Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Jump to content

Ғозиайнтоб

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
(Тағйири масир аз Ғазиантеп)
Ғозиайнтоб
тур. Gaziantep
Кишвар  [[|]]
Таърих ва ҷуғрофиё
Масоҳат
  • 7 642 км²
Баландӣ
850 м
Вақти минтақавӣ UTC+03:00
Аҳолӣ
Аҳолӣ
Шиносаҳои ададӣ
Нишонаи почта 27 000
Вебгоҳи расмӣ(тур.)
 Парвандаҳо дар Викианбор
Манзараи шаҳр

Ғозиайнтоб (тур. Gaziantep, арманӣ. Այնթապ) — шаҳр дар ҷануби Туркия, маркази маъмурии вилояти Ғозиъайнтоб. Ин шаҳр бо ҷамъияте беш 2,130,432 нафар[2] шашумин шаҳри пурҷамъияти Туркия ва аз санъатитарин шаҳрҳои ин кишвар башумор меравад. Ҳамчунин ин шаҳр ба иллати доштан теъдоди зиёде донишҷӯи турк ва хориҷӣ дар Донишгоҳи Ғозиъайнтоб яке аз шаҳрҳои донишҷӯии Туркия низ ба шумор меравад.

Ғозиъайнтоб аз шаҳрҳои таърихии арманиён аст. Ин шаҳр дар соли 1404 тавассути Темур вайрон шуда ва дар соли 1516 ба тасарруфи Туркони Усмонӣ даромад. Ъайнтоб ва беш аз яксади рустои ҳавмаи он дар қарни ҳаждаҳум комилан арманинишин буда, ки баъдҳо давлатҳои Усмонӣ бо ҳадафи тағйири нисбати ҷамъиятӣ туркҳоро дар онҷо мустақар карданд. Дар оғози садаи бистум, Ъайнтоб 50 ҳазор нафар ҷамъият дошт, ки ҳудуди 20 ҳазор нафар аз онҳо арманӣ буданд[3]. дар Ъайнтоб осори таърихи мазҳабӣ ва фарҳангӣ (калисоҳо, савмаъаҳо ва қалъаҳо)-и мутааддиде аз арманиён ба ҷо мондааст.

Дар феврали 1921, маҷлиси Туркия ин шаҳрро ба унвони Ғозӣ Айнтоб (غازى عينتاب) ба маънии «қаҳрамони ҷанги Айнтоб» барои тамҷиди муқовамати шаҳр дар Ҷанги ҷаҳони аввал баробари муҳосираи Фаронса баргузид ва ин ном аз соли 1928 расмӣ шуд[4].

Иқтисод ва санъат

[вироиш | вироиши манбаъ]

Ин шаҳр яке аз муҳиммтарин қутбҳои иқтисодии Туркия ва аз муваффақтарин шаҳрҳо дар содироти маҳсулот тавлидии худ ба хориҷ аз Туркия мебошад. Иқтисоди ин шаҳр мабнӣ бар тиҷорат ва корхонадорӣ аст ба ҳамин хотир ин шаҳр яке аз санъатитарин шаҳрҳои ин кишвар мебошад ба тавре, ки бузургтарин шаҳраки санъатии созмонёфтаи Туркия бо беш аз 1140 корхона дар ин шаҳр воқеъ шудааси. Умдаи корхонаҳои мавҷуд дар заминаи қолинбофӣ, саноеъи ғизоӣ, қатаъоти худрав, нассоҷӣ, кафш ва ғайра фаъолият доранд.

Кишоварзӣ дар Ғозиъайнтоб ағлаб ба сурати деймӣ ва боғӣ аст. Ин шаҳр бузургтарин тавлидкунандаи паста Туркия мебошад ҳам чунин дорои токзорҳои бисёр ва боғҳои зайтун мебошад, дар замина фароварӣ ва бастабандии маҳсулоит кишоварзи дар Туркия саромад мебошад.

Ин шаҳр дар маҷмӯъ 4 донишгоҳ дорад аммо муҳиммтарин он Донишгоҳи Ғозиъайнтоб аз донишгоҳҳои давлатӣ ва барҷастаи Туркия дар ин шаҳр қарор дорад.

Ғозиъайнтоб яке аз аввалин сукунатгоҳҳои инсонӣ дар минтақаи Онотулӣ мебошад ба ҳамин иллат дорои ҷозибаҳои таърихӣ ва гардишгарии мутааддиде мебошад. Аз ҷумла қалъаи таърихии Ғози Ъайнтоб дар маркази шаҳр, чандин бозори қадимӣ, осорхонаҳо, боғи ваҳш (бузургтарин боғи ваҳши Туркия ва панҷумин дар ҷаҳон мебошад), боғи гиёҳшиносӣ ва ғайра мебошад. Қалъаи таърихии Ғозиъайнтоб дар заминларзаи 6 феврали 2023 осеби ҷиддӣ дид ва вайрон шуд[5].