మొక్కకణం
 | This పేజీకి ఏ ఇతర పేజీల నుండి లింకులు లేకపోవడం చేత ఇదొక అనాథ పేజీగా మిగిలిపోయింది. |
 | ఈ వ్యాసాన్ని ఏ మూలాల నుండి సేకరించిన సమాచారాన్ని ఆధారంగా చేసుకొని వ్రాసారో తెలపలేదు. సరయిన మూలాలను చేర్చి వ్యాసాన్ని మెరుగు పరచండి. ఈ విషయమై చర్చించేందుకు చర్చా పేజీని చూడండి. |
మొక్క కణాలు యూకారియోటిక్ కణాలు, ఇవి ఇతర యూకారియోటిక్ జీవుల నుండి అనేక ప్రాథమిక కారకాలలో మారుతూ ఉంటాయి. మొక్క జంతు కణాలు రెండూ ఒకే విధమైన అవయవాల తో పాటు కేంద్రకం కలిగి ఉంటాయి. మొక్కలను ఆటోట్రోఫిక్ గా[నోట్స్ 1] పరిగణిస్తారు. ఎందుకంటే అవి తమ ఆహారాన్ని తామే ఉత్పత్తి చేసుకుంటాయి. ముఖ్యంగా, మొక్క కణాలు ఫోటోఆటోట్రోఫిక్ ఎందుకంటే అవి క్లోరోప్లాస్ట్‌ల సహాయంతో గ్లూకోజ్‌ను ఉత్పత్తి చేయడానికి సూర్యుడి నుండి వచ్చే కాంతి శక్తిని ఉపయోగిస్తాయి. మొక్క కణం విలక్షణమైన అంశాలలో కణ త్వచం (చర్మం) వెలుపల కణ గోడ ఉండట పెద్ద కేంద్ర వాక్యూల్. కణ గోడ వాక్యూల్, కణం దృఢత్వాన్ని ఇవ్వడానికి కలిసి పనిచేస్తాయి.ఈ అదనపు అవయవాలు మొక్కలను అస్థిపంజరం అవసరం లేకుండా నిటారుగా ఉండే నిర్మాణాన్ని ఏర్పరుస్తాయి.
మొక్క కణం భాగాలు:
[మార్చు]కణ గోడ
ఇది సెల్యులోజ్, గ్లైకోప్రొటీన్లు, లిగ్నిన్, పెక్టిన్ హెమిసెల్యులోజ్‌లతో కూడిన దృఢమైన పొర. ఇది కణ త్వచం వెలుపల ఉంది. ఇందులో ప్రోటీన్లు, పాలిసాకరైడ్లు సెల్యులోజ్ ఉంటాయి[1]. సెల్ గోడ ప్రాధమిక పని కణాన్ని రక్షించడం నిర్మాణాత్మక మద్దతు ఇవ్వడం. మొక్క కణ గోడ యాంత్రిక ఒత్తిడికి వ్యతిరేకంగా కణాన్ని రక్షించడంలో కణానికి రూపం నిర్మాణాన్ని అందించడంలో కూడా పాల్గొంటుంది. ఇది సెల్ లోపలికి వెలుపల ప్రయాణిస్తున్న అణువులను కూడా ఫిల్టర్ చేస్తుంది.
కణ పొర
ఇది కణ గోడ లోపల ఉన్న సెమీ-పారగమ్య పొర. ఇది ప్రోటీన్ కొవ్వు పలుచని పొరతో కూడి ఉంటుంది. కణంలోని నిర్దిష్ట పదార్ధాల ప్రవేశం నిష్క్రమణను నియంత్రించడంలో కణ త్వచం ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది[2]. ఉదాహరణకు, కణ త్వచం విషాన్ని లోపలికి ప్రవేశించకుండా చేస్తుంది, పోషకాలు అవసరమైన ఖనిజాలు అంతటా రవాణా చేయబడతాయి .
