Leandar Seviljski
| Sv. Leandar | |
|---|---|
 San Leandro, Bartolomé Esteban Perez Murillo | |
| biskup i ispovednik | |
| Rođen/a | oko 534., Cartagena u današnjoj Španiji |
| Umro/la | 13. mart 600. ili 601., Sevilja, Španija |
| Štuje se u | Rimokatolička crkva Pravoslavna crkva |
| Kalendar svetaca | 13. mart (Katolička crkva),[1] 27. februar (Pravoslavna crkva)[2] |
Sveti Leandar iz Sevilje (latinski: Leander, španski: San Leandro de Sevilla, rođen u Cartageni oko 534, umro u Sevilji 12. marta 600. ili 601), stariji brat enciklopediste Isidora Seviljskog, bio je biskup Sevilje, koji je odigrao odlučujuću ulogu u preobraćenju iz arijanstva u pravoverje Hermenegilda i Rekareda, vizigotskih kraljeva Hispanije, tj. Iberijskog poluostrva, na teritoriji današnje Španije i Portugala.[3]
Leandar, Isidor i njihovi brat i sestra (svi su kanonizovani) pripadali su uglednoj hispano-rimskoj porodici iz Nove Kartagine. Prema žitijima, njihov otac Severijan bio je dux, tj. upravnik Kartagene, premda to najverovatnije nije tačno, budući da sam Isidor za oca kaže samo to da je bio građanin. Porodica se oko 554. preselila u Sevilju. Potonje karijere Severijanove dece odslikavaju njihovo ugledno poreklo: Leandar i Isidor postali su seviljski biskupi, a njihova sestra, sveta Florentina, bila je opatica koja je nadzirala četrdeset manastira i nekih 1.000 kaluđerica u njima. Kao svetac kanonizovan je i treći brat, Fulgencije, koji je postao biskup Esihe kad je pravoverje trijumfovalo nad arijanstvo, a o kome se inače malo zna. Ova je porodica strasno zastupala pozicije pravoverja, kao i većina romanizovanog stanovništva u Hispaniji, za razliku od vladajućih vizigotskih kraljeva i uglednika, koji su pristajali uz arijanstvo. Ipak, Vizigoti nisu progonoli protivnike arijanstva s onakvom strašću koja je opisana u hagiografskim spisima.[3]
Uživajući visoki položaj u tolerantnom okruženju u Sevilji, Leandar je prvo postao benediktinski monah, a potom je 579. imenovan za biskupa u Sevilji. U međuvremenu je osnovao i škola, koja je brzo postala središte pravovernog crkvenog obrazovanja. Kao biskup imao je pristup praovernoj merovinškoj princezi Ingundi, koja je u Španiju došla kao nevesta za naslednika vizigotskog kraljevstva, te je s njom naporno radio na preobraćenju njenog supruga, Hermenegilda, najstarijeg sina Leovigilda. Leandar je svog preobraćenika branio čak i kad je ovaj zaratio s ocem "zvog očevih okrutnosti", kako se navodi u Katoličkoj enciklopediji. "Nastojeći spasiti svoju zemlju od arijanstva, Leandar se pokazao kao pravoverni hrišćanin i dalekovidi patriota".
Kad je ta pobuna propala i pošto ga je, kako kažu njegova žitija, Liugivild proterao, Leandar je 579. otišao u Carigrad. Moguće je, ali nije dokazano, da je pokušao vizantijskog cara Tiberija II Konstantina nagovoriti na pokretanje rata protiv arijanskog kralja Španije. U Carigradu je sastavljao dela uperena protiv arijanaca i upoznao se s budućim papom Grgurom Velikim, koji je u to vreme boravio na vizantijskom dvoru kao izaslanik pape Pelagija II. Između Leandra i Grgura sklopljeno je čvrsto prijateljstvo, a sačuvana su i neka pisma koja su međusobno razmenjivali. Leovigild je 585. dao pogubiti svog nepopravljivog sina Hermenegilda, koga je katolička crkva proglasila za mučenika i sveca. Sam Liugivild umro je 589. godine. Nije poznato kad se tačno Leandar vratio iz progonstva, no učestvovao je u preobraćenju Rekareda, naslednika Leovigildova, te je zadržao uticaj nad njim.
Nakon Leovigildove smrti Leandar je iste godine (589) sazvao treći sabor u Toledu, na kome je vizigotska Španija odbacila arijanstvo i na čijem je zatvaranju Leandar izgovorio pobedničku propoved, koju je njegov brat Isidor naslovio Homilija o trijumfu crkve povodom preobraćenja Gota (Homilia de triumpho ecclesiae ob conversionem Gothorum). Po povratku sa sabora Leandar je sazvao jedan sinod u Sevilji i nije prestao raditi na istrebljenju i poslednjih ostataka arijanstva, u čemu će ga slediti i njegov brat i naslednik, Isidor Seviljski. Leandar je primio palij avgusta 599. godine.[3]
Od Leandra su sačuvana samo dva dela. Spis O devicama i prezrenju sveta (De institutione virginum et contemptu mundi) monaško je pravilo koje je sastavio za svoju sestru. Sačuvana je i spomenuta Homilija o trijumfu crkve. Isidor Seviljski zapisao je o svom bratu: "Ovaj čovek uglađene rečitosti i sjajne nadarenosti sijao je jednako sjajno i svojim vrlinama i svojim učenjem. Zahvaljujući njegovoj strasnoj veri gotski se narod preobratio iz arijanstva u pravoverje" (De script. eccles., xxviii).[3]
- ↑ Martyrologium Romanum (Libreria Editrice Vaticana 2001 ISBN 88-209-7210-7)
- ↑ http://www.orthodoxengland.org.uk/oespain.htm
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Suau 1910, s.v. St. Leander of Seville
- Suau, Pierre (1910), „St. Leander of Seville”, The Catholic Encyclopedia, 9, New York: Robert Appleton Company
