Karnataka – razlika između verzija
m r2.7.1) (robot Dodaje: af:Karnataka |
m Bot: Brisanje šablona: Link FA. |
||
(Nije prikazano 20 međuverzija 11 korisnika) | |||
Red 30: | Red 30: | ||
! colspan="2" bgcolor="#DEFFAD" | Mapa |
! colspan="2" bgcolor="#DEFFAD" | Mapa |
||
|----- |
|----- |
||
| colspan="2" align="center" bgcolor="#E8E8E8" | <center>[[Datoteka: |
| colspan="2" align="center" bgcolor="#E8E8E8" | <center>[[Datoteka:Karnataka in India (disputed hatched).svg|250px|Položaj Karnatake u Indiji]]</center> |
||
|} |
|} |
||
'''Karnataka''' je savezna država [[Indija|Indije]] sa površinom od 192.000 km² i 55.868.200 stanovnika (stanje: 1. jan. 2001). Karnataka se nalazi na jugu Indije na [[visoravan Dekan|visoravni Dekan]] i graniči sa [[Maharaštra|Maharaštrom]] |
'''Karnataka''' je savezna država [[Indija|Indije]] sa površinom od 192.000 km² i 55.868.200 stanovnika (stanje: 1. jan. 2001). Karnataka se nalazi na jugu Indije na [[visoravan Dekan|visoravni Dekan]] i graniči sa [[Maharaštra|Maharaštrom]], [[Goa|Goom]], [[Andra Pradeš]]om, [[Tamil Nadu]]om i [[Kerala|Keralom]]. Svojim zapadnim delom izlazi na [[Arapsko more]]. Glavni grad Karnatake [[Bangalor]] ima preko 6 miliona stanovnika. Softverska industrija Bangalorea predstavlja 35% indijskog softverskog izvoza. Karnataka je jedini izvoznik [[sandalovina|sandalovine]] u Indiji. |
||
[[Datoteka:Mysorepalace.jpg|thumb|left|250px|Misorska Palata]] |
[[Datoteka:Mysorepalace.jpg|thumb|left|250px|Misorska Palata]] |
||
== Istorija == |
== Istorija == |
||
Neolitička naselja datiraju iz drugog veka pre Hrista. Karnataka je bila u sastavu [[Maurja carstvo|Maurja carstva]], kojim je u 3. veku pre Hrista vladao [[Ašoka]]. Tokom prvog milenijuma Karnataka je bila u sastavu različitih dinastija: Kadambas, Ganga([[323.]] -[[550.]] |
Neolitička naselja datiraju iz drugog veka pre Hrista. Karnataka je bila u sastavu [[Maurja carstvo|Maurja carstva]], kojim je u 3. veku pre Hrista vladao [[Ašoka]]. Tokom prvog milenijuma Karnataka je bila u sastavu različitih dinastija: Kadambas, Ganga ([[323.]] -[[550.]]), Čalukjas i Raštrakutas. |
||
Na prelasku milenijuma osnovano je [[Hojsala carstvo]], tokom koga je procvetala umetnost i arhitektura i tada su sagrađeni hramovi kao Hojsalesvara hram u Halebidu i Čenakesava hram u Beluru. Širenjem Hojsala carstva delovi Andra Pradeša i Tamil Nadua dolaze pod njihovu vlast. [[Vidžajanagara carstvo]] (1336.- 1660.) se održavalo pred muslimanskim invazijama. Poticalo je tradicije i ohrabrivalo umetnost, religiju i literaturu na [[sanskrit]]u, [[Kanada (jezik)|kanada]] i teluga jeziku. Koalicija sultana je pobedila i srušila Vidžajanagara carstvo. Sultani su ohrabrivali [[urdu]], persijsku literaturu i islamsku arhitekturu. [[Moguli]] su pobedili sultane i region je postao deo [[Mogulsko carstvo|Mogulskog carstva]]. Mogulski vladar [[Aurangzeb]] je postavio Vodedžaru od Majsora kao vladara. Kasnije područjem vlada [[Hajder Ali]], a posle njega njegov sin Tipu Sultan, poznat kao [[Tigar od Majsora]]. Tigar od Majsora se borio protiv evropske ekspanzije, tj. britanske ekspanzije. Vodili su se [[Anglo-Majsorski ratovi]] ([[1767.]] -[[1799.]] ). U zadnjem ratu [[Tigar od Majsora]] je izgubio rat i život. Majsor je postao deo Britanske Indije. Posle nezavisnosti Vodejatr maharadža je bio guverner. Delovi tadašnjih država Madras, Hajderabad i Bombaj postali su [[1956.]] deo |
