Kazak Han

Kazak Han - Türk, Kazak ve Altay mitolojisinde söylencesel Hakan. Kazakların Atası olarak kabul edilir. Alaş Han’ın oğludur. Üç oğlu vardır:

Bakarıs: Neslinden gelenler Uluğ Cüz’ü oluştururlar. (‘Sol Kazakları’ veya ‘Büyük Otağ’.)
Akarıs: Soyundan gelenler Orta Cüz'ü oluştururlar. (‘Orta Kazakları’ veya ‘Orta Otağ’.)
Yanarıs: Soyu Küçük Cüz adıyla anılmıştır. (‘Sağ Kazakları’ veya ‘Küçük Otağ’.)

Ulu Cüz on bir, Orta Cüz altı, Küçük Cüz üç kabileden (boydan) meydana gelir.^[1]^[2] Kazakların tabi oldukları cüzlerini öğrenme, takip etme ve karşısındaki kişiye sorma geleneği günümüzde dahi devam etmektedir.

Kazak cüzlerin nasıl oluştuğu hakkında birçok rivayet vardır. Bunlardan en fazla bilineni, yüzlerce yıl evvel otuz iki kabileye hakim olan Arıstan Han ve oğlu Alaş ile ilgilidir. Arıstan Han, oğlu Alaş'a ilk yıl Üysün idaresinde yüz kişi, ikinci yıl Bolat idaresinde yüz kişi ve üçüncü yıl da Aşlın idaresinde yüz kişi verir. Bu üç yüz kişiyle dolaşan Alaş, çevresindeki halkları emri altına alır. Kazaklar arasında söylenen ‘‘Atamız Alaş, adımız Kazak, üç cüz nesliyiz’' şeklinde bir tabir vardır.

Etimoloji

(Kaz) kökünden türemiştir. Kahraman, başıboş, özgür, sert anlamlarına gelir. Kaz kökü konup göçmek içeriğine sahiptir. Atlı asker anlamında da kullanılır.

Kaynakça

^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ "Kazakların Boy Örgütlenmesi, Feride Baktıbaykızı Sahipova" (PDF). 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Ocak 2012.

Dış bağlantılar

Kazak Adının Manası^{[ölü/kırık bağlantı]}
Kazakistan'ın Jambıl Bölgesi Efsaneler, Bibigül Ospanaliyeva
Kazak Kültürü 22 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Türk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[2] "Kazakların Boy Örgütlenmesi, Feride Baktıbaykızı Sahipova" (PDF). 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Ocak 2012.

[1]

[2]