న్యూక్లియస్
న్యూక్లియస్ అనేది యూకారియోటిక్ కణాలలో మాత్రమే ఉండే పొర-కట్టుబడి ఉండే నిర్మాణం. కణవిభజన, జీవక్రియ పెరుగుదలకు అవసరమైన DNA ని నిల్వ చేయడం న్యూక్లియస్ ముఖ్యమైన పని.[3]
- న్యూక్లియోలస్: ఇది కణం ప్రోటీన్ ఉత్పత్తి చేసే నిర్మాణాలు రైబోజోమ్‌లను తయారు చేస్తుంది.[4]
- న్యూక్లియోపోర్: న్యూక్లియోర్ పొర న్యూక్లియోపోర్ అని పిలువబడే రంధ్రాలతో చిల్లులు కలిగి ఉంటుంది, ఇది ప్రోటీన్లు న్యూక్లియిక్ ఆమ్లాల గుండా వెళుతుంది.[5]
- న్యూక్లియర్ ఎన్వలప్ - న్యూక్లియర్ ఎన్వలప్ రెండు పొరలు కణం జీవితచక్రంలో ఎక్కువ భాగం న్యూక్లియస్ విషయాలను కలుపుతుంది.
ప్లాస్టిడ్స్
ఈ అవయవాలలో పొరతో పాటు వాటి స్వంత DNA ఉంటుంది. కిరణజన్య సంయోగక్రియ ప్రక్రియను నిర్వహించడానికి అవి అవసరం. ఇది అనేక అణువుల సంశ్లేషణలో కూడా ఉపయోగించబడుతుంది, ఇవి కణం బిల్డింగ్ బ్లాకులను ఏర్పరుస్తాయి. ప్లాస్టిడ్ల కొన్ని ముఖ్యమైన రకాలు వాటి విధులు క్రింద పేర్కొనబడ్డాయి
- ల్యూకోప్లాస్ట్‌లు : మొక్కల కిరణజన్య సంయోగక్రియ కణజాలాలలో ఇవి కనిపిస్తాయి. ప్రోటీన్, లిపిడ్ స్టార్చ్ నిల్వ కోసం వీటిని ఉపయోగిస్తారు.[6]
- క్లోరోప్లాస్ట్‌లు : క్లోరోప్లాస్ట్‌లు మొక్కలలో కొన్ని రకాల ఆల్గేలలో మాత్రమే కనిపిస్తాయి. ఈ అవయవాలు కిరణజన్య సంయోగక్రియ ప్రక్రియను నిర్వహిస్తాయి, ఇది నీరు, కార్బన్ డయాక్సైడ్ తేలికపాటి శక్తిని పోషకాలగా మారుస్తుంది,[7] దీని నుండి మొక్క శక్తిని పొందగలదు. కొన్ని మొక్క కణాలలో వందకు పైగా క్లోరోప్లాస్ట్‌లు ఉండవచ్చు. క్లోరోప్లాస్ట్‌లు రెండు పొరలతో చుట్టుముట్టబడిన డిస్క్ ఆకారపు అవయవాలు. బయటి పొర క్లోరోప్లాస్ట్ బాహ్య ఉపరితలాన్ని ఏర్పరుస్తుంది చిన్న అణువులకు సాపేక్షంగా పారగమ్యంగా ఉంటుంది, ఇది అవయవంలోకి పదార్థాలను ప్రవేశించడానికి అనుమతిస్తుంది. లోపలి పొర బయటి పొర క్రింద ఉంది బాహ్య పదార్ధాలకు తక్కువ పారగమ్యంగా ఉంటుంది.
