Elagabalus (tanrı)
Elagabalus, Elagabal, El-Gebal ya da Heliogabalus, Suriyeli-Romalı güneş tanrısıdır.
Kült
[değiştir | kaynağı değiştir]
Elagabalus'a başta sadece Emesa, Suriye'de (günümüz Humus, Suriye) saygı duyuluyor ve ibadet ediliyordu. Bu sıralarda El-Gebal'a ibadet edenlerden, bilinen en önemlileri, Emesa'yı yöneten Emesa Kraliyet Ailesi'ydi. Tanrının ismi, Suriye Arapçası Ilāh hag-Gabal 'ın Latinleştirilmiş halidir ve Dağ ve Güneş Tanrısı anlamına gelir.[1] 2. yüzyıl'da, tanrının kültü, Roma İmparatorluğu'nun diğer bölgelerine de sıçramıştır. Örneğin, günümüz Hollandası'nda bulunan Woerden kenti yakınlarında Roma Dönemi'nden kalma, Elagabalus'a adanmış yazıtlar bulunmuştur.[2] Bu yazıtlar şu anda Woerden Şehir Müzesi'nde sergilenmektedir.[2]
Roma ve Elagabalus
[değiştir | kaynağı değiştir]Elagabalus'un bir heykeli Roma'ya ilk olarak daha önce Humus'ta (Emesa) başrahip olan ve yine Elagabalus adıyla anılan, İmparator Marcus Aurelius Antoninus tarafından getirilmiştir.[3] Antoninus, Elagabalus'a ibadet etmesinden dolayı 25. Roma İmparatoru olduğu dönemde de, başrahiplik yaptığı dönemdeki gibi İmparator Elagabalus adıyla anılmıştır.
Suriye kökenli tanrı, daha sonra, Roman Güneş Tanrısı Sol Invictus (Yenilmez Güneş) gölgesinde asimile olarak, tarihe geçmiştir.[4]
Edebiyat'ta Elagabalus
[değiştir | kaynağı değiştir]- M. Pietrzykowsky'nin, Aufstieg und Niedergang der römischen Welt 'teki "Die Religionspolitik des Kaisers Elagabal" bölümü, II 16.3 (1986) 806-1825
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Lenormant, François (1881). "Sol Elagabalus". Revue de l'Histoire des Religions. Cilt 3. s. 310.
- ^ a b "An Early Dedication to Elagabal". Rambambashi WordPress. 4 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2012.; Yazıtlar şu anda Woerden Şehir Müzesi'nde sergilenmektedir.
. - ^ Halsberghe, Gaston H. (1972). The Cult of Sol Invictus. Leiden: Brill Yayınları. s. 62.
- ^ Devlaminck, Pieter (2004). "De Cultus van Sol Invictus: Een vergelijkende studie tussen keizer Elagabalus (218-222) en keizer Aurelianus (270-275)" (Felemenkçe). Gent Üniversitesi. 16 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2012.
