Cieszyński Ślōnsk
 |
Ślabikŏrzowe abecadło Tyn artikel je narychtowany we ślabikŏrzowym zŏpisie ślōnskij gŏdki. Coby sie przewiedzieć wiyncyj, wejzdrzij do artikla ô nim. |
| |||||
| |||||
| Państwa |  Polska Czechy
| ||||
| Stolica | Cieszyn | ||||
| Wiyrchnia | 2,280 km² | ||||
| Liczba ludności • całkowita • tyngość zaludniyniŏ • nacyje i etniczne grupy |
810,000 360 osób/km² Ślōnzŏki, Polŏki, Czechy | ||||
| |||||
Cieszyński Ślōnsk (po polsku Śląsk Cieszyński, po czesku Těšínsko abo Těšínské Slezsko, pō niymiecku Teschener Schlesien abo Teschener Land) je miano, kere ôznaczŏ ziymie dŏwnygo Cieszyńskigo ksiynstwa społym se wszyjskimi sztandysherszaftami, kere były niyskorzi ôsobnymi ksiynstwami, a s terynym dŏwnygo sztandysherszaftu Bogumin. Do kōńca piyrszyj światowyj wojny to bōł z geografijnygo i kulturowygo ôglōndu jedyn ôbszar, kery we austryjacko-madziarskij mōnarchiji bōł wschodniōm tajlōm krōnlandu Austryjacki Ślōnsk, a potym go po porã rokōw trwajōncym kōnflikcie potajlowali we roku 1920 miyndzy Czechosłowacyjõ (zachodniŏ tajla) i Polskã (wschodniŏ tajla).
Historycznie nŏleży do Gōrnego Ślōnska, nale autochtōny stworziły włŏsnõ regijōnalnõ idyntyfikacyjõ i niy majōm siã za Gōrnoślōnzŏkōw.
Cieszyński Ślōnsk zabiyrŏ 2 283 km² (tela co Luksymburg), z tego 1 274 km² (55,8 %) nŏleży do Czeskij Republiki a 1 009 km² (44,2 %) do Polski. Miyszko tukej wiyncyj jak 800 tysiyncy ludzi, z czego bezmała 450 tysiyncy przipadŏ na czeskõ tajlã a 350 tysiyncy na polskõ tajlã. Historycznōm stolicōm je Cieszyn, dzisiŏ potajlowany granicōm sztatōw. Na Ślōnsku Cieszyńskim leży tajla Ôstrawy i Frydka-Mistka na prawym brzegu Ôstrawice i tyż lewobrzeżnŏ połowa Biylska-Biołyj. Inksze ważne miasta sōm: Karwinŏ, Hawiyrzōw, Bogumin, Trziniec, Skoczōw, Wisła i Czechowice-Dziydzice.
Biblijografijŏ
[edytuj | edytuj zdrzōdło]- Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu. Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2011. ISBN 978-83-60470-41-1. z. 374
| ||||||||||
