Malmö
Malmö
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 55°36′N 13°2′E / 55.600°N 13.033°E | |
| Država |  Švedska
|
| Pokrajina | Skanija |
| Grofovija | Skåne |
| Općina | Malmö |
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | Katrin Stjernfeldt Jammeh |
| Površina | |
| - Urbano područje | 76.81 km²[1] |
| - Područje utjecaja | 155.56 km²[1] |
| Visina | 12 |
| Stanovništvo (2010) | |
| - Urbano područje | 280.415[1] |
| - Urbana gustoća | 3650.8[1] |
| - Područje utjecaja | 298.963[1] |
| - Gustoća područja utjecaja | 1921.9[1] |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
| Poštanski broj | 21x xx |
| Pozivni broj | (+46) 40 |
| Službene stranice www.malmö | |
| Karta | |
  Malmö | |
Malmö (fon. Malme) je grad i općina na jugu Švedske. Broji 280.415 stanovnika u užem centru, dok kao općina ima 298.963.[1] Malmö je od 1997. administrativni centar grofovije Skåne koja ima 1,243.329 stanovnika,[1] a prije toga bio je administrativni centar grofovije Malmöhus.[2]
Malmö leži na krajnjem jugu zemlje na obali tjesnaca Øresund, točno nasuprot danskog Kopenhagena.[2]
Malmö je izvorno bio poznat kao Malmhaug (Sprud). Krajem 13. vijeka poveljom je dobio status grada.[2] Tokom kasnog srednjeg vijeka pročuo se po trgovini haringama, pa je to privuklo njemačke trgovce iz Lübecka, koji su se naselili u gradu i promjenili mu ime u Elbogen (Lakat) zbog sličnog zakrivljenog oblika obale na tom mjestu.[2]
Dok je bio pod danskom vlašću, bio je i značajni religijski centar, naročito za reformacije. Tad je gradonačelnik Hans Mikkelsen, zajedno sa Christiernom Pedersenom preveo na danski Novi zavjet, a svećenik Claus Mortensen Tøndebinder izdao Malmø-Salmebogen, prvu dansku zbirku liturgijskih pjesama sa notama.
Nakon što je 1658. pripao Švedskoj, grad je pretrpio ekonomsku propast, što zbog gubitka određenih trgovačkih privilegija koje je imao dok je bio pod danskom vladavinom, ali i zbog brojnih ratova koji su se tad vodili između Švedske i Danske, te skromne luke. Zbog svega toga do 1730. broj njegovih stanovnika pao je na 282.[2]
Nakon izgradnje luke 1775. ponešto je oživio, ali to nije bilo bog zna što, sve do dolaska željeznice nakon 1856. godine.[2] Od sredine 19. vijeka, Malmö je izrastao u industrijski i transportni centar, pa je danas treći po veličini grad Švedske.
Kroz njegovu vrlo prometnu luku prolazi široka paleta uvozno-izvozne robe, a duž obala tjesnaca Øresund nižu se brojne tvornice i skladišta. Međunarodni aerodrom nalazi se oko 31 km istočno od grada, u blizini Skurupa. Malmö je sa Kopenhagenom na Zelandu povezan Eresundskim mostom, zvanim i Eresundska veza, jer je to kombinirani sistem mosta i tunela koji premošćuje tjesnac Øresund. Sistem je otvoren 2000. godine.[2]
Od historijskih građevina najpoznatiji su Malmöhus, dvorac i utvrda iz 16. vijeka koji je danas pretvoren u muzej, te crkva Svetog Petra iz 14. vijeka, izvrstan primjer rano baltičke gotičke arhitekture.[2] Danas je atrakcija i vijugasti neboder Turning Torso, izgrađen 2005. i visok 190 metara. Od 1997. u gradu djeluje univerzitet zvan i Univerzitetski koledž Malmö.
