Gabela

Gabela je naseljeno mesto u opštini Čapljina, u Bosni i Hercegovini, uz samu granicu sa Hrvatskom. Nalazi se 5 km južno od Čapljine, na desnoj obali Neretve (na 68 m nadmorske visine) uz rub istoimenog polja. Stanovništvo se pretežno bavi poljoprivredom (povrće, voće, duvan i vinova loza). Dobri putevi i veze omogućile su angažovanje dela aktivnog stanovništva u Čapljini i Metkoviću.

Gabela
Ulica u Gabeli
Osnovni podaci
Država	Bosna i Hercegovina
Entitet	Federacija Bosne i Hercegovine
Kanton/Županija	Hercegovačko-neretvanski kanton
Opština/Općina	Čapljina
Stanovništvo
Stanovništvo ((1991))	2.440
Geografija
Koordinate
Gabela Gabela (Bosne i Hercegovine)

Istorija

Ime Gabela ital. gabella - carina nosi od druge polovine XV. veka kada su trg Drijeva na levoj obali Neretve i grad na desnoj obali, koji su podigli Mlečani posle 1452. godine. Ubrzo je Gabela pala pod ugarsku vlast, a posle smrti Matije Korvina (1490) osvojili su je Turci.

Godine 1664.u Gabeli je bilo 150 kuća, 3 džamije, 1 tekija, 2 hana i oko 30 dućana, a na Neretvi dve naoružane galije. Najpre je kao skela pripadala kadiluku Nevesinje, a samostalan kadiluk je postala je između 1567. i 1620..

Mlečani su je zauzeli 1693. koji su gabelski grad u tursko-mletačkom ratu digli u vazduh. Požarevačkim mirom 1718. Gabela je ponovo došla pod tursku vlast.

Do 1878. bila je važno pogranično mesto između Hercegovine i Dalmacije, a ulogu Gabele kao utvrđenja preuzeo je u ovom kraju grad Počitelj.

Posle potpisivanja Dejtonskog sporazuma Gabela je sa kompletnom opštinom Čapljina, (32 naselja), ušla u sastav Federacija Bosne i Hercegovine.

Stanovništvo

Gabela
godina popisa	1991.	1981.	1971.
Hrvati	2.046 (83,85%)	2.007 (79,70%)	1.615 (77,79%)
Srbi	324 (13,27%)	377 (14,97%)	435 (20,95%)
Muslimani	32 (1,31%)	38 (1,50%)	9 (0,43%)
Jugosloveni	24 (0,98%)	90 (3,57%)	11 (0,52%)
ostali i nepoznato	14 (0,57%)	6 (0,23%)	6 (0,28%)
ukupno	2.440	2.518	2.076

Hipoteza o Gabeli kao Troji

Gabela je stekla veliki publicitet nakon što je meksički filolog Roberto Salinas Price 1985. objavio knjigu Homerova slijepa publika, u kojoj tvrdi da se drevna Troja, odnosno grad koji Homer opisuje kao poprište trojanskog rata nalazio u dolini Neretve, temeljeći to na geografskim i drugim detaljima iz Ilijade koji po njemu daleko više odgovaraju lokaciji Gabele nego lokaciji u Maloj Aziji. Salinasove tvrdnje su, međutim, uglavnom izazvale skepsu među historičarima i arheolozima.

Povezano

• Koncentracioni logor Gabela

Izvori

• Knjiga: „Nacionalni sastav stanovništva - Rezultati za Republiku po opštinama i naseljenim mjestima 1991.“, statistički bilten br. 234, Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Bosne i Hercegovine, Sarajevo.
• internet - izvor, "Popis po mjesnim zajednicama" - http://www.fzs.ba/Podaci/nacion%20po%20mjesnim.pdf Arhivirano 2009-05-20 na Wayback Machine-u

Vanjske veze

Gabela na Wikimedijinoj ostavi

• Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
• Gugl satelitska mapa (Maplandia)