Felix Kersten
Eduard Alexander Felix Kersten (30 Eylül 1898 - 16 Nisan 1960), Reichsführer-SS Heinrich Himmler'in özel fizyoterapistiydi. Ayrıca onun sırdaşı ve danışmanıydı ve Himmler ile olan bağlantılarını Nazi Almanyası tarafından zulüm gören insanlara yardım etmek için kullandı.
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Kersten, Estonya'da, günümüzde ismi Tartu olan İmparatorluk Rusyası Dorpat'ta Baltık Almanı bir ailede doğdu. Birinci Dünya Savaşı sırasında Alman Ordusunda savaştı ve Finlandiya İç Savaşı'na müdahale eden Alman kuvvetleriyle birlikte Nisan 1918'de Finlandiya'ya geldi. Kersten bir süre Suojeluskunta'da görev yaptı. 1919'da Estonya'nın bağımsızlığı için savaşan Pohjan Pojat (Kuzeyin Oğulları) adlı düzensiz bir Finlandiya-Estonya birliğine katıldı. 1920'de Komutan Albay Hans Kalm'ın şefaati sayesinde Finlandiya vatandaşlığı aldı ve Eylül 1921'de Fin Ordusunda Teğmen (vänrikki) olarak görevlendirildi. O sırada romatoid artrit hastasıydı. Bu rahatsızlığın tedavisi, iyileştikten sonra Helsingfors'ta masaj terapisti olarak eğitim almasına neden oldu.
Kersten, sivil hayata döndükten sonra Helsinki'de kaldı ve burada uzman Dr Colander ile terapi okudu ve iki yıl sonra fizik tedavi sertifikası aldı. Daha sonra, çalışmalarına devam ettiği ve sonunda bir akşam yemeğinde tanıştığı önemli bir Çinli terapötik masör olan Dr. Ko'nun öğrencisi olduğu Berlin'e gitti.[1] 1925'te Ko, Kersten'e "Sana öğretebileceğim her şeyi öğrendin" dedi. Daha sonra muayenehanesini Kersten'e devretti ve Tibet'te emekli oldu.
Kersten'in aralarında Hollanda Prensi Hendrik (1928'den sonra) ve Benito Mussolini'nin damadı, İtalya Dışişleri Bakanı Galeazzo Ciano'nun da bulunduğu bir dizi etkili hastası vardı. August Diehn'in arabuluculuğuyla, 1939'da mide kramplarından muzdarip olan Heinrich Himmler ile tanıştırıldı. Kersten, Heinrich Himmler'in özel fizyoterapisti olma talebini kabul etti ve daha sonra anılarında, bu talebi reddederse güvenliğinden korktuğunu yazdı. Ayrıca II. Dünya Savaşı sırasında Himmler'i tedavi etti ve genellikle Himmler'in karargahında uzun süreler geçirdi.
Becerileriyle Himmler'in şiddetli mide ağrılarını hafifletmeyi başardı ve güvenini kazandı. Kersten bu güveni af ve yeraltı mahkûmları, çalışma kampı mahkûmları, eşcinseller ve diğer insanların serbest bırakılması için kullandı.[2]
İkinci Dünya Savaşı
[değiştir | kaynağı değiştir]İkinci Dünya Savaşı sırasında Kersten, Himmler'in Ağustos 1942'de Finlandiya ziyaretini organize edilmesinde yer aldı. Kersten'in anlattığına göre, ziyaret sırasında Himmler tüm Fin Yahudilerinin Gestapo'ya iade edilmesini talep edecekti. Finlandiya Cumhurbaşkanı Risto Ryti, günlüğünde Himmler'in "son derece dik bir Yahudi aleyhtarı" olduğunu özetlemiştir. Kersten ise Ryti'ye Almanya'daki Yahudilerin durumunu şöyle anlattı: "Yahudiler Almanya'dan çok sayıda Letonya ve Polonya'ya gönderiliyor, orada soğukkanlılıkla katlediliyorlar" dedi ve "insan katliamından" bahsetti. Bu, muhtemelen cumhurbaşkanı Ryti'nin Yahudilere yönelik katliamı ilk kez duyuşuydu.[3] Kersten ayrıca CIA'nın selefi olan Office of Strategic Services'in (OSS) Stockholm masasından Abrams S. Hewitt'e bilgi verdi.[4]
Kersten, savaşın sonlarına doğru, Himmler ile Dünya Yahudi Kongresi'nin İsveç şubesinin bir üyesi olan Norbert Masur arasında Ravensbrück toplama kampından birkaç mil uzaklıktaki Hartzwalde'de bir görüşme ayarladı. Sonuç olarak Himmler, Müttefikler tarafından kurtarılmalarından günler önce Nazi toplama kamplarında kalan 60.000 Yahudinin hayatını bağışlamayı kabul etti.