Na prelasku milenijuma osnovano je [[Hojsala carstvo]], tokom koga je procvetala umetnost i arhitektura i tada su sagrađeni hramovi kao Hojsalesvara hram u Halebidu i Čenakesava hram u Beluru. Širenjem Hojsala carstva delovi Andra Pradeša i Tamil Nadua dolaze pod njihovu vlast. [[Vidžajanagara carstvo]] (1336.- 1660.) se održavalo pred muslimanskim invazijama. Poticalo je tradicije i ohrabrivalo umetnost, religiju i literaturu na [[sanskrit]]u, [[Kanada (jezik)|kanada]] i teluga jeziku. Koalicija sultana je pobedila i srušila Vidžajanagara carstvo. Sultani su ohrabrivali [[urdu]], persijsku literaturu i islamsku arhitekturu. [[Moguli]] su pobedili sultane i region je postao deo [[Mogulsko carstvo|Mogulskog carstva]]. Mogulski vladar [[Aurangzeb]] je postavio Vodedžaru od Majsora kao vladara. Kasnije područjem vlada [[Hajder Ali]], a posle njega njegov sin Tipu Sultan, poznat kao [[Tigar od Majsora]]. Tigar od Majsora se borio protiv evropske ekspanzije, tj. britanske ekspanzije. Vodili su se [[Anglo-Majsorski ratovi]] ([[1767.]] -[[1799.]] ). U zadnjem ratu [[Tigar od Majsora]] je izgubio rat i život. Majsor je postao deo Britanske Indije. Posle nezavisnosti Vodejatr maharadža je bio guverner. Delovi tadašnjih država Madras, Hajderabad i Bombaj postali su [[1956.]] deo |
||
Majsora, a država Majsor se [[1973.]] preimenuje u Karnataka. |
Majsora, a država Majsor se [[1973.]] preimenuje u Karnataka. |
||
Red 55: | Red 55: | ||
=== Rudarstvo === |
=== Rudarstvo === |
||
Preko 90% indijske proizvodnje [[zlato|zlata]] dolazi iz južne Karnatake. U zadnje vreme vadi se ruda mangana. Većina indijske rude gvožđa dolazi iz Karnatake. |
Preko 90% indijske proizvodnje [[zlato|zlata]] dolazi iz južne Karnatake. U zadnje vreme vadi se ruda mangana. Većina indijske rude gvožđa dolazi iz Karnatake. |
||
⚫ | |||
[[Datoteka:Jogmonsoon.jpg|thumb|240px|Džog vodopadi]] |
[[Datoteka:Jogmonsoon.jpg|thumb|240px|Džog vodopadi]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Turizam == |
== Turizam == |
||
Karnataka je poznata po prirodnim lepotama, nacionalnim parkovima, spomenicima i hramovima, od kojih se mnogi nalaze na [[UNESKO]]voj listi [[Svetska baština|svetske kulturne baštine]]. [[Džog vodopadi]] su visoki 292 metra i predstavljaju jedne od najvećih vodopada u Aziji. Od 3600 zaštićenih spomenika u Indiji, u Karnataki se nalazi 609. Na severu Karnatake posebno je značajan [[Hampi]], koji se prostire na 125 km² i gde se nalazi 54 svetski značajna spomenika, sa stotinama drugih od nacionalnog značaja. To je mesto bilo glavni grad Vidžajanagara carstva. |
