Cabdalle Sabdi
CABDALLE SABDI ( ABDALLA SABDI ) WAA BEEL KA MID AH BEELAHA MURUSADE E BEELWAYNTA HAWIYE WA BEEL LAGU YAQAANO SHARAF & KARAAMO UNA SAAXIIB AH AQOON & HANTI WAXA LAGU NAANEESA CAAQILADA MURUSADE.
Meelaha ay ku badan yihiin | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||
Luqada | ||||||||||||||||||
Diinta | ||||||||||||||||||
Dadka ay dhalyo wadagaan | ||||||||||||||||||
Beelaha kale ee Murusade, Beelaha kale ee Karanle, Beelaha kale ee Hawiye iyo Beelaha Soomaalida |
Hordhac
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Cabdalle Sabdi (Sidoo kale waxaa loo qoraa Cabdalla Sabdi ama Cabdalle)(Af Ingiriis : Abdalla Sabdi ; Af Carabi : ar) Waa beel ka mid ah beelaha Soomaaliyeed o ka tirsan beelwaynta Murusade[1] oo ka sii mid ah beelaha Hawiye. Beesha Cabdalle Sabdi waa beel magac iyo sumcad ku dhex leh beesha Murusade, beesha Hawiye iyo beelaha Soomaaliyeedba, waxaa beeshaan ka dhashey halyeeyo badan oo lagu yaqaano dowladnimada, nabad-raadinta, tacliinta iyo ganacsiga Soomaaliya. Beesha Cabdalle Sabdi waxaa ay degtaa gobolka Galgaduud gaar ahaan degmada Galhareeri iyo degmada Ceelbuur & tuulooyinka kala ah Bargaan, Ceel-Caafi, Towfiiq, Coosweyne, & Jacar Waxay sidoo kale beesha Cabdalle Sabdi degtaa gobolka Banaadir gaar ahaan degmooyinka Dayniile, Hawlwadaag, Yaaqshiid , Wardhiigleey, Xaafadda Buuloxuubeey ee degmada Wadajir iyo qeybo ka mid ah degmada Hodan. Dhanka Shabeelaha Hoose waxay beeshu ka degtaa deegaano hoos yimaada degmada Afgooye oo kala ah : Maagle , Daymaroodi, Garsaale , Kaxarow , Gumarey , Doondheere iyo Degmada Qoryooleey .
Shaxda Beesha
[wax ka badal | wax ka badal xogta]- Hawiye
- Murusade
- Sabdi
- Cabdalle Sabdi
- Absuge wuxu ukala baxa :
- Maxamed Yar oo ah curadka Cabdalle wuxu usi kala baxa :
- 1.Aadan Gaab
- 2.Barrow-Eebakar
- 3.Xasan Cad.
- Maxamuud faqay wuxu usi kala baxa:
- Muuse Fareey: Waxuu usi kala baxaa:
- 1.Axmed Muuse
- 2.Cali Muuse (Cali Dheer )
- 3.Cismaan Muuse ayaa u kala baxa Reer Ciise iyo Reer Rooble.
- Xagaleey ( Bah Cambareey) Xagaleey waxuu usi kala baxaa: 1.Cilmi Xagaleey 2.Cismaan Xagaleey 3.Muuse Xagaleey.
- ilka-Gaduud wuxu ukala baxa:
- Xasan ilkagaduud ( Muuse Gureey ) Wuxu usi kala baxa:
- 1.Caraay Jimcaale ( Xasan Caraay iyo Cabdi Caraay ).
- 2.Gacal Jimcaale ( Aadan Gacal iyo Duqoow Gacal ).
- 3. Cumar Jimcaale ( Afrax iyo Gaashaan ).
- 4. Eebakar Jimcaale.
- Baane ilkagaduud wuxu usi kala baxaa:
- 1: Xaadow Maxamed
- 2: Iidle Maxamed
- 3: Rooble Maxamed
- 4: Maxamuud Maxamed
- 5. Axmed Maxamed.
