John Wycliffe

John Wycliffe
John Wycliffe
Doğumu	1328 dolaylarında; Ipreswell, İngiltere
Ölümü	31 Aralık 1384 (yaklaşık 56 yaşında); Lutterworth, İngiltere;
Çağı	Orta Çağ felsefesi
Bölgesi	Batı felsefesi
Önemli fikirleri	Wycliffe İncili
	Etkilendikleri Roger Bacon · Ockhamlı William · Hippolu Augustinus;
	Etkiledikleri Jan Hus · Martin Luther · Robert Grosseteste · Thomas Bradwardine · Richard Fitzralph;

John Wycliffe (Telâffuz: con wiklif. y d. 1328 - ö. 31 Aralık 1384) bir İngiliz skolastik filozofu, ilahiyatçı, Kutsal Kitap tercümanı, reformcudur. 14. yüzyılda Roma Katolik Kilisesi içinde, önemli bir muhalifti.^[1] İsminin değişik yazımlarına kaynaklarda Wyclif, Wycliff, Wiclef, Wicliffe, Wickliffe olarak rastlanabilir.

Hayatı

Oxford'da dersler vermiştir. 1382'de hasta bir şekilde Midlands'te yerleşti. Lutterwoth'ta öldü^[2].

Katolik doktrini eleştiren Wycliffe

Rahip sınıfının ayrıcalıklarını eleştirdi. Sahip oldukları ayrıcalıklar, rahip sınıfının İngiltere'de güçlü olmasının temel sebebiydi. Yerel kiliselerin dini ayinlerdeki lüksünü ve tantanasını eleştirdi.^[3]

Transubstantiation (özdönüşüm) katolik öğretisini de karşı gelmiştir^[2].

Wycliffe Kutsal Kitap'ın konuşma diline tercüme edilmesi taraftarıydı. 1382 senesinde Vulgata'yı esas alarak zamanının konuşma dili olan Orta İngilizce'ye, günümüzde Wycliffe’in Kutsal Kitabı olarak bilinen tercümeyi yaptı. Yeni Ahit'i kendisinin, Eski Ahit'i çalışma arkadaşlarının tercüme ettiği tahmin edilmektedir. Tercüme 1384 senesinde tamamlanmış görünmektedir. 1388 ve 1395'te Wycliff'in asistanı John Purvey tercümenin güncellenmiş versiyonlarını hazırladı.

Wycliffe'in takipçileri Homurtucular (Lollards) olarak bilinirdi. Cebrîlik, tasvir karşıtlığı (ikonoklazm), papakralcılığı savunuyorlardı. Buna mukabil, azizlerin ululanmasına, sakramentlere, ölü ayinlerine, transubstansiasyona, ruhbanlık geleneğine ve Papalık kurumuna karşıydılar.

Protestan reformu'un tetikleyicisi

16. yüzyıldan başlayarak Homurtucular hareketi, Protestan Reformu'nun tetikleyicisi olarak görülmektedir. Bu görüşte olanlar için, Wycliffe, skolastik çağın akşam yıldızı, İngiliz reformasyonunun ise sabah yıldızı idi.^[4] Wycliffe'in Latince yazıları, Çek reformcu Jan Hus'un öğretilerini ve felsefesini derinden etkiledi. Onun 1415'te idamı, Husçu Savaşlarını başlatmıştır.^[5]

Kaynakça

^ Andrew Larsen, “John Wyclif yaklaşık 1331-1384”; ed. Ian Christopher Levy; A Companion to John Wyclif. Late Medieval Theologian, Leiden: Brill, 2006; s. 1-61
^ ^a ^b Hıristiyanlık Tarihi. Tim Dowley. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 346 ISBN 975-8318-86-1.
^ Lacey Baldwin Smith; This Realm of England: 1399 to 1688; (3rd ed. 1976); s. 41
^ Emily Michael, “John Wyclif on body and mind.” Journal of the History of Ideas; 2003; s. 343
^ Joseph Wilhelm, “Jan Hus” 3 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Catholic Encyclopedia. Vol. 7. New York: Robert Appleton Company, 1910]

Bir İngiliz'in biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Hristiyanlık ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Andrew Larsen, “John Wyclif yaklaşık 1331-1384”; ed. Ian Christopher Levy; A Companion to John Wyclif. Late Medieval Theologian, Leiden: Brill, 2006; s. 1-61

[:5-2] Hıristiyanlık Tarihi. Tim Dowley. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 346 ISBN 975-8318-86-1.

[3] Lacey Baldwin Smith; This Realm of England: 1399 to 1688; (3rd ed. 1976); s. 41

[4] Emily Michael, “John Wyclif on body and mind.” Journal of the History of Ideas; 2003; s. 343

[5] Joseph Wilhelm, “Jan Hus” 3 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Catholic Encyclopedia. Vol. 7. New York: Robert Appleton Company, 1910]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]