Karnataka je poznata po prirodnim lepotama, nacionalnim parkovima, spomenicima i hramovima, od kojih se mnogi nalaze na [[UNESKO]]voj listi [[Svetska baština|svetske kulturne baštine]]. [[Džog vodopadi]] su visoki 292 metra i predstavljaju jedne od najvećih vodopada u Aziji. Od 3600 zaštićenih spomenika u Indiji, u Karnataki se nalazi 609. Na severu Karnatake posebno je značajan [[Hampi]], koji se prostire na 125 km² i gde se nalazi 54 svetski značajna spomenika, sa stotinama drugih od nacionalnog značaja. To je mesto bilo glavni grad Vidžajanagara carstva. |
||
{{Commonscat}} |
|||
{{Države i teritorije Indije}} |
{{Države i teritorije Indije}} |
||
[[Kategorija: |
[[Kategorija:Države i teritorije Indije]] |
||
{{Link FA|en}} |
|||
[[ace:Karnataka]] |
|||
[[af:Karnataka]] |
|||
[[ar:كارناتاكا]] |
|||
[[be:Карнатака]] |
|||
[[be-x-old:Карнатака]] |
|||
[[bg:Карнатака]] |
|||
[[bh:कर्नाटक]] |
|||
[[bn:কর্ণাটক]] |
|||
[[bo:ཁར་ན་ཀྲ་ཁཱ།]] |
|||
[[bpy:কর্ণাটক]] |
|||
[[br:Karnataka]] |
|||
[[ca:Estat de Karnataka]] |
|||
[[cs:Karnátaka]] |
|||
[[cy:Karnataka]] |
|||
[[da:Karnataka]] |
|||
[[de:Karnataka]] |
|||
[[dv:ކަރްނާޓަކާ]] |
|||
[[el:Καρνάτακα]] |
|||
[[en:Karnataka]] |
|||
[[eo:Karnatako]] |
|||
[[es:Karnataka]] |
|||
[[et:Karnataka]] |
|||
[[eu:Karnataka]] |
|||
[[fa:کارناتاکا]] |
|||
[[fi:Karnataka]] |
|||
[[fr:Karnataka]] |
|||
[[gu:કર્ણાટક]] |
|||
[[he:קארנאטקה]] |
|||
[[hi:कर्नाटक]] |
|||
[[hif:Karnataka]] |
|||
[[hr:Karnataka]] |
|||
[[hsb:Karnataka]] |
|||
[[hu:Karnátaka]] |
|||
[[id:Karnataka]] |
|||
[[it:Karnataka]] |
|||
[[ja:カルナータカ州]] |
|||
[[ka:კარნატაკა]] |
|||
[[kn:ಕರ್ನಾಟಕ]] |
|||
[[ko:카르나타카 주]] |
|||
[[la:Carnatica]] |
|||
[[lt:Karnataka]] |
|||
[[lv:Karnātaka]] |
|||
[[mk:Карнатака]] |
|||
[[ml:കർണാടക]] |
|||
[[mr:कर्नाटक]] |
|||
[[ms:Karnataka]] |
|||
[[nl:Karnataka]] |
|||
[[nn:Karnataka]] |
|||
[[no:Karnataka]] |
|||
[[or:କର୍ନାଟକ]] |
|||
[[pa:ਕਰਨਾਟਕ]] |
|||
[[pam:Karnataka]] |
|||
[[pl:Karnataka]] |
|||
[[pnb:کرناٹک]] |
|||
[[pt:Karnataka]] |
|||
[[ro:Karnataka]] |
|||
[[ru:Карнатака]] |
|||
[[sa:कर्णाटक]] |
|||
[[simple:Karnataka]] |
|||
[[sk:Karnátaka]] |
|||
[[sr:Карнатака]] |
|||
[[sv:Karnataka]] |
|||
[[sw:Karnataka]] |
|||
[[ta:கர்நாடகம்]] |
|||
[[te:కర్ణాటక]] |
|||
[[tg:Карнотако]] |
|||
[[th:รัฐกรณาฏกะ]] |
|||
[[tr:Karnataka]] |
|||
[[uk:Карнатака]] |
|||
[[ur:کرناٹک]] |
|||
[[vi:Karnataka]] |
|||
[[war:Karnataka]] |
|||
[[wuu:卡纳塔克邦]] |
|||
[[yo:Karnataka]] |
|||
[[zh:卡纳塔克邦]] |
|||
[[zh-min-nan:Karnataka]] |
Aktualna verzija od 7. marta 2015. u 01:04
Karnataka | |
---|---|
Karnataka - ಕನಾ೯ಟಕ | |
Država: | Indija |
Glavni grad: | Bangalor |
Površina: | 192.000 km² |
Stanovništvo: | 55.868.200 (2001) |
Gustina stanovništva: | 290,98 stan./km² |
Jezik: | kanada |
Religija: | hinduizam (83,7 %), islam (12,2 %), hrišćani (1,9%) |
Veb-sajt: | www.karnataka.gov.in |
Mapa | |
Karnataka je savezna država Indije sa površinom od 192.000 km² i 55.868.200 stanovnika (stanje: 1. jan. 2001). Karnataka se nalazi na jugu Indije na visoravni Dekan i graniči sa Maharaštrom, Goom, Andra Pradešom, Tamil Naduom i Keralom. Svojim zapadnim delom izlazi na Arapsko more. Glavni grad Karnatake Bangalor ima preko 6 miliona stanovnika. Softverska industrija Bangalorea predstavlja 35% indijskog softverskog izvoza. Karnataka je jedini izvoznik sandalovine u Indiji.
