Gitnang Kabisayaan

Gitnang Kabisayaan

*Tunga-tungang Kabisay-an*
Rehiyon VII
Gitnang Kabisayaan; Tunga-tungang Kabisay-an ; Rehiyon VII
Rehiyon
	Mula itaas-kaliwa hanggang ibaba-kanan: Cebu Metropolitan Cathedral (Cebu); Balinsasayao Twin Lakes Natural Park (Negros Oriental); Chocolate Hills (Bohol); Salagdoong Beach (Siquijor);
	Palayaw: ;
	Lokasyon sa Pilipinas
	Mga koordinado: 10°00′N 123°30′E / 10°N 123.5°E
Bansa	Philippines
Pangkat ng mga Pulo	Kabisayaan
Sentro ng Rehiyon	Lungsod ng Cebu
Lawak
• Kabuuan	15,895.66 km2 (6,137.35 milya kuwadrado)
Ranggo sa lawak	ika-13
Populasyon (senso ng 2020)
• Kabuuan	8,081,988
• Ranggo	4th
• Kapal	510/km2 (1,300/milya kuwadrado)
• Ranggo sa densidad	ika-3
Sona ng oras	UTC+8 (PST)
Kodigo ng ISO 3166	PH-07
Mga lalawigan	4 Bohol ; Cebu ; Negros Oriental ; Siquijor ;
Mga lungsod	16 Bais ; Bayawan ; Bogo ; Canlaon ; Carcar ; Cebu City ; Danao ; Dumaguete ; Guihulngan ; Lapu-Lapu City ; Mandaue ; Naga ; Tagbilaran ; Talisay ; Tanjay ; Toledo ;
Mga Munisipalidad	116
Mga Barangay	3,003
Mga Distrito	11
Mga Wika	Sebwano; (Diyalektong Boholano); Porohanon; Bantayanon; Filipino; Ingles;

Ang Gitnang Kabisayaan (Ingles: Central Visayas) ay isang rehiyon ng Pilipinas na matatagpuan sa mga kapuluan ng Kabisayaan. Binubuo ito ng apat na lalawigan, Bohol, Cebu, Negros Oriental at Siquijor at ng mga nagsasariling lungsod ng Cebu, Lapu-Lapu, at Mandaue. Katutubong sinasalita ang wikang Sebwano. Ang lungsod ng Cebu ang sentro ng rehiyon.

Mga Lalawigan at mga Lungsod

Ang Gitnang Kabisayaan ay binubuo ng 4 na mga lalawigan at 3 mataas na urbanisadong lungsod.

Lalawigan/Lungsod	Kabisera	Wika	Populasyon (2015)^[2]	Lawak (km²)	Kakapalan (/km²)
Bohol	Lungsod ng Tagbilaran	Wikang Sebwano	1,313,560	4,820.95	272.5
Cebu	Lungsod ng Cebu	Wikang Sebwano	2,938,982	4,943.72	594.5
Negros Oriental	Lungsod ng Dumaguete	Wikang Sebwano	1,354,995	5,402	240
Siquijor	Siquijor	Wikang Sebwano	95,984	337.49	284.4

Lungsod ng Cebu¹	—	Wikang Sebwano	922,611	315.00	2,928.9
Lungsod ng Lapu-Lapu¹	—	Wikang Sebwano	408,112	58.10	7,024.3
Lungsod ng Mandaue¹	—	Wikang Sebwano	362,654	25.18	14,402.46

Bagaman ang Lungsod ng Cebu, Lungsod ng Mandaue, at Lungsod ng Lapu-Lapu ay kadalasang nakapangkat sa ilalim ng lalawigan ng Cebu para sa layuning estadistikal ng Pambansang Tanggapan ng Estadistika, bilang mga mataas na urbanisadong lungsod sila ay nagsasarili at hindi pinapamahalaan ng lalawigan ng Cebu.