- క్రోమోప్లాస్ట్‌లు: అవి భిన్నమైన, రంగు ప్లాస్టిడ్, ఇవి వర్ణద్రవ్యం సంశ్లేషణకు కిరణజన్య సంయోగక్రియ యూకారియోటిక్ జీవులలో నిల్వ చేయడానికి కారణమవుతాయి[8]. క్రోమోప్లాస్ట్లలో ఎరుపు, నారింజ పసుపు రంగు వర్ణద్రవ్యం ఉన్నాయి, ఇవి అన్ని పండిన పండ్లు పువ్వులకు రంగును అందిస్తాయి.
వాక్యూల్స్
మొక్క కణాలు పెద్ద కేంద్ర వాక్యూల్ కలిగి ఉంటాయి. వాక్యూల్ అనేది కణంలోని ప్లాస్మా పొర చిన్న గోళం, ఇది ద్రవం, అయాన్లు ఇతర అణువులను కలిగి ఉంటుంది. వాక్యూల్స్ తప్పనిసరిగా పెద్ద వెసికిల్స్. వివిధ జీవుల కణాలలో వీటిని చూడవచ్చు. ఏదేమైనా, మొక్క కణాలు పెద్ద శూన్యతను కలిగి ఉంటాయి, ఇవి మొత్తం కణం వాల్యూమ్‌లో 30% నుండి 90% వరకు ఎక్కడైనా పడుతుంది.[9]
మొక్క కణం కేంద్ర వాక్యూల్ దాని టర్గర్ ఒత్తిడిని నిర్వహించడానికి సహాయపడుతుంది,[10] ఇది కణం గోడకు వ్యతిరేకంగా తదుపరి కణం విషయాల ఒత్తిడి. ఒక మొక్క దాని కణాలు అధిక టర్గిడిటీని కలిగి ఉన్నప్పుడు ఉత్తమంగా వృద్ధి చెందుతాయి సెంట్రల్ వాక్యూల్ నీటితో నిండినప్పుడు ఇది జరుగుతుంది. మొక్కలలో టర్గర్ ఒత్తిడి తగ్గితే, మొక్కలు విల్ట్ కావడం ప్రారంభిస్తాయి. కణాలలో కంటే వాతావరణంలో ఎక్కువ నీరు ఉన్న హైపోటానిక్ ద్రావణాలలో మొక్క కణాలు ఉత్తమంగా పనిచేస్తాయి. ఈ పరిస్థితులలో, ఓస్మోసిస్ ద్వారా నీరు కణంలోకి వెళుతుంది, కల్లోలం ఎక్కువగా ఉంటుంది. చాలా జంతు కణాలు కూడా వాక్యూల్స్ కలిగి ఉంటాయి, కానీ ఇవి చాలా చిన్నవి తక్కువ కీలకమైన పనితీరును కలిగి ఉంటాయి.
రైబోజోములు
రైబోజోములు కణం ప్రోటీన్ సింథసైజర్లు. . ప్రొకార్యోట్లు యూకారియోట్లు రెండింటిలోనూ రైబోజోములు కనిపిస్తాయి. మొక్క కణంలో రైబోజోములు ఉంటాయి అవి ప్రోటీన్లు రిబోసోమల్ RNA లతో కూడి ఉంటాయి[11]. మొక్క కణంలోని రైబోజోములు సైటోప్లాజంలో, కఠినమైన ఎండోప్లాస్మిక్ రెటిక్యులం ఉపరితలం, మైటోకాండ్రియా క్లోరోప్లాస్ట్‌లలో కనిపిస్తాయి. రెండు రకాలైన రైబోజోములు ఉన్నాయి - ఉచిత రిబ్సోమ్లు జతచేయబడిన రైబోజోములు.[12] జతచేయబడిన రైబోజోములు ఎండోప్లాస్మిక్ రెటిక్యులం ఉపరితలంతో కట్టుబడి ఉంటాయి అవి ప్రోటీన్ సంశ్లేషణకు సైట్. ఉచిత రైబోజోమ్‌లలో కూడా ప్రోటీన్ల సంశ్లేషణ జరుగుతుంది. రైబోజోములు RNA ప్రోటీన్లను కలిగి ఉన్న కణ అవయవాలు.[13] కణం ప్రోటీన్లను సమీకరించటానికి వారు బాధ్యత వహిస్తారు. ఒక నిర్దిష్ట కణం ప్రోటీన్ ఉత్పత్తి స్థాయిని బట్టి, రైబోజోములు మిలియన్లలో ఉండవచ్చు.
