Bogdan Nestorović
Bogdan Nestorović (Beograd, 28. april 1901 — 28. decembar 1975) bio je srpski arhitekta, autor i univerzitetski nastavnik. Posebno je uključen u izradu plana hrama Svetog Save, spojene sa doprinosom Aleksandra Deroka, za koji je bio glavni odgovorni arhitekta od 1935. do 1941. godine. Kao dizajner dizajnirao je nekoliko poznatih beogradskih zgrada. Bogdanov otac bio je poznati arhitekta Nikola Nestorović[α 1].
| Bogdan Nestorović | |
| Rođenje | Beograd |
|---|---|
| Smrt | 28. 12. 1975. (74 godina) Beograd |
| Polje | arhitektura |
Profesionalna karijera
urediBogdan Nestorović je studirao arhitekturu u Beogradu 1923. godine. Zatim je studirao u Parizu, gdje je radio iu velikim arhitektonskim uredima. Po povratku u Kraljevinu SHS radio je između 1926. i 1930. godine u arhitektonskoj firmi "Arhitekt". Godine 1930. izabran je za asistenta na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Ona je ostala njegov stalni posao do penzije. Na fakultetu je predavao dizajn stambenih zgrada kao i stil i arhitektonsku istoriju. Za svoj životni rad 1971. godine dobio je sedmojulsku nagradu.
Prije Drugog svjetskog rata Nestorović je osvojio dva arhitektonska konkursa, 1931-33. Zanatski dom (kasnije Radio Beograd) i 1938. zgradu PRIZAD-a (kasnije Tanjuga). Na drugom tenderu za izgradnju hrama Svetog Save 1926-27. dobio je drugu nagradu. Komisija je utvrdila da bi konačni projekat trebalo da bude realizovan spajanjem njegovog nacrta i nacrta Aleksandra Deroka. Dalji razvoj dogodio se do 1934. Od 1934. do 1941. Nestorović je bio odgovoran za izgradnju crkve kao glavni arhitekta, što je prekinuto Drugim svetskim ratom, posle koga je gradnju zabranila Komunistička partija, što je trajalo do 1984. godine. Slijedeći opšte smjernice, Nestorovića i Deroka naslijedio je Branko Pešić.
Na drugom takmičenju u Kraljevini Jugoslaviji 1926. godine učestvovalo je ukupno 22 arhitekte. Evaluaciju su obavili patrijarh Dimitrije, Jovan Cvijić kao predsednik Srpske akademije nauka i umetnosti, arhitekti i akademici Andra Stevanović i Bogdan Popović i arhitekte Pera Popović i Momir Korunović.[1] Ipak, oni nisu bili među 22 takmičarska djela koja su ispunila sve specifikacije. Nijedan od njih nije pratio poziv da se uzvišenje crkve zasniva na "nacionalnom" stilu kasne vizantijske "moravske škole". Većina priloga je nastala po uzoru na manastirsku crkvu Gračanicu ili Aja Sofiju. Komisija se takođe žalila da su ukupni doprinosi ponuđeni na niskom nivou.[2]
Najbolje mjesto je došao od Bogdana Nestorovića, čije je delo zauzelo drugo mjesto i predstavilo monumentalnu kopiju Gračanice. Uopšteno, stečajni doprinos Nestorovića dodijelio je relativno neiskorišten model, sa kompilacijom jednostavnih elemenata bliskih modelu crkve manastira Gračanica, dok su drugi doprinosi takmičenju snažnije doprinijeli ekspresionističkim oblicima.[3] Samo sa daljom kompletnom revizijom Nestorović je prilagodio volumen i dimenzije bliže modelu Aja Sofije i njenog sistema kupole, koji je bio povezan sa veličinom zgrade.[4]
Nestorović je autor brojnih studija historije arhitekture. Obuhvata studije od antike do 19. vjeka. Klasik je "Arhitektura Srbije XIX veka". Knjiga prikazuje cjelokupni stilski razvoj arhitekture u Srbiji sa njenom stilskom tranzicijom od istočnjačko-islamske baštine do modela zapadne arhitekture. Njegova kolekcija se danas čuva u Srpskoj akademiji.[5]
Za razvoj arhitekture Srbije značajno je 12 banaka koje je izgradio Nestorović.[5] U Beogradu je bio dizajner velikog broja stambenih objekata do Drugog svetskog rata. Na primjer, kuća Vitomira Konstantinovića u ul. Kralja Milana 3 (1926-27).
Galerija
uredi-
Akvarel finalnog projekta za Hram Svetog Save iz 1931. godine. -
Zgrada PRIZAD-a iz 1937. godine. -
Zgrada Zanatskog doma u Beogradu iz 1933. godine -
Kuća Vitomira Konstatinovića u ulici Kralja Milana 3 iz 1926. godine.
Bilješke
uredi- ↑ Nikola Nestorović (Požarevac, 1868 — Beograd, 1957) bio je srpski arhitekta i univerzitetski profesor.
Izvori
uredi- ↑ NIN, Nr. 2696, 29. August 2002 Ta, pocnite jednom stogod Arhivirano 2023-04-07 na Wayback Machine-u
- ↑ Ljubomir Milanović 2012: S. 70
- ↑ Aleksandar Kadijević 2016: S. 53–55
- ↑ Aleksandar Kadijević 2016: Byzantine architecture as inspiration for serbian new age architects. Katalog der SANU anlässlich des Byzantinologischen Weltkongresses 2016 und der Begleitausstellung in der Galerie der Wissenschaften und Technik in der Serbischen Akademie der Wissenschaften und Künste, Serbian Committee for Byzantine Studies, Belgrade. ISBN 978-86-7025-694-1 Hier S. 53
- ↑ 5,0 5,1 RTS Srpska Arhitektura XIX veka