1616
- Ovo je članak o godini 1616.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 16. vijek – 17. vijek – 18. vijek |
| Decenija: | 1580-e 1590-e 1600-e – 1610-e – 1620-e 1630-e 1640-e |
| Godine: | 1613 1614 1615 – 1616 – 1617 1618 1619 |
| Gregorijanski | 1616. (MDCXVI) |
| Ab urbe condita | 2369. |
| Islamski | 1024–1025. |
| Iranski | 994–995. |
| Hebrejski | 5376–5377. |
| Bizantski | 7124–7125. |
| Koptski | 1332–1333. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1671–1672. |
| • Shaka Samvat | 1538–1539. |
| • Kali Yuga | 4717–4718. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4252–4253. |
| • 60 godina | Yang Vatra Zmaj (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11616. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1616 (MDCXVI) bila je prijestupna godina koja počinje u petak po gregorijanskom kalendaru odn. prijestupna godina koja počinje u ponedjeljak po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.
- 12. 1. - Blizu ušća Amazona osnovan grad Belém.
- 25 - 29. 1. - Jacob Le Maire i Willem Schouten otkrili Rt Horn.
- 1. 2. - Ben Jonson dobio godišnju penziju od kralja Jamesa I, što ga čini de fakto prvim engleskim pesnikom laureatom.
- 17. 2. - Mandžurac Nurhaci Aisin Gioro se proglasio kanom, prvim vladarem dinastije Kasniji Jin ("Zlato"); dinastija će 1636. promeniti ime u Qing ("Bistrina").
- 5. 3. - Kopernikovo delo De revolutionibus orbium coelestium se našlo na Indeksu zabranjenih knjiga, ubrzo nakon što je teološka komisija ocenila "budalastom i apsurdnom" ideju o stacionarnom Suncu.
- 11. 3. - Galileo Galilej se sastao sa papom Pavlom V. povodom heliocentrizma.
- mart - "Akcija iz 1616." - španski eskadron porazio tunižansku flotu.
- 19. 3. - Walter Raleigh pušten iz zatvora posle 13 godina, kako bi poveo zlosrećnu ekspediciju u potrazi za El Doradom.
- mart - avgust - William Baffin otkrio Bafinov zaliv, kao i ostrvo Ellesmere, stiže do 77° 45'.
- 21. 4. - Willem Schouten i Jacob Le Maire naišli na severna ostrva Tonge, gde trguje sa domorocima. Ubrzo zatim, 19. 5., otkrivaju ostrva Hoorn (Futuna).
- 23. 4. - Umro Miguel de Cervantes.
- proljeće - Turci upali u pokupsku Krajinu, zauzeli tvrđavu Sredičko[1].
- 3. 5. (23. 4. po j.k.) - Umro William Shakespeare. Pošto su Cervantes i Shakespeare umrli istog datuma, 23. aprila (mada po različitim kalendarima), to će od 1995. biti Svjetski dan knjige i autorskih prava.
- 3. 5. - Loudunski ugovor okončava sukob između Concina Concinija, miljenika regentkinje Marije de' Medici, i Henri II de Bourbon-Condé.
- 17. 5. - Osnovana Danska istočnoindijska kompanija (deluje 1616-50. i 1670-1729, → Danska Indija).
- 1. 6. - Umro Tokugawa Ieyasu, de fakto vladar Japana, nastavlja njegov sin šogun Tokugawa Hidetada.
_(14586728998).jpg)
- 14 - 16. 7. - Bitka kod rta Kelidonija: Španci porazili Turke na moru.
- 19. 7. - Uskočki rat: Mlečani razorili Karlobag[1].
- 24. 7. - Vojvoda Vlaške Radu Mihnea postaje vojvoda Moldavije, a u Vlaškoj ga nasleđuje Alexandru Iliaş.
- 8. 8. - Tokugawa šogunat zabranjuje strancima, osim Kineza, putovanje i trgovinu van Nagasakija i Hiradoa.
