อองลอง
อองลอง (หวาง หล่าง) | |
|---|---|
| 王朗 | |
 ภาพวาดอองลองจากนวนิยายภาพสามก๊ก (ค.ศ. 1957) | |
| เสนาบดีมหาดไทย (司徒 ซือถู) | |
| ดำรงตำแหน่ง มกราคมหรือกุมภาพันธ์ ค.ศ. 227 – ธันวาคม ค.ศ. 228 | |
| กษัตริย์ | โจยอย |
| ก่อนหน้า | ฮัวหิม |
| ถัดไป | ตังเจี๋ยว |
| เสนาบดีโยธาธิการ (司空 ซือคง) | |
| ดำรงตำแหน่ง 11 ธันวาคม ค.ศ. 220 – มกราคมหรือกุมภาพันธ์ ค.ศ. 227 | |
| กษัตริย์ | โจผี |
| ถัดไป | ตันกุ๋น |
| ขุนนางที่ปรึกษาหลวง (御史大夫 ยฺวี่ฉื่อต้าฟู) (ในราชรัฐของโจผี) | |
| ดำรงตำแหน่ง 6 เมษายน – 11 ธันวาคมค.ศ. 220 | |
| กษัตริย์ | พระเจ้าเหี้ยนเต้ |
| หัวหน้ารัฐบาล | โจผี |
| ตุลาการใหญ่ (大理 ต้าหลี่) (ในราชรัฐของโจโฉ) | |
| ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? – ค.ศ. ? | |
| กษัตริย์ | พระเจ้าเหี้ยนเต้ |
| หัวหน้ารัฐบาล | โจโฉ |
| เสนาบดีกรมพิธีการ (奉常 เฟิ่งฉาง) (ในราชรัฐของโจโฉ) | |
| ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? – ค.ศ. ? | |
| กษัตริย์ | พระเจ้าเหี้ยนเต้ |
| หัวหน้ารัฐบาล | โจโฉ |
| เสนาบดีกรมมหาดเล็ก (少府 เฉาฝู่) (ในราชรัฐของโจโฉ) | |
| ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? – ค.ศ. ? | |
| กษัตริย์ | พระเจ้าเหี้ยนเต้ |
| หัวหน้ารัฐบาล | โจโฉ |
| เจ้าเมืองห้อยเข (會稽太守 ไคฺ่วจีไท่โชฺ่ว) | |
| ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. 192 – ค.ศ. 196 | |
| กษัตริย์ | พระเจ้าเหี้ยนเต้ |
| ถัดไป | ซุนเซ็ก |
| ข้อมูลส่วนบุคคล | |
| เกิด | หวาง เหยียน (王嚴) อำเภอถานเฉิง มณฑลชานตง |
| เสียชีวิต | ป.ธันวาคม ค.ศ. 228[a] |
| บุตร |
|
| อาชีพ | ขุนนาง, ขุนศึก |
| ชื่อรอง | จิ่งซิง (景興) |
| สมัญญานาม | เฉิงโหฺว (成侯) |
| บรรดาศักดิ์ | หลานหลิงโหฺว (蘭陵侯) |
อองลอง หรือ อ่องหลอง[b] (เสียชีวิต ธันวาคม ค.ศ. 228[a][3]) มีชื่อในภาษาจีนกลางว่า หวาง หล่าง (จีน: 王朗; พินอิน: Wáng Lǎng; ) ชื่อรอง จิ่งซิง (จีน: 景興; พินอิน: Jǐngxīng) เป็นขุนนางและขุนศึกชาวจีนที่มีชีวิตอยู่ในช่วงปลายราชวงศ์ฮั่นตะวันออกของจีน อองลองรับราชการเป็นขุนนางที่มีชื่อเสียงของราชสำนักฮั่น มีตำแหน่งเป็นเจ้าเมืองห้อยเข และภายหลังเป็นขุนนางของรัฐวุยก๊กในยุคสามก๊ก อองลองยังเป็นพระปัยกา (ตาทวด) ของสุมาเอี๋ยน จักรพรรดิผู้ก่อตั้งราชวงศ์จิ้น โดยที่หวาง ยฺเหวียนจีหลานสาวของอองลองแต่งงานกับสุมาเจียวผู้เป็นพระบิดาของสุมาเอี๋ยน
ชีวิตและการรับราชการช่วงต้น