- Caraale ilkagaduud ( Guuleed Cad ) wuxu usi kala baxa:
- 1. Reer deexey
- 2. Reer Casir
- 3. Reer Siyaad
- 4. Reer Cigale.
- 5. Reer Bariise
- Xareed ilkagaduud wuxu usi kala baxa
- 1. Kulmiye Xareed
- 2. Kalaf Xareed.
- Gadiid ilkagaduud
- Absuge wuxu ukala baxa :
- Cabdalle Sabdi
- Sabdi
- Murusade
Dadka magaca leh ee ka dhashey beesha Cabdalle Sabdi
[wax ka badal | wax ka badal xogta]- Maxamed Macalin Xassan: Waxuu Wasiirka Wasaaradda Kaluumeeysiga iyo Khayraadka Badda ka soo noqday Dowladdi uu madaxwaynaha ka ahaa Madaxweyne Sheekh Shariif Sheekh Axmed gaar ahaan xukuumaddii uu Ra'iisalwasaaraha ka ahaa Maxamed Cabdullaahi Farmaajo 2010-2011. [2] Maxamed Macalin Xassan waxaa uu sidoo kale mar noqday Agaasimaha Madaxtooyada Soomaaliya isla dowladdii Sheekh Shariif. Waxuuna ahaa agaasimihii madaxtooyada ee ugu dambeeyay dowladdi Sheekh Shariif.
- Maxamed Nuur Gacal: Waxuu Wasiirudowlaha Arrimaha Dibadda ka soo noqday dowladdii uu madaxweynaha ka ahaa Xassan Sheekh Maxamuud gaar ahaan xukuumaddii Ra'iisalwasaare Saacid Shirdoon 2012-2013. Maxamed Nuur Gacal waa guddoomiyaha Baarlamanka Galmduug, waxaana uu xilkan hayaa laga soo bilaabo Janaayo 2020 ilaa hadda. Gacal sidoo kale waxuu la taliye sare u soo noqday Ra'iisalwasaare Cabdiwali Sheekh Axmed iyo Ra'iisalwasaare Xassan Cali Kheyre. [3]
- Khadar Cadnaan Cali: AUN wuxu so noqday xiligi talyaaniga Kumasaari sido kale Governor bu kaso noqday gobolo kala duwan xiligi dowladi rayidka xilalka uso qabtay 1960-69 waxa kamid ah Gudoomiyihi Gobolka Jubada Sare & Gudoomiyihi Gobolka Banaadir.
- Maryan Cariif Qaasim: Waa xildhibaan hore ee beesha ku mataleysay Baarlamaanka Federalka ah ee Soomaaliya laga soo bilaabo sanaddi 2000-Ilaa 2022. Maryan Cariif sidoo kale waa aqoonyahanad sharci yaqaan ah, waxay hore u soo noqotay Guddoomiyaha Guddiga Dib u eegista Dastuurka ee Baarlamankii 9 aad (Dowladdi Xassan Sheekh).[4] Maryan waxay sidoo kale ahayd Gudoomiyaha Guddiga Baarlamaan ee Doorashada Madaxwaynaha ee isla baarlamanki 9aad, waa doorashadi uu madaxwayne Xassan Sheekh ku guuleystay sanaddi 2012.[5] Maryan Cariif waxaa lagu tiriyaa mid ka mid ah shaqsiyaadka Soomaaliyeed ee farakutiriska ah ee aqoonta durugsan u leh arrimaha dastuurka, waxayna qeyb libaax ka soo qaadatay dadaalada loogu jiro dib u eegista, qabyo-tirka iyo dhameystirka dastuurka Soomaaliya. Dhinaca kale Maryan waa qoraa qortay buuggaag caan ah iyo ganacsato leh hoteelka caanka ah ee Hotel Amiira.
