Kefaret (roman)

Kefaret

Atonement
Yazar	Ian McEwan
Ülke	İngiltere
Dil	İngilizce
Tür	Roman
Yayım	2001
Yayımcı	Jonathan Cape
Sayfa	371
ISBN	0-224-06252-2

Kefaret (İngilizce: Atonement), İngiliz yazar Ian McEwan tarafından yazılmış 2001 tarihli bir üstkurmaca romanıdır. 1935 İngiltere'si, İkinci Dünya Savaşı İngiltere'si ve Fransa'sı ile günümüz İngiltere'sinde geçen roman, üst sınıftan bir kızın hayatları mahveden yarı masum bir hatasını, bu hatanın gölgesindeki yetişkinliğini ve yazmanın doğası üzerine bir değerlendirmeyi konu alır.

Yaygın olarak McEwan'ın en iyi eserlerinden biri olarak kabul edilen roman, 2001 Man Booker Kurgu Ödülü için kısa listeye kalmıştır. 2010 yılında Time dergisi Kefaret'i 1923'ten bu yana İngilizce yazılmış en iyi 100 roman listesinde göstermiştir.

Kitap 2007 yılında, başrollerini James McAvoy, Keira Knightley ve Saoirse Ronan'ın paylaştığı ve Joe Wright'ın yönettiği BAFTA ve Akademi Ödüllü aynı adlı bir filme uyarlandı.

Özet

Birinci Bölüm

Yazma yeteneği olan 13 yaşındaki İngiliz kız Briony Tallis, toprak sahibi bir soylu olan ebeveynleri Jack ve Emily Tallis ile birlikte ailesinin kır malikanesinde yaşamaktadır. Ablası Cecilia, Tallis ailesinin hizmetçisinin oğlu ve Cecilia'nın çocukluk arkadaşı Robbie Turner ile birlikte Cambridge Üniversitesi'nden yeni mezun olmuştur.

1935 yazında, Briony'nin anne tarafından kuzenleri 15 yaşındaki Lola ve 9 yaşındaki ikizler Jackson ve Pierrot, ebeveynlerinin boşanmasının ortasında aileyi ziyaret ederler. Briony ve Cecilia'nın ağabeyi Leon, Oxford'dan arkadaşı varlıklı imalatçı Paul Marshall ile birlikte Londra'dan döner. Cecilia ve Robbie, kırılıp gölete düşen bir vazo yüzünden tartışırlar. Cecilia iç çamaşırlarına kadar soyunur ve parçaları almak için suya dalarak Robbie'yi şaşırtır. Olayları pencereden izleyen Briony'nin kafası karışır ve Cecilia ile Robbie'nin davranışları ilgisini çeker. Psikolojik gerçekçilik yazmaya başlamak için ilham alır ve okuyucuya bunun sonunda kurgusunun ayırt edici özelliği haline geleceği bildirilir.

Göletteki olayın ardından Robbie, Cecilia'dan etkilendiğini fark eder ve ona bir aşk mektubunun birkaç taslağını yazar. Mektubu Cecilia'ya iletmesi için Briony'ye verir, fakat yanlışlıkla, atmayı düşündüğü ve müstehcenlik içeren ("Rüyalarımda senin a...'ını öpüyorum") bir versiyonunu ona verir. Robbie hatasını fark ettiğinde Briony çoktan mektubuyla birlikte eve dönmüştür.