[แก้]อองลองเป็นชาวอำเภอถาน (郯縣 ถานเซี่ยน) เมืองตองไฮ (東海郡 ตงไห่จฺวิ้น) ซึ่งอยู่บริเวณอำเภอถานเฉิง มณฑลชานตงในปัจจุบัน อองลองเดิมมีชื่อตัวว่า "เหยียน" (嚴) แต่ภายหลังเปลี่ยนเป็น "ลอง" (朗 หล่าง)[4] อองลองเริ่มรับราชการเป็นขุนนางมหาดเล็กกลาง (郎中 หลางจง) ด้วยความสามารถทางวิชาการโดยเฉพาะคัมภีร์จีนโบราณ เมื่อหยาง ชื่อ (楊賜)[c] ผู้เป็นอาจารย์ของอองลองเสียชีวิตเมื่อปลายปี ค.ศ. 185 อองลองก็ลาออกจากตำแหน่งกลับไปบ้านเกิดเพื่อไปไว้อาลัยให้อาจารย์ ต่อมาอองลองเข้ารับใช้โตเกี๋ยมเจ้ามณฑลชีจิ๋ว อองลองแนะนำโตเกี๋ยมและขุนศึกคนอื่น ๆ ให้ถวายสัตย์แสดงความภักดีต่อพระเจ้าเหี้ยนเต้ โดยอ้างอิงจากเรื่องราวในพงศาวดารชุนชิว โตเกี๋ยมจึงส่งทูตไปยังราชสำนักฮั่นที่เตียงฮัน (長安 ฉางอาน) เพื่อถวายสัตย์แสดงความภักดีต่อจักรพรรดิ โตเกี๋ยมจึงได้รับการแต่งตั้งเป็นขุนพลสงบภาคตะวันออก (安東將軍 อานตงเจียงจฺวิน) ราชสำนักฮั่นยังแต่งตั้งให้อองลองเป็นเจ้าเมืองห้อยเข (會稽 ไคว่จี)
ในฐานะขุนศึก
[แก้]ในช่วงที่อองลองดำรงตำแหน่งเจ้าเมืองห้อยเขได้ออกคำสั่งห้ามการบูชาจิ๋นซีฮ่องเต้ซึ่งเป็นธรรมเนียมปฏิบัติที่แพร่หลายในหมู่ชาวบ้าน เพราะอองลองเชื่อว่าจิ๋นซีฮ่องเต้เป็นผู้ปกครองที่ไร้คุณธรรม[5] อองลองยังได้ลอบเป็นพันธมิตรกับชนเผ่าซานเยฺว่ เมื่อขุนศึกซุนเซ็กเริ่มการทัพในกังตั๋ง อองลองให้ความสนับสนุนด้านทุนทรัพย์ให้เงียมแปะฮอผู้นำชนเผ่าซานเยฺว่ในการรบกับซุนเซ็ก แต่เงียมแปะฮอและผู้นำตระกูลซานเยฺว่คนอื่น ๆ พ่ายแพ้ต่อซุนเซ็ก เวลานั้นเล่าอิ้วขุนศึกอีกคนในภูมิภาคกังตั๋งก็พ่ายแพ้ในการรบกับซุนเซ็กเช่นกัน เงียมแปะฮอกลายเป็นผู้นำของกองกำลังพันธมิตรที่จัดตั้งอย่างหลวม ๆ อันประกอบด้วยกลุ่มโจรและขุนนางท้องถิ่นรวมไปถึงอองลอง และรวบรวมทหารจำนวนนับหมื่นขึ้นอีกครั้ง อองลองเข้าร่วมกับเงียมแปะฮอโดยตรงในการรบต่อต้านซุนเซ็กแม้ว่ายีหวนที่ปรึกษาจะคัดค้าน ในที่สุดเงียมแปะฮอและอองลองจึงพ่ายแพ้ต่อซุนเซ็ก
หลังจากนั้นอองลองหนีไปยังตงเหย่ (東冶) ที่นั่นอองลองได้รับการสนันบสนุนจากนายอำเภอโหฺวกวาน (侯官長 โหฺวกวานจ่าง) และพยายามจะฟื้นฟูอำนาจขึ้นใหม่[6] โดยได้รับการสนับสนุนจากจาง หย่า (張雅) ผู้นำกบฏที่มีกองกำลังที่แข็งแกร่ง อองลองและพวกประสบความสำเร็จในการสังหารหาน เยี่ยน (韓晏) ผู้บัญชาการภาคใต้ (南部都尉 หนานปู้ตูเว่ย์) ที่แต่งตั้งโดยซุนเซ็ก แต่ในท้ายที่สุดก็พ่ายแพ้ให้กับเฮ่อ ฉี (賀齊) ขุนพลของซุนเซ็ก
อองลองพยายามจะเดินทางลงใต้ไปยังมณฑลเกาจิ๋วเพื่อพักฟื้น แต่ถูกซุนเซ็กไล่ตามมาทันและตีแตกพ่าย[7] อองลองจึงแสดงความอ่อนน้อมเพื่อเอาใจซุนเซ็ก ซุนเซ็กจึงยอมรับการยอมจำนนของอองลอง
