Celjski grofovi
Celjski grofovi Grafen von Cilli | |
---|---|
Zemlja | Austrija |
Titule | državni kneževi |
Osnivač | Gebhard |
Posljednji suveren | Ulrih Celjski |
Osnivanje | 12. vijek |
Prestanak | 15. vijek |
Etnicitet | Nijemci |
Celjski grofovi (njemački Grafen von Cilli, slovenski Celjski grofje, mađarski Cillei grófok), njemačka plemićka porodična dinastija, koja je tokom 13. i 14. vijeka značajno utjecala na život po Sloveniji i Hrvatskoj.
Celjska dinastija počela se širiti iz malog dvorca i posjeda Braslovče u dolini Savinje, kog su zahvaljujući rodbinskim vezama, naslijedili u 12. vijeku od dotadašnjih Žovneških gospodara (Herren von Sanneck). Svoj glavni posjed Celje stekli su 1322. nakon što su izumrli njegovi prvi vlasnici koruški grofovi iz Heunburga.[1]
Stalnim širenjem svojih posjeda po slovensko, hrvatsko, ugarskim zemljama, dobijali su i titule koje su išle uz to; 1397. postali su zagorski kneževi, zatim su 1407. postali hrvatsko-slavonsko-dalmatinski banovi, nakon toga 1430. i ugarski banovi, da bi kao kruna njihova hijerhijskog uspona 1437. postali državni kneževi.[1] Herman I. Celjski oženio se Katarinom, kćerkom bosanskog bana Stjepana II. Kotromanića. Iz tog braka rodio se sin - Herman II. koji je ostvario zenit porodične moći. On je stekao naklonost cara Sigismunda zahvaljujući hrabrosti, jer je upravo on spasio cara od smrti nakon poraza od Osmanlija u Bitci kod Nikopolja 1396.[1] Uz njegovu pomoć stekao je Međimurje i posjede u Hrvatskom zagorju, a proširio je porodična imanja i vlast na grofovije Ortenburg i Sternberg te vlastelinstva u Koruškoj i Kranjskoj.
I Celjski grofovi su htjeli ženidbama i udajama, povećati svoju moć i uticaj, pa su svoje kćeri udavali su za potomke tada moćnih vladarskih dinastija iz srednje Evrope i Balkana, bosanskim Kotromanićima, poljskim Pjastovićima, Jagelovićima, srpskim Brankovićima.[1]
Od svih njih svakako je najbolje prošla udala kći grofa Hermana II. Barbara Celjska, jer se udala za njemačkog cara i ugarsko - češkog kralja - Sigismunda Luksemburškog.
Posljednji muški potomak Ulrih II, imao je silne ambicije da zasjedne na tron kao vladar, zbog svojih ambicija ušao je u sukob sa ugarskom dinastijom Hunjadi. Kad su ga Habsburgovci konačno postavili za regenta umjesto maloljetnog kralja - Ladislava, oni su ga odlučili ubiti. Priliku su dobili u novembru 1456. kad se u Beogradu okupila velika križarska vojska, da spriječi daljnji turski prodor u Evropu. Ulriha II ubio je u Beogradu 9. novembra 1456. - Ladislav Hunjadi, sin Janoša Hunjadija.[1]
Ubojstvom Ulriha II Celjskog, umro je i poslednji muški potomak Celjskih grofova. Dinastija je odumrla a njihovo imanje je prešlo u ruke Habsburgovaca.[1]
- von Cilli family Arhivirano 2009-04-16 na Wayback Machine-u (en)