu pri amputaciji.

Rođenja

Cvijeta Zuzorić

• 18. 7. - Rudolf II, sveti rimski car († 1612)
• 17. 9. - Camillo Borghese, papa Pavao V. († 1621)
• 22. 9. - Vasilije IV., car Rusije († 1610)
• 6. 10. - Matteo Ricci, jezuitski misionar u Kinu († 1610)
• 11. 10. - Dmitrij Ivanovič, prvi sin Ivana Groznog († 1553)
• Boris Godunov, ruski car († 1605)
• Marfa Sobakina, treća žena Ivana Groznog († 1571)
• Cvijeta Zuzorić, pjesnikinja († 1648)
• pribl. - Derviš-paša Bajezidagić, pjesnik († 1603)

Smrti

• 21. 4. - Petrus Apianus, matematičar, astronom, kartograf (* 1495)
• 24. 4. - Petar Bakić (srpski plemić) (* ca. 1488)
• 26. 5. - Sebastian Münster, kartograf (* 1488)
• 9. 7. - György Szondy, vojnik (* 1500)
• 1. 9. - Ştefan VI Rareş, vladar Moldavije
• 17. 10. - Andreas Osiander, protestantski teolog (* 1498)
• 3. 12. - Sveti Franjo Ksaverski, jezuitski misionar (* 1506)

Reference

• Vjekoslav Klaić, Svezak treći: dio prvi..... Prva knjiga: Doba kraljeva Ferdinanda I., Maksimilijana i Rudolfa (1527-1608) (archive.org)
• Milenko M. Vukićević, Znameniti Srbi Muslomani (1906)

1552 na Wikimedijinoj ostavi