รับราชการในวุยก๊ก
[แก้]แม้ว่าอองลองจะยอมจำนนต่อซุนเซ็ก แต่อองลองก็วางมือจากชีวิตราชการโดยปฏิเสธคำเชิญของเตียวเจียวให้มารับใช้ซุนเซ็ก ในที่สุดอองลองก็ได้รับการติดต่อจากสายลับคนหนึ่งของโจโฉและได้รับการเชื้อเชิญให้มาเข้าร่วมกับโจโฉในฮูโต๋อันเป็นนครหลวงแห่งใหม่ แม้ว่าตอนแรกอองลองจะลังเล แต่ในที่สุดก็ตัดสินใจหลังจากอ่านจดหมายจากขงหยงที่เป็นสหายเก่าผู้ยกย่องโจโฉและแนะนำให้อองลองมายังฮูโต๋ อองลองจึงเดินทางขึ้นเหนือไปถึงฮูโต๋ในอีกประมาณหนึ่งปีหลังจากนั้น โจโฉชื่นชมความสามารถของอองลองอย่างมาก จึงตั้งให้อองลองเป็นขุนนางผู้เสนอและทัดทาน (諫議大夫 เจี้ยนอี้ต้าฟู) และที่ปรึกษาการทหารของเสนาบดีโยธาธิการ (司空軍事 ซือคงจฺวินชือ) ภายหลังอองลองได้รับการแต่งตั้งให้มีตำแหน่งสำคัญในราชรัฐของโจโฉหลังจากที่โจโฉได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นวุยอ๋องจากพระเจ้าเหี้ยนเต้ จักรพรรดิลำดับสุดท้ายของราชวงศ์ฮั่น[8] ในปี ค.ศ. 220 หลังโจโฉเสียชีวิต โจผีบุตรชายของโจโฉขึ้นเป็นวุยอ๋อง เลื่อนขึ้นให้อองลองเป็นขุนนางที่ปรึกษาหลวง (御史大夫 ยฺวี่ฉื่อต้าฟู) และได้บรรดาศักดิ์เป็นอานหลิงถิงโหฺว (安陵亭侯) ภายหลังในฤดูหนาวปีเดียวกัน พระเจ้าเหี้ยนเต้ถูกบังคับให้สละราชสมบัติแก่โจผี โจผีก่อตั้งรัฐวุยก๊กแทนที่ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก (ภายหลังจ๊กก๊กก่อตั้งราชวงศ์ฮั่นใหม่) หลังโจผีขึ้นเป็นจักรพรรดิได้แต่งตั้งอองลองเป็นเสนาบดีโยธาธิการ (司空 ซือคง) และพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นเยฺว่ผิงถิงโหฺว (樂平鄉侯) ในรัชสมัยของโจผี อองลองทูลเสนอคำแนะนำหลายครั้งทั้งในเรื่องเกี่ยวกับการทหารและการพลเรือน เช่นการรักษาความปลอดภัยและการลดข้าราชการและค่าใช้จ่ายของรัฐ
ในปี ค.ศ. 226 เมื่อโจยอยขึ้นครองบัลลังก์ พระองค์เลื่อนบรรดาศักดิ์ให้อองลองจากบรรดาศักดิ์ระดับหมู่บ้านเป็นบรรดาศักดิ์ระดับอำเภอคือหลานหลิงโหฺว (蘭陵侯) เพิ่มศักดินาเป็น 1,700 ครัวเรือนจากเดิม 1,200 ครัวเรือน
ภายหลังอองลองถูกส่งไปยังเงียบกุ๋น (ปัจจุบันคือนครหานตาน มณฑลเหอเป่ย์) เพื่อไปเยี่ยมสุสานของเอียนซีพระมารดาของโจยอย เวลานั้นเอียนซียังไม่ได้รับการสถาปนาเป็นจักรพรรดินี อองลองจึงได้รับมอบหมายให้จัดทำป้ายและเอกสารอนุญาตแต่งตั้งให้เอียนซีเป็นจักรพรรดินี รวมถึงกระทำพิธีบวงสรวงและสร้างสุสานอย่างสมเกียรติ ระหว่างการเยี่ยมสุสาน อองลองเห็นว่าราษฎรกำลังขาดแคลน จึงเขียนหนังสือกราบทูลแนะนำให้โจยอยใช้จ่ายอย่างประหยัดและลดขนาดการก่อสร้างพระราชวังและศาลที่หรูหราฟุ่มเฟือย ภายหลังอองลองได้รับการเลื่อนตำแหน่งเป็นเสนาบดีมหาดไทย (司徒 ซือถู)