మైటోకాండ్రియా
మైటోకాండ్రియాను కణానికి "పవర్హౌస్" అని పిలుస్తారు. అవి జీర్ణవ్యవస్థ వలె పనిచేసే అవయవాలు. ఇవి పోషకాలను తీసుకుంటాయి, వాటిని విచ్ఛిన్నం చేస్తాయి కణానికి శక్తి అధికంగా ఇచ్చే అణువులను సృష్టిస్తాయి. కణం జీవరసాయన ప్రక్రియలను సెల్యులార్ రెస్పిరేషన్ అంటారు. సెల్యులార్ శ్వాసక్రియలో పాల్గొన్న అనేక ప్రతిచర్యలు మైటోకాండ్రియాలో జరుగుతాయి. మైటోకాండ్రియా కణాన్ని శక్తితో నింపే అవయవాలు.
-en.svg)
మైటోకాండ్రియా కణం అంతటా స్వేచ్ఛగా తేలియాడే చిన్న అవయవాలు. కొన్ని కణాలలో అనేక వేల మైటోకాండ్రియా ఉంటాయి. మరికొన్ని కణాల్లో అసలే ఉండవు. కండరాల కణాలకు చాలా శక్తి అవసరం కాబట్టి వాటికి మైటోకాండ్రియా లోడ్ ఉంటుంది. న్యూరాన్లు (నరాల ప్రేరణలను ప్రసారం చేసే కణాలు) అంత అవసరం లేదు.[14] ఒక కణం మనుగడకు అవసరమైనంత శక్తిని పొందడం లేదని భావిస్తే, ఎక్కువ మైటోకాండ్రియాను సృష్టించవచ్చు. కొన్నిసార్లు మైటోకాండ్రియా పెద్దదిగా పెరుగుతుంది లేదా ఇతర మైటోకాండ్రియాతో కలిసిపోతుంది. ఇవన్నీ సెల్ అవసరాలపై ఆధారపడి ఉంటాయి.
నోట్స్
[మార్చు]- ↑ కార్బన్ డయాక్సైడ్ వంటి సరళమైన కర్బన సమ్మేళనాల లోని కర్బనాన్ని వాడుకుని కార్బోహైడ్రేట్లు, మాంసకృత్తులు, కొవ్వు వంటి సంక్లిష్టమైన కర్బన సమ్మేళనాలను స్వయంగా తయారు చేసుకునే జీవులను ఆటోట్రోపిక్ జీవులు అంటారు. దీనికి అవసరమైన శక్తిని సూర్య కాంతి నుండి గాని, నిరీంద్రియ రసాయనిక చర్యల ద్వారా గానీ పొందుతాయి
మూలాలు
[మార్చు]
- ↑ Adair, W. S.; Apt, K. E. (1990-10-01). "Cell wall regeneration in Chlamydomonas: accumulation of mRNAs encoding cell wall hydroxyproline-rich glycoproteins". Proceedings of the National Academy of Sciences (in ఇంగ్లీష్). 87 (19): 7355–7359. doi:10.1073/pnas.87.19.7355. ISSN 0027-8424. Archived from the original on 2021-04-21. Retrieved 2020-08-24.
- ↑ Raicu, Valerica. (2008). Integrated molecular and cellular biophysics. Popescu, Aurel. [Dordrecht]: Springer. ISBN 978-1-4020-8268-9. OCLC 272306858.
