Parasimpatički nervni sistem
Parasimpatički nervni sistem | |
---|---|
Inervacija autonomnog nervnog sistema. Prikazani su simpatički i parasimpatički sistemi, u crvenoj i plavoj boji, respektivno. | |
Latinski | Pars parasympathica divisionis autonomici systematis nervosi |
Parasimpatički nervni sistem (PSNS) je jedan od tri dela autonomnog nervnog sistema (ANS).[1] ANS je odgovoran za regulaciju unutrašnjih organa i žlezda, što se odvija podsvesno. Parasimpatički sistem je specifično odgovoran za stimulaciju aktivnosti do kojih dolazi kada je telo u mirovanju, što obuhvata salivaciju, lakrimaciju, ordinaciju, varenje i defekaciju. Njegovo dejstvo se smatra komplementarim dejstvu drugih glavnih grana autonomnog nervnog sistema, Simpatički nervni sistem je odgovoran za stimulaciju aktivnosti vezanih borba-ili-bežanje respons. Kao posledica takve relacije, dejstvo parasimpatički nervni sistem se često opisuje kao "odmor i varenje".
Parasimpatički nervi (PSN) su autonomne (aka "visceralni"[2][3]) grane perifernog nervnog sistema (PNS). Parasimpatička nervna vlakna proizlaze iz centralnog nervnog sistema sa S2, S3, S4 i kičmenih živaca i iz trećeg, sedmog, devetog, i desetog moždanog živca. Zbog njegove lokacije parasimpatički sistem se obično kaže da ima "kraniosakralni odliv".
Parasimpatički nervni sistem koristi prvenstveno acetilholin (ACh) kao svoj neurotransmiter, mada i niz peptida (kao što je holecistokinin) mogu da dejstvuju na PSNS kao neurotransmiteri.[4][5] ACh dejstvuje na dva tipa receptora, muskarinske i nikotinske holinergične receptore. Najveći deo transmisija se odvija u dva stupnja. Nakon stimulacije, preganglioni nerv oslobađa ACh na ganglion, koji dejstvuje na nikotinske receptore postganglionih neurona. Postganglioni neuron onda oslobađa ACh da bi stimulisao muslarinske receptore na ciljnom organu.
- ↑ Susan Standring, ur. (2009) [1858]. Gray's anatomy: The Anatomical Basis of Clinical Practice, Expert Consult. illustrated by Richard E. M. Moore (40 izd.). Churchill Livingstone. ISBN 978-0-443-06684-9.
- ↑ „Visceral nerve fibers - definition of visceral nerve fibers in the Medical dictionary - by the Free Online Medical Dictionary, Thesaurus and Encyclopedia.”.
- ↑ „Visceral nerve - WrongDiagnosis.com”.
- ↑ Wank SA (November 1995). „Cholecystokinin receptors”. The American Journal of Physiology 269 (5 Pt 1): G628–46. PMID 7491953.[mrtav link]
- ↑ Takai N, Shida T, Uchihashi K, Ueda Y, Yoshida Y (April 1998). „Cholecystokinin as neurotransmitter and neuromodulator in parasympathetic secretion in the rat submandibular gland”. Annals of the New York Academy of Sciences 842: 199–203. PMID 9599311.
- Organizacija nervnog sistema Arhivirano 2010-01-03 na Wayback Machine-u
- Simpatički i parasimpatički nervni sistem Arhivirano 2011-10-27 na Wayback Machine-u