- 12. 8. - Mlečani neuspješno napadaju Bakar[1].
- 19. 9. - Hrvatski sabor u Varaždinu: protivi se da njemačke čete prelaze preko tog grada i Hrvatske na putu u rat protiv Mlečana[1].
- 25. 10. - Holanđanin Dirk Hartog naišao na zapadnu obalu Australije.
- 8. 11. - Umro hrvatski ban Benko Turoc[1].
- novembar - Splitski nadbiskup Markantun de Dominis otišao u Englesku usled sukoba sa Vatikanom.
- 30. 11. - Kardinal Richelieu imenovan za francuskog državnog sekretara.
- 10. 12. - U Škotskoj donesen zakon kojim su ustanovljene parohijske škole i preporučeno potiskivanje gelskog jezika.
- 25. 12. - Nathaniel Courthope stiže na bandansko ostrvo Run čiji stanovnici zatim prihvataju Jamesa I za suverena, zbog čega se ovo pominje kao najstariji engleski kolonijalni posed (slede četiri godine holandske opsade).
- Uskočki rat: Mlečani osvojili Tinjan i Žminj a Austrijanci Plomin i Labin[2] (težište rata ove godine je u Istri[3]).
- Neki Srbi se preseljavaju iz Modruša u Slavonsku krajinu[4].
- Putopisac Venern prolazi kroz Srbiju, opisuje slabu naseljenost i obrađenost zemlje[5].
- Ponovna predaja Lipove Turcima, Lipovska eparhija odvojena od jenopoljske, sa sedištem u Hodošu[6].
- Faust Vrančić objavljuje Machinae novae.
- Matija Divković štampao Nauk karstianski s mnoziemi stvari duhovniemi i vele bogoljubniemi i Razlike beside.
- Grofovi Draškovići grade dvorac Klenovnik.
- U Veneciji objavljen Statut grada Kotora.
- Arslan-paša Janjinski opljačkao manastir Preobraženja na Meteorima[7].
- Završena Džamija sultana Ahmeta u Istambulu.
- Osmansko-safavidski rat (1603-1618): Abas masakrirao stanovnike Tbilisija; osmanska vojska zauzela Nahčivan, ne uspeva sa Jerevanom, poražena kod jezera Sevan.
- Pobuna Tepehuana u Meksiku.
- Shabdrung Ngawang Namgyal beži sa Tibeta u Butan, zemlju koju će ujediniti.
- Švicarska garda postala deo domaćinstva Luja XIII.
- U Novoj Engleskoj izbija trogodišnja epidemija boginja koja ubija veliki broj domorodaca.
- Osnovan Medellín u Kolumbiji.
- Osnovana Danska istočnoindijska kompanija.
- Arnaut Abdurahman Abdi-paša, poslednji budimski paša († 1686)
- 1615/16 - Hasan Kafi Pruščak, književnik iz Bosne (* ca. 1544)
- 3. 3. - Matthias de l'Obel, botaničar (* 1538)
- 23. 4. - Miguel de Cervantes, književnik (* 1547)
- 3. 5. (23. 4. po j.k.) - William Shakespeare, književnik (* 1564)
- 21. 5. - Kuzma Minjin, ruski nacionalni heroj
- 1. 6. - Tokugawa Ieyasu, de fakto vladar Japana (* 1543)
- 12. 6. - Kuzma Minjin, trgovac i ratnik
- 25. 7. - Andreas Libavius, doktor i hemičar (* 1555)
- 8. 11. - Benko Turoc, hrvatski ban
- 23. 11. - Richard Hakluyt, pisac (* ca. 1553)
- 22. 12. - Jacob Le Maire, moreplovac (* ca. 1585)
- 24. 12. - György Thurzó, palatin Ugarske (* 1567)
- Literatura
- Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
- Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5
- Rudolf Horvat, Ban Benko Turoc (hr Wikisource)