- Xiireey Qaasim Weheliye: Xiireey waxaa uu xilal kala duwan ka soo qabtay dowladdihii Soomaaliya soo maray lixdameeyadi waxaana ka mid ahaa Barasaabka Gobolka Jubadda Hoose, sidoo kale wuxuu guddoomiye degmo ka soo noqday degmooyinka Balcad iyo Jowhar oo markaa raacsanaa gobolka Banaadir. Xiireey Qaasim marki dambe waxuu u soo wareegay dhanka ganacsiga, waxaana uu lahaa warshaddii caanka ahayd ee Bayl sidoo kalana uu maareeye ka ahaa. Bayl waxaa ay ahayd warshad sameysa agabka nadaafadda sida saabuunta iyo oomada dharka lagu maydho.[6] Mudane Xiireey waxuu ka mid ahaa indheer-garad iyo haldoor Soomaaliyeed oo gaarayay 144 qof oo soo saaray bayaanki can baxay ee Maanafeesto bishii May sanaddi 1990 ki, bayaankaas oo lagu saxayay, talooyina loogu soo jeedinayay dowladdi markaas jirtay ee Maxamed Siyaad Barre. Xiireey waxuu ahaa qofka 88aad ee bayaankaas ku saxiixan.[7] Markii ay dagaalada sokeeye ay ka dhaceen Soomaaliya, Xiireey waxaa uu ka mid noqday hoggaamiyeyaasha siyaasadda Soomaaliya. Waxuu Wasiirka Guryaynta iyo Horumarinta magaalooyinka ka noqday dowladdii Jeneraal Caydiid ee aan la aqoonsan 1995-1996.
- Cabdulqaair Yaxye Cali: Waxaa uu ahaa shaqsi si aad ah loogu yaqaanay u olalaynta nabadda Soomaaliya, sumcad weyna ku dhex lahaa shacabka Soomaaliyeed iyo hey'adaha aduunka ee nabadda u olaleeya. Cabdiqaadir Yaxye waxaa uu ahaa aasaasihii iyo agaasimihii Hey'adda Wadatashiga iyo Cilmi Baarista oo magaceeda loo soo gaabiyo CRD, fadhigeeduna yahay magaalada Muqdisho.[8] Sidoo kale Cabdulqaadir waxaa uu mar soo noqday caawiye dhanka baratakoolka (Assistant Protocol) safaaraddi Mareeykanka ku lahaa Muqdisho oo uu marki dambana ka noqday lataliye safiirka Mareeykanka.[9] Cabdulqaadir waxaa uu la taliye gaar ah u noqday mudane Cali Mahdi Maxamed marki loo doortay madaxwayne ku meel gaar ah sanaddi 1991. Cabdulqaadir Yaxye waxaa uu sidoo kale la taliye gaar ah u noqday ergaygi qaaska ahaa ee Mareeykanka u qaabilsanaa Soomaaliya Robert B. Oakley inti uu socday Howgalki Rajo soo Celinta (Operation Restore Hope) ee UNITAF/ UNISOM oo uu Mareeykanku hoggaaminayay, Cabulqaadir Yaxye waxaa uu Robert Oakley si weyn ugala shaqeeyay sidii la isagu soo dhaweyn lahaa Cali Mahdi iyo Caydiid oo markaa ku dagaalamayay magaalada Muqdisho. Cabdulqaadir oo la shaqaynayay Robert Oakley waxuu gacan weyn ka geystay xabad joojinti kumeel gaarka ahayd ee la dhex dhigay Cali Mahdi iyo Caydiid 1992.
- Xassan Maxamed Afrax (Xassan Cirro): Agaasimaha maamulka badda Soomaaliya (Somalia Maritime Administration) 2018-ilaa hadda.
- Cadar Cali Maxamad (Cadar Shalaqbeen) Xildhibaan BJFS ee kursiga HOP-081 horayna uso noqotay Agaasimaha wacyigalinta iyo xiriirka Bulshada Wasaaradda Haweenka Dowladda Federaalka Soomaaliya
- Cabdulqaadir Maxamed Maxamuud (Caanaboore): Guddoomiye ku xigeenki koobaad ee gobolka Banaadir ahaana guddoomiyihii maamulka iyo maaliyadda gobolka Banaadir. November 2020 Ilaa November 2022.[10]
- Cali Maxamed Qaasim (Cali Maseer): (AUN) waxa uu soo noqday maareeyihi guud ee dekadda magaaalada Muqdisho 1985. Sido kale wuxu so noqday 1989 Wasiirka Dekedaha iyo Gaadiidka Badda dowladdi Kacaanka .
