Meteoriit
Meteoriit lii Eennâm teikâ mottoom eres almepitá asan komovuođâst koččâm keđgi adai asteroid, asteroid uási, koomeet teikâ stuorrâ meteroid. Komovuođâst lihâdeijeee piäiváškode smavvâ pittááš kočoduvvoo meteoroidin, stuárráábeh asteroidin.
Eennâm áimukiärdán kaččee meteoroid kummood plasman ton oovdân hámášuvvee časkempáro. Plasma lii mottoom tuhháát cekkid liegâs, já tot toovât mučis oovtâst meteoriit tuáhá päccee luvssáin čuovâalmoon. Nievt šadda tullâpállu.
Piäiválávt Eennâm áimukiärdán teivih 100 tonnid meteoroideh, main masa puohah tuššeh. Lii arvâlum, et suullân ohtii tuhháát ivveest Enâmân teivâs meteoriit, mii pooráá Enâmân kilomeetter vijđosii kraatter.
Eennâmpáálu alne láá kavnum suullân 40 000 meteoriittid. Jyehi ive Eennâm asan kaččeh nyevt 30 000 – 80 000 meteoriittid, moh láá paijeel 20 raami tiäddusiih. Meteoriitijn nyevt 99,8 prosenttid láá vuálgám asteroidijn teikâ kometijn. Loopah kaččeh Mánudáást teikâ Marsist.
Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Meteoriit.