Binabago: Kabite

{{Infobox Philippine province 2
| infoboxtitle = Lalawigan ng Kabite
| native_name  = ᜃᜊ̊ᜆ̄
| image_flag              = Vlag Fil Cavite.gif
| sealfile     = Ph seal cavite.png
| region       = [[CALABARZON]] (Rehiyon IV-A)
| capital      = [[Imus, Cavite|Imus]] (opisyal) [[Lungsod ng Trece Martires]] (seat of government)
| founded      = 10 Marso 1917
| leader_title            = Gobernador
| leader_name             = Jesus Crispin Remulla ([[United Nationalist Alliance|UNA]])
| leader_title1           = Bise-Gobernador
| leader_name1            = Ramon Jolo Revilla III ([[Lakas–CMD (2009)|Lakas-CMD]])
| government_footnotes    = <ref>{{cite web |url=http://www.comelec.gov.ph/?r=Elections/2013natloc/Results/prov2013 |title=Official Provincial 2013 Election Results |publisher=Commission on Elections (COMELEC) |location=Intramuros, Manila, Philippines |date=11 September 2013 |accessdate=28 October 2013}}</ref>
| population_as_of = 2010
| population_total = 3090691
| poprank      = pinakamalaki
| popdenrank   = pinakamataas
| areakm2      = 1512.41
| arearank     = ika-9 pinakamaliit
| hucities     = 0
| componentcities = 4
| municipalities  = 19
| barangays       = 830
| districts       = 7
| languages       = [[Wikang Kabitenyo|Kabitenyo]], [[Wikang Tagalog|Tagalog]] ([[Wikang Filipino|Filipino]]), [[Wikang Tsabakano|Tsabakano]], [[Wikang Ingles|Ingles]]

| locatormapfile=Ph locator map cavite.png
}}
:''Para sa lungsod, tingnan ang [[Lungsod ng Cavite]].''

Ang '''Kabite''' o '''Cavite''' ([[Wikang Kastila|Kastila]] at [[wikang Ingles|Ingles]]: ''Cavite'') ay isang [[Lalawigan ng Pilipinas|lalawigan]] ng [[Pilipinas]] na matatagpuan sa katimugang baybayin ng [[Look ng Maynila]] sa [[Rehiyon ng Pilipinas|rehiyon]] ng [[CALABARZON]] ng [[Luzon]], 30 kilometro sa timog ng [[Maynila]]. Imus at Trece Martires ang kabisera nito at ang nanatiling sentro ng pamahalaang panlalawigan kung saan matatagpuan ang kapitolyo. Pinalilubutan ang Kabite ng mga lalawigan ng [[Laguna]] sa silangan at [[Batangas]] sa timog. Sa kanluran matatagpuan ang [[Dagat Timog Tsina]].

==Etimolohiya==
Nagmula ang pangalang "Cavite" sa kinastilang salitang tagalog na ''kawit'' na pinaikling ''kalawit'', bilang pantukoy sa kalupaan sa tangway ng Kabite na nakausli sa pook ng Maynila.<ref name="cav">{{Cite web |title=Official Website of the Provincial Government of Cavite - Cavite City |url=http://cavite.gov.ph/main/index.php?option=com_content&task=view&id=94&Itemid=90 |access-date=2012-07-20 |archive-date=2009-03-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090301233846/http://cavite.gov.ph/main/index.php?option=com_content&task=view&id=94&Itemid=90 |url-status=dead }}</ref> Orihinal na ginamit lang ito sa tangway (''Cavite La Punta'', ngayon ay [[Lungsod ng Cavite]]) at sa mga kalapit na pook (''Cavite Viejo'', ngayon ay [[Kawit, Cavite|Kawit]]). Dating kabisera ng lalawigan ang Lungsod ng Cavite hanggang 1954, at gaya ng iba pang mga lalawigan sa Pilipinas na binuo noong panahon ng mga Kastila, ang pangalan ng kabisera ay pangalan na rin ng buong lalawigan.

==Demograpiya==

'''Populasyon.''' Ang lalawigan ng Kabite ay may kabuuang populasyon na 3,090,691 base sa 2010 senso.

'''Wika.''' Ang mga pangunahing lenguaheng sinasalita ay ang Tagalog, Chabacano at Ingles

==Ekonomiya==

Ang Kabite ay isa sa mga lalawigan mabilis ang pag-angat ng ekonomiya sa Pilipinas dahil sa kalapitan nito sa Metro Manila. Maraming kompanya katulad ng Intel, ay nagtaguyod ng planta sa mga maraming industrial parks.