Robbie'nin aksi yöndeki talimatlarına rağmen Briony mektubu açar ve okur. Kaba dili karşısında şok olur ve Robbie'nin Cecilia'ya zarar verme niyetinde olduğuna ikna olur. Yaralı Lola teselli için Briony'e gider ve küçük kardeşlerinin kendisine saldırdığını iddia eder, ancak bunun yerine yüzünde uzun bir çizik olan Paul Marshall olduğu ima edilir. Briony, Robbie'yi "manyak" olarak nitelendiren Lola'ya mektubun içeriğini anlatarak Briony'nin duygularını yeniden doğrular. Robbie bir aile yemeği partisi için ana eve gelir ve Cecilia ile karşı karşıya gelir. Ona duygularını itiraf eder ve o da aynı şekilde karşılık verir. Aynı akşamın ilerleyen saatlerinde Briony, Robbie ve Cecilia'yı kütüphanede seks yaparken basar. Olgunlaşmamış Briony, Cecilia'ya yapılan vahşi bir saldırıyı engellediğini düşünür ve Robbie ile Cecilia hızla dışarı çıkarken afallamış bir halde durur.

Genelde gergin geçen akşam yemeğinde ikizlerin kaçtığı anlaşılır. Yemektekiler onları aramak için ekiplere ayrılır. Cecilia Leon ile giderken, Robbie ve Briony kendi başlarına yola çıkarlar. Karanlıkta herkes ikizleri ararken Briony, kuzeni Lola'nın iki kızın da net olarak göremediği bir saldırgan tarafından tecavüze uğradığını fark eder. Saldırgan kaçar. Saldırganın Robbie olması gerektiğine ikna olan Briony, Lola'nın herhangi bir şey hatırlayamayacak kadar şokta olmasına rağmen, Lola'ya Robbie'nin sesini duymuş olabileceğini kabul ettirir. Kızlar eve döner ve Briony karanlıkta yüzünü gördüğünü iddia ederek Robbie'yi polise tecavüzcü olarak belirler. Lola yerel doktor tarafından sakinleştirilir, Cecilia Briony'e bağırır ve kendini odasına kilitler; Paul Marshall polislerle sigara paylaşır.

Robbie geri dönmez, aile ve polis memurları uyanık kalıp onu bekler. Şafak sökerken Robbie, Jackson ve Pierrot ile birlikte onları bulup kurtarmış olarak garaj yolunda belirir. Oracıkta tutuklanır ve götürülür, sadece Cecilia ve annesi onun masumiyetine inanır. Briony, kendisinin kahraman, Robbie'nin kötü adam olduğu bu mitleştirilmiş olay örgüsünden son derece memnundur.

İkinci Bölüm

II. Dünya Savaşı başladığında Robbie birkaç yılını hapiste geçirmiştir. O ve Cecilia birkaç yıl boyunca mektuplaşarak birbirlerine olan sevgilerini sürdürürler. Robbie orduya katılması şartıyla hapisten çıkar. Bu arada Cecilia hemşirelik eğitimini tamamlamış ve Robbie'nin hapse atılmasında rol oynadıkları gerekçesiyle ailesiyle tüm ilişkisini kesmiştir. Robbie Fransa'ya gönderilmeden kısa bir süre önce, Cecilia'nın öğle yemeği molası sırasında yarım saatliğine buluşurlar. Buluşmaları garip bir şekilde başlar, ancak ayrılmadan önce birbirilerini öperler.

Fransa'da savaş kötü gitmektedir ve ordu Dunkerque'e çekilmektedir. Yaralı Robbie oraya doğru yol alırken Cecilia'ya olan aşkını ve Briony'e olan nefretini düşünür. Ancak sonunda Briony'nin tamamen suçlanamayacak kadar genç olduğu sonucuna varır ve Cecilia'ya onu ailesiyle yeniden bağlantı kurmaya teşvik eden bir mektup yazar. Bölüm boyunca durumu kötüleşir, zayıflar ve sayıklamaya başlar. Robbie, tahliyenin başlamasından bir gün önce Dunkerque'te uyuyakalır.