Demograpiya

Senso ng Populasyon ng Gitnang Kabisayaan
Taon	Pop.	±% p.a.
1990	4,594,124	—
2000	5,706,953	+2.19%
2010	6,800,180	+1.77%
2015	7,396,898	+1.61%
Nabibilang ang Negros Oriental sa datos ng taong 2015. Source: Philippine Statistics Authority^[1]^[3]^[4]^[5]

Ayon sa pinakahuling senso noong 2015, umabot sa 7 milyon ang populasyon ng Gitnang Kabisayaan. Ang Rehiyon VII ang ikalimang pinakamataong rehiyon ng Pilipinas.

Ang Sebwano ang pinakalaganap na wika sa rehiyon. Nakakaintindi rin ang nakakarami ng Tagalog, Ingles.

Transportasyon

Pandagat

Dahil nahihiwalay ng dagat ang mga lalawigan sa rehiyon, isang malaking industriya sa rehiyon ang transportasyong pandagat. Ang Pantalan ng Cebu ang pangunahing daungan sa rehiyon na siya ring pinakamalaking daungan sa buong Kabisayaan. May mga biyahe rito papunta sa iba't ibang parte ng Kabisayaan, Mindanao at Luzon. Mayroon ring mga daungan sa ibang bahagi ng lalawigan ng Cebu. Marami ring daungan sa Bohol, Negros Oriental at Siquijor. Ilan dito ang mga pantalan ng Dumaguete, Tagbilaran at Larena.

Panghimpapawid

Ang Paliparang Pandaigdig ng Mactan–Cebu, na matatagpuan sa Lungsod ng Lapu-Lapu, ay ang ikalawang pinakaabalang paliparan sa Pilipinas (pagkatapos ng Paliparang Pandaigdig ng Ninoy Aquino) sa Kalakhang Maynila at ang tanging paliparan sa Kabisayaan na may mga pandaigdigang paglipad (maliban sa Paliparang Pandaigdig ng Kalibo).

Mga Sanggunian

↑ ^1.0 ^1.1 Census of Population (2015). "Region VII (Central Visayas)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Population and Annual Growth Rates for The Philippines and Its Regions, Provinces, and Highly Urbanized Cities Based on 1990, 2000, and 2010 Censuses Naka-arkibo 2013-09-28 sa Wayback Machine. 2010 Census and Housing Population
↑ Census of Population and Housing (2010). Population and Annual Growth Rates for The Philippines and Its Regions, Provinces, and Highly Urbanized Cities (PDF). NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Census of Population and Housing (2010). "Region VII (Central Visayas)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Censuses of Population (1903–2007). "Region VII (Central Visayas)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: url-status (link)

Ang lathalaing ito na tungkol sa Pilipinas ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

[PSA15–07-1] 1.0 ^1.1 Census of Population (2015). "Region VII (Central Visayas)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[2] Population and Annual Growth Rates for The Philippines and Its Regions, Provinces, and Highly Urbanized Cities Based on 1990, 2000, and 2010 Censuses Naka-arkibo 2013-09-28 sa Wayback Machine. 2010 Census and Housing Population

[NSO10–d-3] Census of Population and Housing (2010). Population and Annual Growth Rates for The Philippines and Its Regions, Provinces, and Highly Urbanized Cities (PDF). NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[NSO10–07-4] Census of Population and Housing (2010). "Region VII (Central Visayas)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[NSO07-07-5] Censuses of Population (1903–2007). "Region VII (Central Visayas)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: url-status (link)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

t u b Rehiyon ng Pilipinas
Luzon	I – Ilocos • II – Lambak ng Cagayan • III – Gitnang Luzon • IV-A – CALABARZON • IV-B – MIMAROPA • V – Bicol • CAR – Rehiyong Pampangasiwaan ng Cordillera • NCR – Pambansang Punong Rehiyon
Kabisayaan	VI – Kanlurang Kabisayaan • VII – Gitnang Kabisayaan • VIII – Silangang Kabisayaan
Mindanao	IX – Tangway ng Zamboanga • X – Hilagang Mindanao • XI – Rehiyon ng Davao • XII – SOCCSKSARGEN • XIII – Caraga • BARMM – Rehiyong Awtonomo ng Bangsamoro sa Muslim Mindanao
Dating Rehiyon	ARMM – Awtonomong Rehiyon sa Muslim Mindanao • NIR – Pulo ng Negros • IV –Timog Katagalugan