Dongmyeong (kral)
Goguryeo Kralı Dongmyeong Seongwang (d. MÖ 58 - ö. MÖ 19 / h. MÖ 37 - MÖ 19), doğduğu isimle Jumong olarak bilinmekle birlikte, Kore'nin Üç Krallık Dönemi'nin kuzeydeki Goguryeo'nun kurucusudur.[1] Gwanggaeto Dikilitaş'ında Chumowang (Kral Chumo) olarak anılmaktadır. Üç Krallık Dönemi'nin andaçları Samguk Sagi ve Samguk Yusa'da, adı Jumong, soyadı Go olarak kaydedilmiştir. Samguk Sagi'de Chumo veya Sanghae olarak belirtilmiştir. Bu isim diğer kayıtlarda Chumong (추몽), Jungmo (중모) veya Domo (도모) olarak yer almıştır.
Doğumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Goguryeo'nun efsanesi Gwanggaeto Dikilitaşı dahil olmak üzere eski Kore metinlerinde hikâye edilmiştir. Bilinen en iyi çeviriler ufak değişikliklerle Samguk Sagi, Samguk Yusa ve Dongguk Isanggukjip Dongmyeongwangpyeon'da yapılmıştır.
Jumong'un babasının gerçekte kim olduğu konusunda anlaşmazlıklar vardır. Bazı Kore metinlerinde Jumong, Hae Mosu (Cennetin Oğlu) ve Yuhwa (Nehir Tanrısı Habaek'in Kızı)'nın oğlu olarak tarif edilmektedir. Hae Mosu'nun, Yuhwa'ya nehirde yıkanırken rast geldiği; ancak nehir tanrısı cennete dönen Hae Mosu'nun bu davranışını tasvip etmediği rivayet edilmektedir. Nehir tanrısı, Yuhwa'yı, Dongbuyeo Kralı Geumwa'yla karşılaşıp onun cariyesi olduğu Ubalsu'ya kadar takip etti. Yuhwa'nın, güneş ışığıyla hamile kalıp, bir yumurta doğurdu. Geumwa bu yumurtayı yok edip, kendisini kötülüklerden koruyan hayvanlara verip beslemeyi denedi. Geumhwa, Yuhwa'ya döndü. Yumurtadan, Korecede "Usta Okçu" olarak ifade edilen, Jumong adında erkek bir bebek çıktı. Oysa son yapılan incelemelerde Jumong, Hae Mo-Su'nun torunu Buliji'nin oğlu olarak ifade edilmektedir. Bu incelemeler aynı zamanda, Hae Mosu ve onun soyundan gelenlerin Gojoseon'un en güçlü halefleri olarak Buyeo'yu; Jumong'un Goguryeo'yu kuruncaya kadar yönettiklerini göstermektedir.
Dongbuyeo'dan Ayrılış
[değiştir | kaynağı değiştir]Jumong, okçuluktaki olağanüstü yetenekleriyle bilinirdi. Sonunda Geumhwa'nın oğulları onu kıskanmaya başladı ve Jumong, Dongbuyeo'dan ayrılmak zorunda kaldı. Efsaneye göre, hızla akan bir nehirle aynı derecede atıyla kaçmıştır. Kaplumbağlar ve suda yaşayan yaratıklar, suyun içinden yükselerek bir köprü oluşturdular. Nehrin güneyine girdiği zaman, Bukbuyeo'nun yönetimindeki bulunan, Jolbon'un hükümdarı Go Museo Dangun tarafından karşılandı. Go Museo, Jumong'un sıradan biri olmadığını bildiği için ve Jumong'un ona ve onunda Jumong'a aşık oldugunu bildiği içim kızı So Seo-no'yu evlenmesi için verdi. Kayınpederinin MÖ 37'deki ölümünün ardından Jumong Bukbuyeo'nun 7. Dangun'u oldu ve krallığı merkezileştirmek için Jolbon'un içindeki kabilelerin hepsini birleştirdi.
Goguryeo'nun İlk Kralı
[değiştir | kaynağı değiştir]MÖ 37'de Jumong, Goguryeo'yu kurdu ve ülkenin ilk Taewang'ı (Ulu Kral) oldu. Aynı yıl, Biryu Kralı Songyang, teslim olduktan sonra, Jumong'un yardımıyla Malgal Kabilesi'ni istila ederek bozguna uğrattı. MÖ 34'te Jolbon-Seong, imparatorluk sarayının bitirilmesiyle Goguryeo'nun ilk başkenti oldu. Dört yıl sonra MÖ 28'de Jumong, General Bu Wiyeom'u Okjeo Krallığı'nı fethetmesi için gönderdi. Aynı yıl içinde Jumong'un annesi Yuhwa, Dongbuyeo Sarayı'nda öldü ve Kraliçe olmamasına rağmen (Yuhwa, kralın nikahsız eşidir.) kendisine Kraliçe defin töreni düzenlendi. Jumong, Kral Geumwa'ya minnetini göstermek için eli açık davranarak bir ulak ve beraberinde birçok hediye gönderdi. MÖ 19'da Jumong'un ilk eşi Ye Soya, oğulları Yuri'yle Dongbuyeo'ya kaçarak Goguryeo'ya ayak bastı.ve orada kaldı. Jumong'un ikinci karısı İmparatoriçe Soseuno ise Goguryeo'nun geleceği için oğullarının durumlarından endişe ediyordu. İmparatoriçe Soseuno, Goguryeo'dan iki oğlu ve halkın bir kısmıyla Kore Yarımadası'nın daha da güneyine, bugünkü Güney Kore'nin olduğu yere hareket ettiler. Orada Baekje'yi kurdu. Gitmesinden sonra da başarılarına devam edip sınırlarını genişletti. Sonra Jumong ilk oğlu Yuri'yi veliaht prens ve tahtın halefi olarak atadı.
Ölümü ve Veraseti
[değiştir | kaynağı değiştir]Jumong, MÖ 19'da 40 yaşındayken öldü. Veliaht Prens Yuri, babasını piramit bir mezara defnetti ve ölümünden sonra Chumo-Seong Wang adını verdi.
Mirası
[değiştir | kaynağı değiştir]Jumong'un Goguryeo Krallığı, en sonunda büyük bir bölgesel güç haline geldi. Goguryeo, Go Kraliyet Ailesi'ne mensup 28 kral tarafından yönetilerek, Shilla-Tang İttifakı'yla fethedilinceye kadar 705 yıl ayakta kaldı. Balhae ve Goryeo onu takip etmiştir. Jumong'un soyundan gelen modern torunları hala "Go" aile adını taşımaktadırlar.
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Babası:Haemosu
- Annesi: Yuhwa
- Büyüten Babası: Dongbuyeo Kralı Geumhwa
- İlk Eşi: Lady Yesoya
- Yuri (Kral)
- İkinci Eşi: Kraliçe So Seo-no
- Biryu.
- Onjo.(beakçe'nin ilk kralı)
Dipnot
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Il-yeon: Samguk Yusa: Legends and History of the Three Kingdoms of Ancient Korea, tercüme eden: Tae-Hung Ha ve Grafton K. Mintz. Kitap Bir (Book One), sayfa 30-32. Silk Pagoda (2006). ISBN 1-59654-348-5
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Koreli Hükümdarların Listesi 2 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Kore Tarihi 2 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Üç Krallık Dönemi 9 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Kore İle İlgili Konuların Listesi 2 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)