Üçüncü Bölüm

Şimdi on sekiz yaşında olan ve pişmanlık duyan Briony, Cambridge'deki yerini reddetmiştir ve bunun yerine Londra'da stajyer hemşirelik yapmaktadır. Yaptığı hatanın tüm boyutlarını fark etmiş ve Lola'ya tecavüz ederken gördüğü kişinin Leon'un arkadaşı Paul Marshall olduğuna karar vermiştir. Briony, birkaç edebi yayın tarafından reddedilmesine rağmen, çoğunlukla Robbie ve Cecilia'nın ilişkisinden esinlenerek kurgu yazmaya devam eder.

Briony, Paul Marshall ve kuzeni Lola'nın düğününe, Lola'nın tecavüzcüsüyle evleneceğini bilerek, katılır. Briony düğün sırasında konuşmayı düşünür ama konuşmaz. Daha sonra, soğuk davranan ama yine de Briony'i içeri davet eden Cecilia'yı ziyaret eder. Briony Cecilia'dan özür dilerken, Robbie beklenmedik bir şekilde yatak odasında belirir. Ordudan izinli olduğu süre boyunca Cecilia ile birlikte yaşamaktadır. Robbie, Briony'e olan öfkesini dile getirir, ancak Cecilia'nın yatıştırmasıyla medeni olmaya devam eder.

Cecilia ve Robbie Briony'i affetmeyi reddeder, ancak Briony yine de işleri yoluna koymaya çalışacağını söyler. Paul Marshall, Lola ile evliliği nedeniyle işlediği suçtan asla sorumlu tutulamayacak olsa da, Robbie'yi aklamak için gereken yasal prosedürleri başlatacağına söz verir. Briony Cecilia'dan ayrılırken, Robbie'nin aklanmasındaki rolü konusunda iyimserdir, bunun "yeni bir taslak, bir kefaret" olacağını ve başlamaya hazır olduğunu düşünür.

"Dipnot" Bölümü

"Londra 1999" başlıklı son bölüm, Briony'nin kendisi tarafından bir günlük kaydı şeklinde anlatılır. 77 yaşında olan Briony başarılı bir roman yazarıdır ve yakın zamanda kendisine vasküler demans teşhisi konmuştur, dolayısıyla hızlı bir zihinsel gerilemeyle karşı karşıyadır.

Okuyucu, romanın önceki bölümlerinin yazarının Briony olduğunu öğrenir. Briony, Tallis ailesinin evinde onuruna verilen bir partiye katılır ve burada Tallis'in geniş çocukları, 13 yaşındaki Briony'nin 1935 yazında kuzenleriyle birlikte yazdığı ve başarısızlıkla sonuçlanan Arabella'nın Yargılanması adlı oyunu sahneye koyarlar. Leon ve Pierrot oyuna katılır, Jackson on beş yıl önce ölmüştür ve Lola hayattadır ancak oyuna katılmaz. Son olarak Briony okuyucuya Robbie Turner'ın Dunkirk sahillerinde septisemiden öldüğünü, Cecilia'nın birkaç ay sonra Blitz sırasında Balham Metro istasyonunun bombalanması sonucu öldüğünü ve Briony'nin 1940'ta onları birlikte görme hikâyesinin uydurma olduğunu açıklar. Briony, Lola'nın Paul Marshall'la düğününe katılmış, ancak yakın zamanda kaybettiği Cecilia'yı ziyaret edip özür dileyemeyecek kadar "korkak" olduğunu itiraf etmiştir. Robbie ve Cecilia'nın yeniden bir araya gelmeleri dışında her şeyin gerçek olduğunu söylediği roman, onlara yaptıklarının "kefaretini ödemek" için hayatı boyunca yaptığı bir girişimdir.

Briony, okuyuculara "acımasız" bir hikâye sunmanın hangi amaca hizmet edeceğini göremediğini söyleyerek uydurduğu mutlu son yazmayı tercih ettiğini açıklar: "Aşıklarımın yaşamasına izin vermenin ve sonunda onları birleştirmenin bir zayıflık ya da kaçış değil, son bir iyilik, unutulmaya ve umutsuzluğa karşı bir duruş olduğunu düşünmek hoşuma gidiyor."