Anim na SM Malls at apat na Robinsons malls ang matatagpuan sa lalawigan ng Kabite.  Ito ay ang SM City Dasmarinas, SM City Bacoor, SM City Molino (matatagpuan din sa Bacoor), SM City Rosario, SM City Trece Martires, SM Center Imus, Robinsons Place Imus, Robinsons Place Dasmariñas, Robinsons Place Tagaytay at  Robinson's Place General Trias.

Ang dating pagsasaka ay nalahukan na ng mga industriya at mga kompanya na gumagawa ng ibat ibang produkto na gamit di lang sa bansa kundi para pangangailangan ng teknolohiya sa ibang panig ng daigdig. Ang CEPZA (Cavite Export Processing Zone) ay isa na dito. Gayon pa man, ang kaitaasang bahagi ng Kabite o upland towns ay nanatiling may taniman ng mga kape, paminta at iba ibang bungang kahoy na nakararating sa pamilihan sa kalakhang Maynila at karatig lalawigan, kaya naman patuloy na magiging kasiyahan ng mga dumadaang mga lokal at dayuhang mga turista ang mga prutas tulad ng pinya, papaya, guyabano, niyog at iba pa sa tuwing sila ay napapagawi sa masaganang lalawigang ito habang dumadaan sa [[Lungsod ng Tagaytay]] at patungo sa mga baybay dagat ng karatig lalawigan ng [[Batangas]].

==Tradisyon, Paniniwala at Debosyon==
Ang lalawigan ng Cavite ay isa sa may pinaka mayaman na tradisyon sa ating bansa. Maraming kapistahan ang ipinagdiriwang sa bawAt lalawigan ng Cavite ang isat barrio at bayan nito. Ilan din dito ay ang kapistahan ni San Agustin sa Tanza, Sto Nino sa Ternate, Sta Maria Magdalena ng Kawit, Sto Rosario de Caracol ng Salinas, Birhen ng Candelaria sa Silang at ang Nuestra Señora de la Soledad de Porta Vaga na tinatawag din na Reina de Cavite at "La Excelsa y La Celestial Guardiana y Protectora dela Provincia de Cavite".Pinaniniwalaan na ang imaheng ito ay mapaghimala kung kaya't tinawag itong " Birheng may libong Milagro". And debosyon sa Virgen ng Soledad ang pinakamalaking ambag ng mga Kabitenyo sa  kasaysayan ng debosyon kay Maria at sa Simbahang Katolika sa Pilipinas. Ayon kay Propesor Genoveva Edroza, ang kapistahan ng San Diego sa Noli Me Tangere ay ibinase sa kapistahan ng Virgen ng Soledad ng Porta Vaga.Noong 17 Nobyembre 1978 iginawad ng Roma ang Koronasyong Kanonikal sa imahen. Ang kanyang kapistahan ay ipinagdididwang tuwing ikalawa at ikatlong linggo ng Nobyembre. Ang imahen ay matatagpuan sa Parokya ng San Roque, [[Lungsod ng Cavite]].

==Heograpiya==
Nahahati ang lalawigan ng Kabite sa 16 mga [[mga bayan ng Pilipinas|bayan]] at 7 [[Mga lungsod ng Pilipinas|lungsod]]:

