İtalya'da 1968 hareketi
| İtalya'da 1968 hareketi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1968 kuşağı protestoları | |||||||
| |||||||
İtalya'da 1968 hareketi ya da Sessantotto geleneksel İtalyan toplumuna karşı duyulan hoşnutsuzluktan ve benzer uluslararası protestolardan esinlenmiştir.
Mayıs 1968'de Bocconi hariç tüm üniversiteler işgal edilmiştir. Aynı ay içinde aralarında Giò Pomodoro (heykeltıraş), Arnaldo Pomodoro (heykeltıraş), Ernesto Treccani (yazar) ve Gianni Dova'nın (ressam) da bulunduğu yüz sanatçı 15 gün boyunca Palazzo della Triennale'yi işgal ettmiştir.[1]
Hareket 1968
[değiştir | kaynağı değiştir]Olay başlangıcı İtalya'nın yeni değişen ekonomisinden gelmekteydi. Ülke o zamanlar sanayileşmesini arttırmış ve yeni bir modern kültür gelişmeye başlamıştır. Hareketin kökleri 1960'lardaki grevler ve üniversite işgallerinin yanı sıra Soğuk Savaş'taki sosyalist siyasi zaferlere ilişkin uluslararası manşetlere dayanmaktadır.[2]
İşçi ve köylü kökeninden gelen öğrenciler, geleneksel kapitalist ve ataerkil toplumu değiştirme çabasıyla hareketi yönlendirmiştir. Yeni eğitim sistemi geniş bir kitlenin eğitilmesine ve dolayısıyla mevcut toplumsal işlevlerin sorgulanmasına olanak sağlamıştır. Huzursuzluk, başlangıçta politikacılar ve basın tarafından hafife alınan öğrenci protestolarıyla başlamıştır fakat protestolar kısa sürede işçilerin mücadelesine dönüşmüştür.[3]
Öğrencilerin protestolara başladığı ilk anlarda, üniversitelerin sağ kanatları hareketin liderleri arasındaydı. Roma Üniversitesi'nde 1 Mart 1968'de yapılan Valle Giulia Savaşı, sol ve sağ görüşlü öğrencilerin bir arada olduğu son eylemdi çünkü 16 Mart'ta La Sapienza Üniversitesi'ne yapılan saldırının ardından "hareketçiler" ile gericiler arasında bir uçurum oluşmuştur. Sol taraf, harekete ve hareketi ilerletmek için hangi eylemlerin kullanılması gerektiği konusunda sağ kanat tartışmalarına hakim olmuştur.[4]
Sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]Katolik dünyası
[değiştir | kaynağı değiştir]
Altmış sekiz hareketi, hem uluslararası alanda hem de İtalya'da Katolik Kilisesi'ni derinden etkiledi. Sanayi işçilerinin zorlu yaşam koşullarını paylaşmak için fabrikalarda çalışmayı seçen Fransız işçi rahiplerin deneyimi, onları Marksizme teslim olmakla damgalayan kilise hiyerarşisini alarma geçirdi.[5] 1954'te XII. Pius, rahiplerin fabrikalardan uzaklaştırılmasını emretti ve işçilere sadece dışarıdan pastoral bakım sağlanmasına izin verdi. İşçi rahiplerin deneyimi ancak 1965'teki İkinci Vatikan Konsili'nden sonra, büyük değişimler geçiren bir dünya karşısında kilisede yenilenme ihtiyacına çok dikkat eden Papa XXIII. Ioannes'in emriyle tanındı ve serbestçe yeniden başlatıldı. İkinci Vatikan Konsili, Katolik iç ve dış ayaklanmalarından gelen taleplerin bazılarının ele alınmasına izin verdi, ancak sonunda daha yenilikçi Katolik bölgeler, açılımların yetersiz olduğunu veya birçok yenileme yönergesinin uygulanmadan kaldığını hissetti ve protestolar daha da hararetli bir şekilde devam etti. İtalya'da, Katolik Kilisesi'ni İncil ruhuna daha fazla bağlı hale getirmek için yenilikçi ve bazen de yıkıcı pozisyonlar üstlenen başka önemli isimler de vardı: Don Zeno Saltini, Don Primo Mazzolari ve hatta anti-militarist pozisyonları nedeniyle hem kilise hiyerarşisi hem de İtalyan yargısı tarafından sert bir şekilde zulüm gören Don Lorenzo Milani.
15 Eylül 1968'de bir grup muhalif genç, Katolik Parma Katedrali'ni işgal ederek, Kilise'den "yoksulların lehine ve kapitalist sisteme karşı seçimler yapma cesareti" isteyen ve "inananlara danışılmadan rahiplerin görevden alınmasını" protesto eden bir bildiri dağıttı.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ cfr. pag. 67 di Almanacco di Storia illustrata, 1968
- ^ "K1" (PDF). 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ "Wayback Machine" (PDF). web.archive.org. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ "Circolo Culturale L'Agorà". www.circoloculturalelagora.it. 23 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ "Don Sirio Politi e i preti-operai di Viareggio". SienaPost. 11 Ocak 2022. 1 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2023.