ชีวิตช่วงปลายและเสียชีวิต
[แก้]หลังจากที่อองลองทูลคัดค้านโครงการก่อส้รางพระราชวังของโจยอย อองลองเห็นว่าโจยอยมีสนมจำนวนน้อยจึงเขียนหนังสือกราบทูลโจยอยว่าควรจะสนมเพิ่มเพื่อสืบต่อสายเลือดราชวงศ์โดยให้มีทายาทมากขึ้น ครั้งนี้โจยอยเห็นด้วยกับอองลองอย่างสุดพระทัยและเริ่มเพิ่มสนมของพระองค์ คำแนะนำของอองลองมีอิทธิพลอย่างมากไปอีก 9 ปีหลังการเสียชีวิตของอองลอง โจยอยถึงกับมีรับสั่งให้คุมตัวหญิงงามที่แต่งงานแล้วทั้งหมด (เว้นแต่สามีของหญิงจะสามารถนำทรัพย์มาไถ่ตัวได้) และให้แต่งงานกับเหล่าทหาร เว้นแต่คนที่งามที่สุดในหมู่หญิงเหล่านั้นจะกลายเป็นสนมของพระองค์ แม้จะมีการคัดค้านโดยขุนนางบางคน แต่นี้การดำเนินการตามพระราชโองการก็ยังคงกระทำต่อไป ซึ่งสร้างความเดือดร้อนให้กับราษฎรเป็นอย่างมาก
ภายหลังอองลองเน้นไปที่งานวิชาการและเขียนหนังสือหลายเล่มซึ่งได้รับการตอบรับเป็นอย่างดีในขณะนั้น อองลองเสียชีวิตในปี ค.ศ. 228 และได้รับสมัญญานามว่า "เฉิงโหฺว" (成侯) มีความหมายว่า "เจ้าพระยาสถาปนา"[d] อองซกบุตรชายของอองลองสืบทอดบรรดาศักดิ์ของอองลองและยังคงรับราชการเป็นขุนนางของวุยก๊ก
ในนิยาย สามก๊ก
[แก้]ในนวนิยายอิงประวัติศาสตร์เรื่อง สามก๊ก ในคริสต์ศตวรรษที่ 14 อองลองเสียชีวิตในปี ค.ศ. 228 ขณะอายุได้ 76 ปี แม้ว่าอองลองมีอายุมากแล้วก็ยังนำกองทหารไปตั้งค่ายทำศึกกับจูกัดเหลียง ในนวนิยาย โจจิ๋นพ่ายแพ้ต่อจูกัดเหลียง โจจิ๋นจึงเรียกผู้ใต้บังคับบัญชาให้มาช่วย อองลองตัดสินใจพยายามเกลี้ยกล่อมจูกัดเหลียงให้ยอมสวามิภักดิฺ (แม้ว่ากุยห้วยไม่เชื่อว่าจะทำสำเร็จ) จึงโต้วาทีกับจูกัดเหลียงแต่ก็พ่ายแพ้ จูกัดเหลียงด่าว่าอองลองเป็นสุนัขและคนทรยศ อองลองเจ็บใจถึงขั้นตกจากหลังม้าและเสียชีวิตทันที ไม่มีบันทึกเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าวในในประวัติศาสตร์ มีระบุเพียงว่าอองลองเพียงส่งหนังสือไปถึงจูกัดเหลียงเกลี้ยกล่อมให้ยอมสวามิภักดิ์ แต่หนังสือถูกปฏิเสธ
ดูเพิ่ม
[แก้]หมายเหตุ
[แก้]- ↑ 1.0 1.1 พระราชประวัติโจยอยในจดหมายเหตุสามก๊กบันทึกว่าอองลองเสียชีวิตในเดือน 11 ของศักราชไท่เหอปีที่ 2 ในรัชสมัยของโจยอย[1] เดือนนี้เทียบได้กับช่วงเวลาระหว่างวันที่ 14 ธันวาคม ค.ศ. 228 ถึง 12 มกราคม ค.ศ. 229 ในปฏิทินกริโกเรียน
- ↑ ชื่อที่ปรากฏในสามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ตอนที่ 13[2]