<center>
{| class="wikitable sortable"
|- bgcolor=#cccccc
! [[Mga Lungsod ng Pilipinas|Lungsod]]
! Uri
! Distrito
! Bilang ng<br /> [[Barangay]]
! Populasyon<br />(2010)
! Sukat<br />(km²)
! Densidad<br />(bawat km²)
! Alkalde
|-
|[[Bacoor]]
|[[Mga Lungsod ng Pilipinas|Nakapaloob na Lungsod]]
|<center>II
|<center>73
|<center>520,216
|<center>52.40
|<center>9,927.786/km²
|<center>Lani Mercado-Revilla <small>(Lakas-CMD/Magdalo)</small>
|-
|[[Lungsod ng Cavite]]
|[[Mga Lungsod ng Pilipinas|Nakapaloob na Lungsod]]
|<center>I
|<center>84
|<center>101,120
|<center>10.89
|<center>9,285.583/km²
|<center>Bernardo S. Paredes <small>(Nacionalista/Magdalo)</small>
|-
|[[Dasmariñas]]
|[[Mga Lungsod ng Pilipinas|Nakapaloob na Lungsod]]
|<center>IV
|<center>75
|<center>575,817
|<center>90.10
|<center>6,390.866/km²
|<center>Jennifer Austria-Barzaga <small>(National Unity Party/Liberal)</small>
|-
|[[General Trias, Cavite|General Trias]]
|[[Mga Lungsod ng Pilipinas|Nakapaloob na Lungsod]]
|<center>VI
|<center>33
|<center>243,322
|<center>81.46
|<center>2,987.012/km²
|<center>Antonio A. Ferrer <small>(National Unity Party/Magdalo)</small>
|-
|[[Imus]]
|[[Mga Lungsod ng Pilipinas|Nakapaloob na Lungsod]]
|<center>III
|<center>97
|<center>301,624
|<center>64.70
|<center>4,661.886/km²
|<center>Manny L. Maliksi <small>(Liberal)</small>
|-
|[[Tagaytay]]
|[[Mga Lungsod ng Pilipinas|Nakapaloob na Lungsod]]
|<center>VII
|<center>34
|<center>62,030
|<center>66.1
|<center>938.427/km²
|<center>Agnes T. Tolentino <small>(Liberal)</small>
|-
|[[Trece Martires]]
|[[Mga Lungsod ng Pilipinas|Nakapaloob na Lungsod]]
|<center>VI
|<center>13
|<center>104,559
|<center>39.10
|<center>2,674.143/km²
|<center>Gemma Buendia-Lubigan <small>(United Nationalist Alliance/Magdalo)</small>
|}
{| class="wikitable sortable"
|- bgcolor=#cccccc
! [[Mga bayan ng Pilipinas|Bayan]]
! Distrito
! Bilang ng <br /> [[Barangay]]
! Populasyon<br />(2010)
! Sukat<br />(km²)
! Densidad<br />(bawat km²)
! Alkalde
|-
|[[Alfonso, Cavite|Alfonso]]
|<center>VII
|<center>32
|<center>48,567
|<center>72.60
|<center>668.967/km²
|<center>Randy A. Salamat<small>(PDP-LABAN)</small>
|-
|[[Amadeo, Cavite|Amadeo]]
|<center>VI
|<center>26
|<center>33,457
|<center>46.90
|<center>713.369/km²
|<center>Redel John B. Dionisio <small>(Magdalo)</small>
|-
|[[Carmona, Cavite|Carmona]]
|<center>V
|<center>14
|<center>74,986
|<center>30.92
|<center>1,863.469/km²
|<center>Roy Loyola <small>(Liberal)</small>
|-
|[[General Emilio Aguinaldo, Cavite|General Emilio Aguinaldo]]
|<center>VII
|<center>14
|<center>17,507
|<center>42.13
|<center>415.547/km²
|<center>Danilo M. Bencito <small>(Nacionalista/Magdalo)</small>
|-
|[[General Mariano Alvarez, Cavite|General Mariano Alvarez]]
|<center>V
|<center>27
|<center>138,540
|<center>11.40
|<center>12,152.632/km²
|<center>Walter D. Echevarria, Jr. <small>(Liberal)</small>
|-
|[[Indang, Cavite|Indang]]
|<center>VII
|<center>36
|<center>62,030
|<center>74.90
|<center>828.171/km²
|<center>Perfecto V. Fidel <small>(Nacionalista/Magdalo)</small>
|-
|[[Kawit, Cavite|Kawit]]
|<center>I
|<center>23
|<center>78,209
|<center>22.86
|<center>3,421.216/km²
|<center>Angelo G. Aguinaldo <small>(Liberal)</small>
|-
|[[Magallanes, Cavite|Magallanes]]
|<center>VII
|<center>16
|<center>21,231
|<center>73.07
|<center>290.557/km²
|<center>Edwin V. Sisante <small>(Nacionalista/Magdalo)</small>
|-
|[[Maragondon, Cavite|Maragondon]]
|<center>VII
|<center>27
|<center>35,289
|<center>127.04
|<center>277.779/km²
|<center>Reynaldo A. Rillo <small>(Liberal)</small>
|-
|[[Mendez, Cavite|Mendez]]
|<center>VII
|<center>25
|<center>28,570
|<center>43.27
|<center>663.273/km²
|<center>Eric Vida <small>(Nacionalista/Magdalo)</small>
|-
|[[Naic, Cavite|Naic]]
|<center>VI
|<center>30
|<center>88,144
|<center>86.00
|<center>1,024.930/km²
|<center>Junio C. Dualan <small>(Nacionalista/Magdalo)</small>
|-
|[[Noveleta, Cavite|Noveleta]]
|<center>I
|<center>16
|<center>41,678
|<center>16.43
|<center>2,536.701/km²
|<center>Dino Carlo R. Chua
|-
|[[Rosario, Cavite|Rosario]]
|<center>I
|<center>20
|<center>92,253
|<center>5.67
|<center>16,270.370/km²
|<center>Jose Voltaire V. Ricafrente
|-
|[[Silang, Cavite|Silang]]
|<center>V
|<center>64
|<center>213,490
|<center>209.4
|<center>1,019.532/km²
|<center>Socorro Poblete <small>(Lakas-CMD/Magdalo)</small>
|-
|[[Tanza, Cavite|Tanza]]
|<center>VI
|<center>41
|<center>188,755
|<center>78.24
|<center>2,412.513/km²
|<center>Yuri A. Pacumio <small>(PDP-Laban)</small>
|-
|[[Ternate, Cavite|Ternate]]
|<center>VII
|<center>10
|<center>19,297
|<center>54.70
|<center>352.779/km²
|<center>Herminio C. Lindo <small>(Nacionalista/Magdalo)</small>
|}
</center>