- Muuse Maxamed Afrax: waxaa uu ka soo mid noqday agaasinka sare ee xafiiska Ra'iisalwasaare Cali Khaliif Galaydh, dowladdii uu madaxda ka ahaa Dr. Cabdiqaasim Salaad Xassan. Sidoo kale waxuu muddo dheer la soo shaqeeyay UN Somalia qaybaheeda kala duwan.
- Mahad Sheekh Cali Cibaar: Wasiir ku xigeenka Wasaaradda Ganacsiga iyo Warshadaha ee Galmudug ahna xildhibaan ka tirsan baarlamanka Galmudug.
- Abdullahi Mohamed Osman: Maamulayaashi soomaray iskuulada imaamu shaafici .
- Cabdulqaadir Cali Booy: Waxaa uu soo noqday agaasimaha maamulka lacagta ee madaxtooyada qaranka (Villa Somalia), dowladihi Sheekh Shariif iyo Xassan Sheekh.
- Maxamed Cabdulqaadir Cali (Jacfar Yare): Guddoomiye ku Xigeenka Arrimaha Bulshada ee Degmada Dayniile.
- Cali Cabduqaadir Yaxye : Wuxu so noqday uqaybsamaha dhalinyarada wadanka Netherlands e qaramada midoobay:
- Maxamed Xassan Cali : Wasiir ku xigeenki hore ee Wasaaradda Caafimaadka Galmdug, maamuladi Cabdukariin Guuleed iyo Xaaf.
- Cabdikariim Cumar Axmed : Xildhibaan hore oo ka tirsanaa baarlamaanki 1aad ee Galmudug 2015-2020.
- Sheekh Cali Cibaar : (AUN) Waxaa uu ka mid ah culimada diinta islaamka ee ugu caansan Soomaaliya gaar ahaan gobolada dhexe ee Soomaaliya. Waxuu qayb weyn ka qaatay fidinta diinta Islaamka gobolada Dhexe Soomaaliya gaar ahaan bariga gobolka Galgaduud. Sheekhu waxuu ku aasanyahay oo lagu siyaaran jiray degmada Galhareeri ee gobolka Galgaduud.
- Abuukar Maxamuud Gacal Guddoomiye ku xigeenka hay'adda caalamiga ah ee International Rescue Committee (IRC) faraceeda Somaliya horana uga mid ahaa maamulka sare ee hay'adda CONCERN qaybteeda Soomaaliya.
- Caasha Cali Maxamuud Afrax (Caaisha Afrax): Wariye ka tirsan telefishinka BBC Somali.
- Ciise Maxamuud Siicoow : Agaasimaha maamulka shaqaalaha (HRM ka ) ee dekeddda Muqdisho.
- Dr. Cariif Qaasim Weheliye (AUN) wuxu ahaa Dhaqtar weyn.
- Col. Axmed Maxamed Dhiblaawe (AUN) wuxuu ahaa sarkaal ciidan
- Col. Xuseen Cumar Yalaxoow (AUN) wuxuu ahaa sarkaal ciidan
- Ganacsade Cali Maxamed Dhiblaawe (Cali Dheere): Ganacsade ka mid ah ganacsatada magaalada Muqdisho kana soo mid noqday maamulka Rugta Ganacsiga Soomaaliya
- Ganacsade Cumar Weheliye
- Ganacsade Shire Nuur Gacal
- Ganacsade Cali Maxamuud Afrax
- Abwaan Axmed Caddeey (AUN)
- Wariye Muuse Maxamuud Jiisoow: Agaasimaha Star TV ee xaruntiisu tahay Magaalada Muqdisho.
- Injineer Cabdikariim Sh. Cali Cibaar: Injineer caan oo u soo shaqeeyay dowladda hoose ee Xamar. Meelaha caanka ah ee uu dhisay ama wax ka dhisay waxaa ka mid ah: Isbitaalka caanka ah ee SOS, masjidka weyn ee Isbahaysiga Islaamka iyo dhismaha wasaaradda dhalinyarada iyo ciyaaraha oo intaba ku yaala magaalada Muqdisho.