- ↑ Deslandes, Laurent; Rivas, Susana (2011-01-01). "The plant cell nucleus". Plant Signaling & Behavior. 6 (1): 42–48. doi:10.4161/psb.6.1.13978.
- ↑ Kalinina, Natalia O.; Makarova, Svetlana; Makhotenko, Antonida; Love, Andrew J.; Taliansky, Michael (2018). "The Multiple Functions of the Nucleolus in Plant Development, Disease and Stress Responses". Frontiers in Plant Science (in English). 9. doi:10.3389/fpls.2018.00132. ISSN 1664-462X.
{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link) CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Boruc, Joanna; Zhou, Xiao; Meier, Iris (2012-01-01). "Dynamics of the Plant Nuclear Envelope and Nuclear Pore". Plant Physiology (in ఇంగ్లీష్). 158 (1): 78–86. doi:10.1104/pp.111.185256. ISSN 0032-0889.
- ↑ Inaba, Takehito; Ito-Inaba, Yasuko (2010-11-01). "Versatile Roles of Plastids in Plant Growth and Development". Plant and Cell Physiology (in ఇంగ్లీష్). 51 (11): 1847–1853. doi:10.1093/pcp/pcq147. ISSN 0032-0781.
- ↑ Dubreuil, Carole; Jin, Xu; Barajas-López, Juan de Dios; Hewitt, Timothy C.; Tanz, Sandra K.; Dobrenel, Thomas; Schröder, Wolfgang P.; Hanson, Johannes; Pesquet, Edouard (2018-02-01). "Establishment of Photosynthesis through Chloroplast Development Is Controlled by Two Distinct Regulatory Phases". Plant Physiology (in ఇంగ్లీష్). 176 (2): 1199–1214. doi:10.1104/pp.17.00435. ISSN 0032-0889.
- ↑ Sadali, Najiah M.; Sowden, Robert G.; Ling, Qihua; Jarvis, R. Paul (2019-07-01). "Differentiation of chromoplasts and other plastids in plants". Plant Cell Reports (in ఇంగ్లీష్). 38 (7): 803–818. doi:10.1007/s00299-019-02420-2. ISSN 1432-203X.
- ↑ Marty, Francis (1999-04-01). "Plant Vacuoles". The Plant Cell (in ఇంగ్లీష్). 11 (4): 587–599. doi:10.1105/tpc.11.4.587. ISSN 1040-4651.
- ↑ Tan, Xiaona; Li, Kaixia; Wang, Zheng; Zhu, Keming; Tan, Xiaoli; Cao, Jun (సెప్టెం 2019). "A Review of Plant Vacuoles: Formation, Located Proteins, and Functions". Plants (in ఇంగ్లీష్). 8 (9): 327. doi:10.3390/plants8090327.
{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link) - ↑ Gilbert, Wendy V. (2011-03-01). "Functional specialization of ribosomes?". Trends in Biochemical Sciences (in English). 36 (3): 127–132. doi:10.1016/j.tibs.2010.12.002. ISSN 0968-0004.
{{cite journal}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Martinez-Seidel, Federico; Beine-Golovchuk, Olga; Hsieh, Yin-Chen; Kopka, Joachim (2020). "Systematic Review of Plant Ribosome Heterogeneity and Specialization". Frontiers in Plant Science (in English). 11. doi:10.3389/fpls.2020.00948. ISSN 1664-462X.
{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link) CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Kage, Udaykumar; Powell, Jonathan J.; Gardiner, Donald M.; Kazan, Kemal. "Ribosome profiling in plants: what is not lost in translation?". Journal of Experimental Botany (in ఇంగ్లీష్). doi:10.1093/jxb/eraa227.
- ↑ "Plant mitochondrial dynamics". Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Molecular Cell Research (in ఇంగ్లీష్). 1763 (5–6): 430–441. 2006-05-01. doi:10.1016/j.bbamcr.2006.01.003. ISSN 0167-4889.