[[File:Aguinaldo Shrine (Kawit, Cavite).jpg|thumb|right|230px|[[Dambana ni Aguinaldo]], ang pook kung saan inihayag ang [[kasarinlan ng Pilipinas|kasarinlan]].]]

== Pisikal ==

'''Lupa.''' Ang Kabite ang pinakamaliit na lalawigan sa rehiyon ng [[CALABARZON]], na may sukat na 1,297.6&nbsp;km². Ito ay nasa katimugang bahagi ng Look ng Maynila, at kabilang din dito ang iba pang isla tulad ng [[Corregidor]]. Ang ibang isla na kabilang sa lalawigan ay ang Isla ng Caballo, Isla ng Carabao, at ang Isla ng El Praile.

Ang kalakhan ng lalawigan ay patag at tumataas lamang patunong katimugan patunong [[Lungsod ng Tagaytay|Tagaytay]], kung saan ay matatanaw ang Lawa ng Taal sa Batangas. Sa Lungsod ng Tagaytay makikita ang pinakamagandang tanaw ng Bulkan Taal. Ang Lungsod ng Tagaytay ay ang pinakamataas na bahagi ng lalawigan.

Nahahati ang lalawigan ng limang pangunahing ilog: Ang Maragondon, Labac, Cañas, Ilang-Ilang at ang ilog ng Imus, lahat ay patungo sa [[Lawa ng Bay]].

'''Klima.''' Ang Kabite ay may dalawang uri ng Klima, ang panahon ng Tag-tuyot, na nagsisimula sa Nobyembre at natatapos sa Abril, at ang panahon ng Tag-ulan, na nagsisimula sa Mayo at natatapos ng Oktubre. Ang pinakamalamig na buwan ay sa pagitan ng Enero at Pebrero at pinakamainit naman sa buwan ng Abril at Mayo.
[[Talaksan:Ph map cavite.png|center]]
==Pamahalaan==
===Mga Gobernador ng Kabite===
 
{{Columns-start}}
* [[Mariano Trias]]  simula noong 15 Hulyo 1898  
* Emilio Riego De Dios  simula noong 10 Agosto 1898  
*Ladislao Diwa  simula noong 7 Oktubre 1898 
*Mariano Trias 1901 - 1905 
* Louis J. Van Schaick  1905 - 1907  
* Leonardo R. Osorio  1908 - 1909  
* Tomas Domingo 1910 - 1912  
* Antero S. Soriano  1912 - 1919  
* Luis O. Ferrer Sr.  1919 - 1921  
* Raymundo C. Jeciel 1922 - 1925  
* Fabian Pugeda  1925 - 1931  
* Pedro F. Espiritu 1931 - 1934  
* Ramon Samonte  1935 - 1940  
* Emilio F. Virata  Humaliling Gubernador   
* Luis Y. Ferrer Jr. 1940 - 1944  
* Mariano N. Castañeda  1944 
* Dominador M. Camerino 1944 - 1945  
* Mariano N. Castañeda Humaliling Gubernador  
* Rafael F. Trias  1945 
* Francisco T. Arca  1945
{{Column}}
* Dominador M. Camerino  1946 - 1954  
* Mariano B. Villanueva  Humaliling Gubernador   
* Horacio Rodriguez  Humaliling Gubernador  
* Dominador Mangubat  Humaliling Gubernador   
* Delfin N. Montano  1956 - 1971  
* Lino D. Bocalan  1972 
* Dominador M. Camerino Humaliling Gubernador 
* Juanito R. Remulla  Itinalaga Set. 24, 1979  
* Juanito R. Remulla  01-30-1980 hanggang 02-19-1986 
* Fernando C. Campos  1986 - 1987  
* Juanito R. Remulla  1987 - 1992  
* Juanito R. Remulla  1992 - 1995  
* Epimaco A. Velasco  1995 hanggang 01-1998  
* [[Bong Revilla|Ramon "Bong" Revilla Jr.]]  Itinalaga 02-1998 hanggang 06-30-1998  
* Ramon "Bong" Revilla Jr.  1998-2001  
* Erineo S. Maliksi  2001-2010 
* Juanito Victor C. Remulla, Jr. 2010 - 2016
* Jesus Crispin C. Remulla - 2016 - 2019
* Juanito Victor C. Remulla Jr. - 2019 - kasalukuyan
{{Columns-end}}

