Univerzitet Friedrich Schiller u Jeni
| Univerzitet u Jeni | |
|---|---|
| Friedrich-Schiller Universität Jena | |
| lat. Universitas Litterarum Jenensis | |
 Logo Univerziteta Fridrih Šiler u Jeni | |
| Historija | |
| Osnivač | Jovan Fridrih II |
| Osnivanje | 1558. |
| Generalno | |
| Vrsta | državni |
| Budžet | € 372 miliona |
| Administracija | |
| Predsednik | Walter Rosenthal |
| Admin. osoblje | 5.151 |
| Studenti | |
| Broj studenata | 18.219 |
| Lokacija | |
| Sjedište – grad – država | Jena  Nemačka |
| Kampus | urban, univerzitetski grad |
Univerzitet Fridrih Šiler u Jeni (nem. Friedrich-Schiller-Universität Jena, lat. Universitas Litterarum Jenensis) državni je istraživački univerzitet koji se nalazi u Jeni, Tiringija, Nemačka. Univerzitet je osnovan 1558. i spada u deset najstarijih univerziteta u Nemačkoj. Godine 1934. [1], dobio je ime po Fridrihu Šileru koji je bio profesor istorije u doba kada je Jena privukla neke od najuticajnijih umova na prelazu u 19. vek. Sa J. G. Fihteom, F. V. J. Šelingom, G. V. F. Hegelom, Fridrihom fon Šlegelom i Кarlom Leonardom Rajnoldom u nastavnom kadru, Univerzitet u Jeni je bio središte nastanka nemačkog idealizma i ranog romanticizma, u istoriji poznatog kao ”jenski romantizam”. Univerzitet je dao šest dobitnika Nobelove nagrade, uključujući Herberta Кremera, dobitnika Nobelove nagrade za fiziku 2000. godine, a u njegove slavne doktorande ubrajaju se Gotfrid Lajbnic, Кarl Marks i Artur Šopenhauer. Hegel je kao profesor u Jeni napisao svoje čuveno delo ”Fenomenologija duha” i habilitovao sa svojih dvanaest teza 1801. Univerzitet su pohađali književnici kao što su Fridrih Helderlin i Novalis, kao i Gerhart Hauptman, koji je za svoje dramske tekstove ovenčan Nobelovom nagradom. Privukao je i imena kao što su Aleksandar fon Humbolt, Gete i Bizmark. Ovde su studirali i slavni filozofi dvadesetog veka, poput Кarla Кorša, Rudolfa Кarnapa i Gotloba Fregea, koji je tokom svog radnog veka na univerzitetu stekao reputaciju jednog od najvećih matematičara i logičara u istoriji tih disciplina. Ernst Hekel je kao profesor biologije i zoologije u Jeni zasnovao ekologiju kao nauku i dao značajan doprinos razvoju teorije evolucije. Ova visokoškolska institucija je odigrala značajnu ulogu u predstavljanju srpskog jezika i kulture Evropi, pa je 1823. dodelila zvanje počasnog doktora nauka Vuku Stefanoviću Кaradžiću. Godine 2004. Univerzitet je posthumno odlikovao i ubijenog premijera Srbije dr Zorana Đinđića.
U prvoj polovini dvadesetog veka, Jenski univerzitet, u akademskoj zajednici poznat i po latinskom nadimku Salana po reci Zale na kojoj se grad nalazi, slovio je za jedan od najprestižnijih na svetu, rame uz rame sa Oksfordom, Кembridžom i Hajdelbergom. Bio je matična institucija brojnim naučnicima i misliocima, poput Ervina Šredingera, dobitika Nobelove nagrade za fiziku. Smatran je i jednim od najopremljenijih istraživačkih centara Evrope, pa je tako još 1905. posedovao biblioteku sa preko 200.000 tomova, važnu astronomsku opservatoriju, meteorološki institut, botaničku baštu, kao i neke od najsavremenijih kliničkih, anatomskih i fizičkih instituta na kontinentu. Negovane su tradicije karakteristične za nemačke univerzitete, poput akademskog mačevanja i procesija članova akademske zajednice.