- ↑ หยาง ชื่อเป็นบิดาของเอียวปิวและปู่ของเอียวสิ้ว ขณะเสียชีวิตมีตำแหน่งเป็นเสนาบดีโยธาธิการ (司空 ซือคง) จากพระราชประวัติพระเจ้าเลนเต้ในพงศาวดารราชวงศ์ฮั่นยุคหลัง หยาง ชื่อเสียชีวิตในวันเกิงอิ๋น เดือน 10 ของศักราชจงผิงปีที่ 2 ในรัชสมัยพระเจ้าเลนเต้ แต่แท้จริงแล้วไม่มีวันเกิงอิ๋นในเดือน 10 ปีนั้น ซึ่งเดือนนี้เทียบได้กับช่วงเวลาระหว่างวันที่ 10 พฤศจิกายนถึง 9 ธันวาคม ค.ศ. 185 ในปฏิทินจูเลียน
- ↑ บุคคลที่มีส่วนช่วยในการจัดตั้งระบอบการปกครองหรือสร้างคุณประโยชน์แก่พลเรือนจะได้รับสมัญญานามว่า "เฉิง" อองลองมีคุณสมบัติตามเกณฑ์ข้อแรกเนื่องจากมีส่วนร่วมในการก่อตั้งระบอบการปกครองของวุยก๊ก หลักเกณฑ์การมอบสมัญญานามมีรายละเอียดอยู่ใน อี้โจฺวชู[9]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ ([太和二年]十一月，司徒王朗薨。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 3.
- ↑ ("ฝ่ายอ่องหลองเจ้าเมืองรู้ว่าเงียมแปะฮอแตกมา จึงให้จัดแจงทหารจะยกออกมาช่วยเงียมแปะฮอ งีห้วนชาวเมืองอีเหี้ยวซึ่งเปนที่ปรึกษาจึงว่าซุนเซ็กเปนคนมีฝีมือ แล้วก็ตั้งอยู่ในความสัตย์ เงียมแปะฮอเปนหยาบช้า ซึ่งท่านจะไปช่วยเงียมแปะฮอนั้นเห็นไม่ควร ขอให้ท่านคิดอ่านจับตัวเงียมแปะฮอส่งให้แก่ซุนเซ็ก อ่องหลองโกรธตวาดเอางีห้วน ๆ จนใจก็นิ่งอยู่ อ่องหลองจึงยกทหารออกมาหาเงียมแปะฮอ แล้วพากันไปตั้งอยู่ริมทุ่งริมเชิงเขาคอยรับซุนเซ็ก") "สามก๊ก ตอนที่ ๑๓". วัชรญาณ. สืบค้นเมื่อ July 14, 2023.
- ↑ de Crespigny (2007), p. 823.
- ↑ (魏略曰：朗本名嚴，后改為朗。) อรรถาธิบายจากเว่ย์เลฺว่ในจดหมายเหตุสามก๊กเล่มที่ 13.
- ↑ (《朗家傳》曰：會稽舊祀秦始皇，刻木爲像，與夏禹同廟。朗到官，以爲無德之君不應見祀，於是除之。) อรรถาธิบายโดยเผย์ ซงจือในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 13.
- ↑ (時王朗奔東冶，侯官長商升為朗起兵。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 60.
- ↑ ((王郎)欲走交州，為兵所逼，遂詣軍降。) อรรถาธิบายจากเซี่ยนตี้ชุนชิวในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 13.
- ↑ (魏國初建，以軍祭酒領魏郡太守，遷少府、奉常、大理。) จดหมายเหตุสากม๊ก เล่มที่ 13.
- ↑ (安民立政曰成。) อี้โจฺวชู.
บรรณานุกรม
[แก้]- ตันซิ่ว (ศตวรรษที่ 3). จดหมายเหตุสามก๊ก (ซานกั๋วจื้อ).
- เผย์ ซงจือ (ศตวรรษที่ 5). อรรถาธิบายจดหมายเหตุสามก๊ก (ซานกั๋วจื้อจู้).
- ล่อกวนตง (ศตวรรษที่ 14). สามก๊ก (ซานกั๋วเหยี่ยนอี้).
- de Crespigny, Rafe (2007). A Biographical Dictionary of Later Han to the Three Kingdoms 23-220 AD. Leiden: Brill. ISBN 9789004156050.