Epitalamus
Epitalamus, diensefalonun (dorsal) arka bölümüdür. Diensefalon epitalamus, talamus, hipotalamus ve hipofiz bezini de içeren ön beynin bir parçasıdır. Epitalamus, habenüler çekirdekleri ve bunların birbirine bağlanan liflerini, habenüler komissürü, stria medullarisi ve epifiz bezini içerir.
Görevleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Epitalamusun işlevi, limbik sistemi beynin diğer bölümlerine bağlamaktır. Epitalamus ayrıca limbik ön beyinden limbik orta beyin yapılarına bilgi taşımaktan sorumlu olan dorsal diensefalik iletim sistemi için bir bağlantı noktası görevi görür. Bileşenlerinin bazı işlevleri arasında melatonin salgılanması, hipofiz bezinden hormonların salgılanması (epifiz bezi sirkadiyen ritimler tarafından), motor işlevlerin ve duyguların düzenlenmesi ile vücutta enerjinin nasıl korunduğu yer alır.
Bir çalışma, epitalamik bir yapı olan lateral habenulanın, hipokampustaki teta salınımı ile ilişkili olan spontan teta salınım aktivitesi ürettiğini göstermiştir. Aynı çalışma, hem lateral habenula hem de hipokampustaki teta dalgalarındaki artışın, sıçanlarda artan hafıza performansı ile ilişkili olduğunu bulmuştur. Bu, lateral habenula'nın, hipokampusa bağlı mekansal bilgi işlemede yer alan hipokampus ile bir etkileşime sahip olduğunu göstermektedir.[1]
Komponentleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Epithalamus; trigonum habenulae, epifiz bezi ve commissura habenulae oluşan küçük bir yapıdır. Limbik sistem ve bazal gangliyonlarla bağlantılıdır. Fotoreseptif parapineal organa sahip olan türler, habenula'daki epitalamusta, sola(dorsala) doğru bir asimetri gösterir.[2]
Klinik Önemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Epitalamusun işlev bozukluğu, duygudurum bozuklukları (majör depresyon gibi), şizofreni ve uyku bozuklukları ile ilişkili olabilir.[3] Düşük melatonin seviyeleri tipik olarak duygudurum bozukluklarına yol açacaktır.[4]
Epitalamusun kalsifikasyonu, limbik sistem yakınındaki periventriküler lezyonlarla ve şizofreni ile ilgili olan kortiko-subkortikal yolaklardaki lezyonlarla ilişkilendirilebilir.[3]
Uyku Bozuklukları
[değiştir | kaynağı değiştir]Epithalamus, uyku uyanıklık döngülerinin sirkadiyen ritimleri etrafında dönen uykusuzluk gibi uyku bozuklukları ile ilişkilidir. Epitalamusun limbik sistemle yakın bağlantısı, epifiz bezi tarafından melatonin salgılanmasını ve motor yolların ve duyguların regülasyonunu düzenler.[5] Melatonin salgılanması bir döngü içinde gerçekleşir. Salgı, gece veya ışık olmadığında yüksek, gündüzleri (ışık varlığında) düşüktür. Hipotalamustaki suprakiazmatik çekirdek, epitalamustan (özellikle epifiz bezinden) gelen bu salgı döngüsünden sorumludur. Sirkadiyen zaman tutumu (Ing; Timekeeping), ilgili hücrelerde çekirdek saat genlerinin ve per2/PER2 gibi proteinlerin döngüsel aktivitesi tarafından yürütülür.[5] Gama-aminobutirik asit ve sitokinler, büyüme hormonu salgılayan hormon ve prolaktin dahil olmak üzere çeşitli peptit faktörleri uykunun uyarılmasıyla ilişkilidir.[6]
|
Bu madde bir taslaktır. Bu maddeyi geliştirerek veya özelleştirilmiş taslak şablonlarından birini koyarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
- ^ Goutagny, Romain; Loureiro, Michael; Jackson, Jesse; Chaumont, Joseph; Williams, Sylvain; Isope, Philippe; Kelche, Christian; Cassel, Jean-Christophe; Lecourtier, Lucas (Kasım 2013). "Interactions between the Lateral Habenula and the Hippocampus: Implication for Spatial Memory Processes". Neuropsychopharmacology. 38 (12): 2418-2426. doi:10.1038/npp.2013.142. ISSN 0893-133X. PMC 3799061 $2. PMID 23736315.
- ^ Concha, Miguel L.; Wilson, Stephen W. (2001). "Asymmetry in the epithalamus of vertebrates". Journal of Anatomy (İngilizce). 199 (1-2): 63-84. doi:10.1046/j.1469-7580.2001.19910063.x. PMC 1594988 $2. PMID 11523830.
- ^ a b Caputo, Alberto; Ghiringhelli, Laura; Dieci, Massimiliano; Giobbio, Gian Marco; Tenconi, Fernando; Ferrari, Lara; Gimosti, Eleonora; Prato, Katia; Vita, A. (1 Aralık 1998). "Epithalamus calcifications in schizophrenia". European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience (İngilizce). 248 (6): 272-276. doi:10.1007/s004060050049. ISSN 1433-8491.
- ^ Samuel, Daniel Silas; Duraisamy, Revathi; Kumar, M. P. Santhosh (January 1, 2019). "Pineal Gland - A mystic gland". Drug Intervention Today. 11 (1): 55–58.
- ^ a b
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]"Redirecting". linkinghub.elsevier.com. 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2023.
- ^ Stenberg, D. (15 Mart 2007). "Neuroanatomy and neurochemistry of sleep". Cellular and Molecular Life Sciences (İngilizce). 64 (10): 1187. doi:10.1007/s00018-007-6530-3. ISSN 1420-9071.