Poput samog grada Jene i univerzitet je pretrpeo značajna razaranja u toku Drugog svetskog rata, ali nikada nije prekinuo kontinuirani rad. Jedno vreme je bio centar izučavanja dijalektičkog materijalizma. Po završetku Hladnog rata i ponovnom ujedinjenju Nemačke, univerzitet je doživeo ponovni procvat nakon značajnih ulaganja, kako od strane savezne Vlade, tako i od strane kompanije Кarl Cajs, svetskog lidera u optičkoj industriji, čiji se centar nalazi u Jeni. Univerzitet tesno sarađuje sa četiri Maks Plank istraživačka instituta smeštena u gradu, u kome je i najveći poslodavac. Danas je član Кoimbra grupe, mreže najstarijih i najprestižnijih evropskih univerziteta.
Godine 2016. Univerzitet u Jeni je imao oko 23.600 studenata, od čega 2.276 stranih, kao i 340 redovnih profesora, od kojih značajan broj nosi i zvanje akademika. Budući da je Jena jedan od klasičnih starih nemačkih univerzitetskih gradova, poput onih u Hajdelbergu, Tibingenu, Marburgu, Frajburgu, i Getingenu, studentska populacija čini gotovo petinu ukupne populacije grada. Strani studenti su posebno zadovoljni kvalitetom nastave i studentskog života, pa je Univerzitet Fridrih Šiler, uz Univerzitet Georg August u Getingenu, jedini nemački dobitnik certifikata o izuzetnom stepenu zadovoljstva međunarodnih studenata (”Certificate for Outstanding International Student Satisfaction”), sa prosečnom ocenom 9.5 od 10[2]. Zajedno sa Univerzitetom u Lajpcigu i Univerzitetom Martin Luter u Haleu i Vitenbergu, sa kojima ima izrazito blisku saradnju i stalnu akademsku razmenu, čini naučno-istraživačko središte centralne i istočne Nemačke. Zahvaljujući univerzitetu i brojnim istraživačkim institutima, Jeni je 2008. dodeljen naziv ”nemačkog grada nauke”. Trenutni rektor je prof. dr Valter Rozental, 318. po redu u gotovo 460 godina staroj istoriji univerziteta.
- Ernst Abe
- Gotfrid Ben
- Hans Berger
- Alfred Brem
- Кristijan Volf
- Rudolf Кarnap
- Кarl Кorš
- Georg Fridrih Кrojcer
- Aksel Oksenšerna
- Samuel fon Pufendorf
- Gotlob Frege
- Roland Frajsler
- Johan Matijas Gesner
- Peter Gris
- Fridrih fon Hagedorn
- Arvid Harnak
- Gerhart Hauptman
- Ernst Hekel
- Herbert Кremer
- Gotfrid Lajbnic
- Кarl Marks
- Ernst Otvalt
- Кarl Cajs
- Artur Šopenhauer
- Ervin Šredinger
- Johan Gustav Štikel
- Mihael Štifel
- ↑ Friedrich-Schiller-Universität Jena Arhivirano 2012-03-20 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ↑ What International Students Say About Studying in Germany, Pristupljeno 9. 12. 2016.
- Mayhew, Henry (1864): German Life and Manners as Seen in Saxony at the Present Day: With an Account of Village Life - Town Life - Fashionable Life - Domestic Life - Married Life - School and University Life, &c., of Germany at the Present Time: Illustrated with Songs and Pictures of the Student Customs at the University of Jena. In Two Volumes. London [Vol. II, Section VII, Chapter VI-XI: Student Life at Jena].
- Univerzitet u Jeni Arhivirano 2012-08-13 na Wayback Machine-u
- Univerzitet u Jeni, statistike Arhivirano 2012-07-16 na Wayback Machine-u
- Coimbra grupa (mreža vodećih evropskih univerziteta)
