Gefirofobi
| Gefirofobi | |
|---|---|
 | |
| Eski Tappan Zee Köprüsü (2019 yılında yıkılarak yerine daha yeni bir köprü yapıldı), gefirofobisi olanların tereddüt etmeden köprüyü geçmelerine yardımcı olmak için bir süre hizmet verdi. | |
| Uzmanlık | Psikoloji, Psikiyatri ve Nöroloji |
Gefirofobi köprü ve tünel korkusu ile karakterize edilen anksiyete bozukluğu veya özgül fobidir. Sonuç olarak, gefirofobi hastaları, kendilerini köprülerden geçirecek rotalardan kaçınabilir veya yolcularsa, bir köprüden geçerken çok endişeli davranabilirler.[1][2][3] Gefirofobi terimi, "köprü" anlamına gelen Yunanca γέφυρα (gephura)[4] ve "korku" anlamına gelen φόβος (phobos) sözcüklerinden gelir.[5]
Gefirofobinin bazı olası belirtileri, köprüden araç kullanma korkusu, bir rüzgarın birini köprüden uçuracağı korkusu veya köprüyü geçerken yıkılacağı korkusu (örneğin, köprünün yapısal bütünlüğünden yoksun olduğu korkusu) olabilir. Korku, akrofobi (yükseklik korkusu) ile örtüşür, çünkü gefirofobi, suya veya zemine daha yakın olanlara kıyasla daha uzun köprülerde şiddetlenme eğilimi gösterir.
New York Eyalet Psikiyatri Enstitüsü'ndeki Anksiyete Bozuklukları Kliniği'nin kurucusu Dr. Michael Liebowitz, "Bu izole bir fobi değil, genellikle daha büyük bir takımyıldızın parçası ... Panik atak geçiren insanlardır. Başınız döner; kalbiniz hızla çarpar. Kendinizi kapana kısılmış hissedeceğinizden korkarsınız."[1] Bu durumsal fobidir.[6]
2008 itibarıyla, New York Eyaleti Otoyol Otoritesi, Tappan Zee Köprüsü üzerinde gefirofobiklere yardım etmektedir. Bir sürücü, yetkiliyi önceden aramak şartıyla birisinin arabasını köprüden geçirmesini sağlayabilir. Bu hizmet yılda yaklaşık altı kez gerçekleştirmiştir.[1]
Maryland Ulaşım Otoritesi daha önce Chesapeake Körfezi Köprüsü'nü geçmek için benzer bir hizmet sunmuştu, ancak bu hizmet artık özel şirketler tarafından verilmektedir.[7]
Michigan'ın Yukarı ve Aşağı yarımadalarını birbirine bağlayan Mackinac Köprüsü'nü denetleyen Mackinac Köprü İdaresi, muhtaç gefirofobiklerin arabalarını köprüden ücretsiz olarak geçirmektedir. Her yıl yaklaşık bin sürücü bu programdan yararlanmaktadır.[8] Leslie Ann Pluhar, Yugo'sunu 1989'da köprüden uçurdu.[9] Daha sonra soruşturma, arabasını köprünün açıklığındaki açık çelik ızgara üzerinde durdurduğu ve ızgaradan esen bir rüzgarın aracını köprüden aşağı ittiği sonucuna vardı,[10] ancak bu iddia, kaza anında köprü üzerinde ve çevresinde yapılan kayıtlı rüzgâr hızı ölçümleriyle desteklenmemektedir.[11][12]
Medya
[değiştir | kaynağı değiştir]Gephyrophobia, The Middle dizisinin "Köprü" bölümünün ana konusudur. Brick karakteri bu fobiden muzdariptir.
1965'te A Charlie Brown Christmas'da Lucy, Charlie Brown'ın psikiyatrik yardım masasında sorunlarını teşhis etmeye çalışırken (hafif bir yanlış telaffuzla da olsa)[13] gefirofobiye atıfta bulunur.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Foderaro, Lisa W. (8 Ocak 2008). "To Gephyrophobiacs, Bridges Are a Terror". New York Times. 5 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2008.
47 yaşındaki Bayan Steers, gefirofobi adı verilen ve az bilinen bir rahatsızlık olan köprü korkusundan muzdaripti. Üstelik, yükseklikleri ve açıklıkları nedeniyle, öğleden sonra yapılan basit bir araba yolculuğunu perili bir evin içinden geçer gibi hissettiren 26 büyük köprünün bulunduğu bir bölgede yaşama talihsizliğine sahipti.
- ^ "Gephyrophobia: A Fear Of Crossing Bridges. Even Before The Minnesota Collapse, Many Have Severe Phobia About Bridges". CBS News. 10 Ağustos 2007. 12 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2008.
Korktuğu canavar Maryland'deki Chesapeake Körfezi Köprüsü. Dört mil (6 km) uzunluğunda ve 185 fit (56 m) yüksekliğindeki Ayers, köprüye doğru sürme düşüncesinin - havada dümdüz yükselme şekliyle - onda bir panik duygusu uyandırdığını söylüyor.
- ^ "Reasonable fear or bridge phobia?". USA Today. 8 Ağustos 2007. 29 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2008.
Psikoterapist ve Amerika Anksiyete Bozukluğu Derneği başkanı Jerilyn Ross, fobilerin belirli bir nesneden korkmaktan daha fazlası olduğunu; panikle ortaya çıktıklarını, gefirofobisi olanların illaki köprünün kendisinden değil, bir köprüde panik yapmaktan korktuklarını belirtmektedir.
- ^ γέφυρα 7 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
- ^ φόβος 25 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
- ^ Bragazzi1, Nicola Luigi; Del Puente, Giovanni (16 Mayıs 2014). "A proposal for including nomophobia in the new DSM-V". Psychology Research and Behavior Management. Dove Medical Press. 7: 155-160. doi:10.2147/PRBM.S41386. PMC 4036142 $2. PMID 24876797.
- ^ Miller, Susan. "Don't look down: How I crossed the Bay Bridge". USA TODAY. 17 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020.
- ^ Tom Carr, Record-Eagle 16 Şubat 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
- ^ Zacharias, Pat (6 Haziran 2000). "The Breathtaking Mackinac Bridge". The Detroit News. 21 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2010.
- ^ Propson, David (14 Ekim 2004). "How to Build a Better Bridge". New York Sun. 14 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2007.
- ^ McGraw, Bill (8 Temmuz 2007). "Mackinac Bridge Q&A". Detroit Free Press. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2014.
- ^ "Accident Report Claims Ms. Pluhar Was Speeding". The Argus-Press. Owosso, MI. Associated Press. 8 Kasım 1989. s. 20. 8 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2014.
- ^ "It's Not Just You, Charlie Brown : Gephyrophobia". www.merriam-webster.com (İngilizce). 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2019.