Duduk
Duduk, balaban ili mej | |
---|---|
Nematerijalna svjetska baština | |
Azerbejdžan Turska | |
Regija: | Evropa i Azija |
Godina upisa: | 2023. |
ID: | 01704 |
Ugroženost: | - |
Poveznica: | UNESCO |
Duduk je stoljećima star drveni duvački instrument koji se sastoji od tri dijela: tijela, široke i ravne duple trske i kopče. Karakteriše ga topao, mekan, blago nazalan zvuk. Instrument je tradicionalno napravljen od drveta šljive ili kajsije i premazan lanenim ili maslinovim uljem. Nakon što se osuši, majstori izbuše nekoliko rupa u prednjem dijelu tijela i jednu rupu u stražnjem dijelu. Veličine, broj rupa i korišteni materijali razlikuju se ovisno o regiji. Spada u kategoriju aerofona, koja uključuje slične instrumente:
- balaban koji se svira u Azerbejdžanu i Iranu
- duduki uobičajen u Gruziji
- jasti alaban u Dagestanu
- mej u Turskoj
- Hichiriki (Japan)
- Piri (Koreja)
- Guanzi (Kina)
- Kamis Sirnaj (Kirgistan)
Sviranje na balabanu ili meju nalazi se na UNESCO-voj Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa. Prvi put je postavljen pod nazivom - duduk i njegova muzika, na zasjedanju Međuvladinog komiteta za očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa koje je održano od 4. do 8. novembra 2008. god. u Istanbulu, u Turskoj, po zahtjevu Armenije.[1][2]
Balaban igra značajnu ulogu u muzičkim kulturama Azerbejdžana i Turske i obično se koristi kao solo ili prateći instrument na narodnim feštama, svadbama i koncertima. Kao zajednički element nematerijalnog kulturnog nasleđa u te dvije zemlje, pod imenom balaban/mej, po drugi put se našao na osnovu odluke o upisu istog komiteta na zasjedanju održanom od 5. do 8. decembra u Cresta Mowani, u Bocvani. god.[3][4]
- ↑ UNESCO duduk i njegova muzika - ich.unesco.org, Pristupljeno, 17.12.2023
- ↑ UNESCO: Nematerijalna kulturna baština u Armeniji - ich.unesco.org, Pristupljeno, 7.12.2023
- ↑ UNESCO izvođenja na balabanu ili meju - ich.unesco.org, Pristupljeno, 17.12.2023
- ↑ UNESCO: Nematerijalna kulturna baština u Turskoj - ich.unesco.org, Pristupljeno, 7.12.2023