== Mga Pamantasan at Dalubhasaan ==

* Adventist International Institute of Advanced Studies - [[Silang, Cavite]]
* Adventist University of the Philippines - [[Silang, Cavite]]
*Polytechnic University of the Philippines -[[Maragondon, Cavite]]
* Cavite State University - ang kanyang punong campus ay nasa [[Indang, Cavite|Indang]] at may mga iba pang campus sa [[Rosario, Cavite|Rosario]], [[Imus, Cavite|Imus]], [[Carmona, Cavite|Carmona]], [[Naic, Cavite|Naic]], [[Bacoor, Cavite|Bacoor]], [[Tanza, Cavite|Tanza]], [[Lungsod ng Trece Martires, Cavite|Lungsod ng Trece Martires]], [[Silang, Cavite|Silang]] at [[Lungsod ng Cavite]].
* De La Salle University Dasmariñas - [[Dasmariñas, Cavite]]
* Imus Computer College (ICC) - ang kanyang punong campus ay nasa [[Imus, Cavite|Imus]] at may mga iba pang campus sa  [[Rosario, Cavite|Rosario]], [[Gen. Mariano Alvarez, Cavite]], [[Dasmariñas, Cavite]], [[Bacoor, Cavite|Bacoor]], [[Carmona, Cavite|Carmona]], at [[Silang, Cavite|Silang]].
* University of Perpetual Help - Dalta System - Bacoor, [[Gen. Mariano Alvarez, Cavite]]
* Philippine Christian University - [[Dasmariñas, Cavite]]
* [[EARIST Cavite|EARIST Cavite Campus]] - [[Gen. Mariano Alvarez, Cavite]]
* Emilio Aguinaldo College - [[Dasmariñas, Cavite]]
* Technological University of the Philippines - [[Dasmariñas, Cavite]]
* Olivares College - [[Lungsod ng Tagaytay]]
* San Sebastian College - Recoletos de Cavite - [[Lungsod ng Cavite]]
* Saint Dominic College of Arts and Sciences - [[Bacoor, Cavite]]
* Saint Francis of Assisi College - [[Bacoor, Cavite]]
* Saint Joseph College - [[Lungsod ng Cavite]]
* Saint Joseph College - Amaya, [[Tanza, Cavite]]
* Imus Institute - [[Imus, Cavite]]
* Philippine Cambridge School - [[Dasmariñas, Cavite]]
* Far Eastern University - [[Silang, Cavite]]
* Woodridge College - [[Bacoor, Cavite]]
* Lyceum of the Philippines University-Cavite - [[General Trias, Cavite]]
* National College of Science and Technology - [[Dasmariñas, Cavite]]

==Mga Sanggunian==
{{reflist}}
== Kawing Panlabas ==
*[http://www.cavite.gov.ph Opisyal na Websayt ng Lalawigan ng Cavite] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161105175742/http://www.cavite.gov.ph/ |date=2016-11-05 }}

{{Canadian City Geographic Location (8-way)
|North=[[Bataan]]<br>[[Corregidor]]<br>''[[Look ng Maynila]]''
|West=''[[Dagat Timog Tsina]]''
|Center=Kabite
|East=[[Laguna]]
|South=[[Batangas]]<br>''[[Lawa ng Taal]]''
|Northwest=[[Corregidor]]
|Northeast=[[Kalakhang Maynila]]
|Southwest=
|Southeast=
}}

{{Cavite}}
{{Philippines political divisions}}
{{Roxas Boulevard}}

[[Kategorya:Kabite]]
[[Kategorya:Mga lalawigan ng Pilipinas]]