Neolitička naselja datiraju iz drugog veka pre Hrista. Karnataka je bila u sastavu Maurja carstva, kojim je u 3. veku pre Hrista vladao Ašoka. Tokom prvog milenijuma Karnataka je bila u sastavu različitih dinastija: Kadambas, Ganga (323. -550.), Čalukjas i Raštrakutas. Na prelasku milenijuma osnovano je Hojsala carstvo, tokom koga je procvetala umetnost i arhitektura i tada su sagrađeni hramovi kao Hojsalesvara hram u Halebidu i Čenakesava hram u Beluru. Širenjem Hojsala carstva delovi Andra Pradeša i Tamil Nadua dolaze pod njihovu vlast. Vidžajanagara carstvo (1336.- 1660.) se održavalo pred muslimanskim invazijama. Poticalo je tradicije i ohrabrivalo umetnost, religiju i literaturu na sanskritu, kanada i teluga jeziku. Koalicija sultana je pobedila i srušila Vidžajanagara carstvo. Sultani su ohrabrivali urdu, persijsku literaturu i islamsku arhitekturu. Moguli su pobedili sultane i region je postao deo Mogulskog carstva. Mogulski vladar Aurangzeb je postavio Vodedžaru od Majsora kao vladara. Kasnije područjem vlada Hajder Ali, a posle njega njegov sin Tipu Sultan, poznat kao Tigar od Majsora. Tigar od Majsora se borio protiv evropske ekspanzije, tj. britanske ekspanzije. Vodili su se Anglo-Majsorski ratovi (1767. -1799. ). U zadnjem ratu Tigar od Majsora je izgubio rat i život. Majsor je postao deo Britanske Indije. Posle nezavisnosti Vodejatr maharadža je bio guverner. Delovi tadašnjih država Madras, Hajderabad i Bombaj postali su 1956. deo Majsora, a država Majsor se 1973. preimenuje u Karnataka.
Karnataka se nalazi na visoravni Dekan i graniči se sa Arapskim morem na zapadu, Goom na severozapadu, Maharaštrom na severu, Andra Pradešom na istoku, Tamil Nadu na istoku i jugoistoku i Keralom na jugoistoku. Nalazi se na uglu, gde Zapadni Gati i Istočni Gati konvergiraju u Nilgiri planine. Država ima tri glavne fizičke zone:
- Obalni pojas, između Zapadnih Gata i Arapskog mora. Taj pojas je širok 48 do 64 kilometra
- Zapadni Gati, predstavljaju planinsku oblast, koja ima prosečnu visinu od 900 metara
- Visoravan Dekan, koja zauzima unutrašnjost države. To područje je poprilično suho.
Karnataka je najveći proizvođač kafe u Indiji. Proizvodi se 59% indijske proizvodnje kafe i 75% indijske proizvodnje cveća. Jedini je izvoznik sandalovine u Indiji. Majsorski distrikt je poznat po proizvodnji sirove svile, a u Majsoru se proizvode čuveni svileni sariji.
Preko 90% indijske proizvodnje zlata dolazi iz južne Karnatake. U zadnje vreme vadi se ruda mangana. Većina indijske rude gvožđa dolazi iz Karnatake.
Bangalor je svetski poznat po informacionim tehnologijama. Sam Bangalor izvozi 38% celokupnog indijskog izvoza sofvera, koji iznosi 9 milijardi $ za celu Indiju. Bangalor se naziva i "Silicijumska dolina Indije". Hardverska industrija Bangalora izvozi u iznosu od 500 miliona $. Biotehnologija Bangalora daje 50% svih indijskih prihoda u tom sektoru, koja iznose 500 miliona $.
Karnataka je poznata po prirodnim lepotama, nacionalnim parkovima, spomenicima i hramovima, od kojih se mnogi nalaze na UNESKOvoj listi svetske kulturne baštine. Džog vodopadi su visoki 292 metra i predstavljaju jedne od najvećih vodopada u Aziji. Od 3600 zaštićenih spomenika u Indiji, u Karnataki se nalazi 609. Na severu Karnatake posebno je značajan Hampi, koji se prostire na 125 km² i gde se nalazi 54 svetski značajna spomenika, sa stotinama drugih od nacionalnog značaja. To je mesto bilo glavni grad Vidžajanagara carstva.