Aralık 1945'te Dünya Yahudi Kongresi, Kersten'e Yahudi toplama kampı kurbanlarını kurtarmaya yardım ettiği için teşekkür eden bir mektup yolladı. Kersten 1943'te, savaştan sonra çalışmalarına devam ettiği Stockholm'e yerleşti.
Sonra ki yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
İsveç'teki yabancılar, Kersten'in sık sık Almanya'ya gittiğini biliyordu ve onu bir Nasyonal Sosyalist olarak görüyordu. 13 veya 14 Haziran 1945'te Kersten, Folke Bernadotte'den bir telefon aldı ve Kersten bunu, bir Fin vatandaşı olarak, Himmler ile olan bağlantıları nedeniyle kendisini Sovyet hapis cezasının beklediği Finlandiya'ya sınır dışı edilmekle tehdit edildiği şeklinde yorumladı. Yeni İsveç hükûmeti, Kersten'in İsveç vatandaşlığı başvurusunu reddetti. Kersten daha sonra Hollanda'da yaşadı.
Kersten, savaş sonrası anılarında, Hollanda nüfusunun tamamını Nazi işgali altındaki Doğu Avrupa'ya zorla sürülmekten kurtardığı için övgüler aldı.[5] 17 Ağustos 1950'de Hollanda'nın Palais Soestdijk kentinde, Hollanda Prensi Bernhard'ın elinden "insanlık adına yaptıkları" ve "minnettarlığı" nedeniyle ona Orange-Nassau Nişanı verdi. Ancak Hollandalı tarihçi Louis de Jong tarafından daha sonra yapılan bir soruşturmada, toplu tehcir planının var olmadığı ve Kersten'in belgelerinin çoğunun uydurma olduğu sonucuna vardı.[6]
İsveç arşivleri, Kersten'in, Üçüncü Reich'ın son günlerinde yüzlerce Norveçli ve Danimarkalıyı kesin ölümden kurtaran 'Beyaz Otobüsler' kurtarma operasyonuna yol açan müzakerelerde Himmler ve Kont Folke Bernadotte arasında bir aracı olduğuna tanıklık ediyor.
Kersten'in Finlandiya Yahudilerini Almanların elinden kurtarmada etkili olduğu iddiaları abartılı olabilir, ancak Finlandiya hükûmeti onun hizmetlerini Himmler'i etkileme umuduyla kullandı.
Savaştan sonra Kersten Batı Almanya ve İsveç'te yaşadı ve 1953'te İsveç vatandaşlığı aldı. Almanya'yı ziyaret ederken Kuzey Ren-Vestfalya'daki Hamm kentinde 61 yaşında öldü.[7]
Kersten'in savaş anıları 1947'de İngilizce çevirisiyle yayınlandı ve 1956'da ikinci baskısı yayınlandı (Kersten anıları, 1940–1945, Londra 1956).
kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ John H. Waller, Felix Kersten and the Secret Plot to Turn Himmler Against Hitler (2002), pp.9-10
- ^ Himmler's healer: The story of Felix Kersten 26 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Haaretz
- ^ Heikki Ylikangas: Jatkosotaa varjonpuolelta. 25 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Report to the Prime Minister's Office in 2004. (in Finnish)
- ^ C.I.A. Sherman Kent Collection: John H. Waller: Reichsführer Himmler Pitches Washington
- ^ Amitzur Ilan (1989). Bernadotte in Palestine. St Martin's Press. ss. 40-42.
- ^ Louis de Jong, 1972, "Heeft Kersten het Nederlandse volk gered?". Reprinted in German translation: H-H. Wilhelm and L. de Jong. Zwei Legenden aus dem dritten Reich: quellenkritische Studien, Deutsche Verlags-Anstalt 1974, pp. 79–142.
- ^ Kersten, Eduard Alexander Felix. 9 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBLD – Baltisches biografisches Lexikon Digital.