Nabaddoonada Beesha
[wax ka badal | wax ka badal xogta]- Nabaddoon Cali Maxamuud Mahadalle (Cali Geel) Nabaddoonka guud ee beesha
- Nabaddoon Xaaji Maxamed Afrax Weheliye (AUN) Nabaddoon guud oo hore
- Nabaddoon Sheekh Axmed Jawle (AUN) Nabaddoon guud oo hore
- Nabaddoon Maxamed Cabdi Badane
- Nabaddoon Maxamed Axmed Yalaxoow (Maxamed Dheere)
- Nabadoon Cabdullaahi Caraaye
- Nabaddoon Cabdi Jimcaale Calasoow
- Nabaddoon Axmed Barre Cabdi (Xureey Baare)
- Nabaddoon Cali Qaambe (Nabaddoon Guud gobalada dhexe)
- Nabaddoon Xuseen Maxamed Siyaad (Xuseen Jiyeer)
- Nabaddoon Cali Faarax Maxamed (Cali Shanle)
- Nabaddoon Maxamed Maxamuud Siicow (Fooldibi) (AUN)
- Nabaddoon Xaaji Rooble Khadar
- Nabaddoon Mujaahid Xuseen Cumar Xayle (AUN)
- Nabaddoon Cali Xasan Caddoow (Cali Maanafaato)
- Nabaddoon Cali Booy (AUN)
- Nabaddoon Xaaji Maxamuud Faarax (Xaaji Waasac) (AUN)
- Nabaddoon Nuur Cirroobe Fiidow
Sidoo kale fiiri
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Tixraac
[wax ka badal | wax ka badal xogta]- ↑ "Nuqul Archive". Waxaa laga kaydiyay the original 2020-10-30. Soo qaatay 2021-01-19. Barameter aan la aqoon
|ciwaan=
ignored (caawin) - ↑ . November 2010 http://somalitalk.com/2010/11/12/magacyaa-golaha-wasiirada-ee-uu-magcaabay-farmaajo/. Soo qaatay 29 December 2020. Maqan ama ebar
|title=
(caawin) - ↑ . January 2020 https://goobjoog.com/akhriso-taariikh-nololeedka-murashax-maxamed-nuur-gacal/. Soo qaatay 29 December 2020. Maqan ama ebar
|title=
(caawin) - ↑ https://www.voasomali.com/a/2448814.html
- ↑ "Nuqul Archive". Waxaa laga kaydiyay the original 2022-01-19. Soo qaatay 2021-01-19. Barameter aan la aqoon
|ciwaan=
ignored (caawin) - ↑ "Nuqul Archive". November 2012. Waxaa laga kaydiyay the original Bisha Laba iyo Tobnaad 31, 2016. Soo qaatay December 30, 2016. Barameter aan la aqoon
|ciwaan=
ignored (caawin); Hubi qiimaynta taariikhda:|archive-date=
(caawin) - ↑ https://goobjooge.net/wp-content/uploads/2020/05/Liiska-Odayaasha-Bayaanka-soo-Saaray.pdf
- ↑ . July 2007 http://www.hiiraan.com/op2/2007/july/commemoration_of_a_somali_peace_activist_abdulkadir_yahya_ali.aspx/. Soo qaatay 29 December 2020. Maqan ama ebar
|title=
(caawin) - ↑ . February 2007 https://www.scribd.com/book/399734280/Blessed-Peacemakers-365-Extraordinary-People-Who-Changed-the-World. Soo qaatay 29 December 2020. Maqan ama ebar
|title=
(caawin) - ↑ . November 2020 https://goobjooge.net/madaxweyne-farmaajo-oo-g-banaadir-u-magaacabay-guddoomiye-ku-xigeeno-xoghaye-cusub-akhriso/. Soo qaatay 19 January 2020. Maqan ama ebar
|title=
(caawin)
Wikimedia Commons waxee heysaa war la xiriiro: |