Sinkellos
Synkellos (Yunanca: σύγκελλος), latin harfleri ile syncellus, Doğu Ortodoks Kilisesi'nde kilise makamıdır. Bizans İmparatorluğu'nda, Konstantinopolis ekümenik patriğinin Sinkellos'u devlette büyük öneme sahip bir pozisyondu ve genellikle hüküm süren patriğin halefi olarak kabul edilirdi.
Kökeni ve tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Terim Yunancadır ve bir manastırda "aynı hücrede yaşayan kişi" anlamına gelir. Daha sonra aynı konutta veya hücrede yaşayan bir piskopos veya başpiskoposun en yakın danışmanı için 5. yüzyıldan itibaren kaydedilmiştir.[1] Bizans İmparatorluğu'nda, Konstantinopolis patriğinin Sinkellos'u hızla üstün bir konum elde etti ve çoğu zaman bir Sinkellos, patriklik makamı boşaldığında yerini aldı. Bu kesinlikle, Sinkellos'un İmparator tarafından atanan bir memur olduğu ve patriğin ardıllığının imparatorluk kontrolü için bir araç haline geldiği 9. - 10. yüzyılların beklentisiydi.[1][2] Bu nedenle, üyeleri 899 tarihli Kletorologion'da alt düzey din adamları - rahipler ve diyakoz - olmasına rağmen, o devletin üst düzey din adamı olmayan yetkilileri arasında yer alıyordu. Sinkellos, rhaiktor arasında ve chartoularios tou kanikleiou'dan önce "özel rütbelerden" (ἀξίαι εἰδικαί, axiai eidikai) biriydi. Kesin görevleri net değil, ancak Senato üyesi olarak kabul edilirdi ve imparatorluk törenlerinde bir rol verilirdi.[1][2] Kletorologion'da Sinkellos, basileopator ve rhaiktor sonra hiyerarşideki tüm seküler ofislerin üçüncü sırasına yerleştirildi; Kletorologion'da synkellos, basileopator ve rhaiktor'dan sonra hiyerarşideki tüm seküler ofislerin üçüncü sırasına yerleştirildi; Kilise makamları ve Sezar gibi yarı-imparatorluk unvanlarını içeren genel hiyerarşide, rhaiktordan sonra sekizinci, Bulgaristan Başpiskoposu ve çeşitli patrikios öncesi geldi. Roma Patriği'nin Synkellos'u, eğer varsa, Konstantinopolis'inkine göre öncelik kazandı ve diğer patrikliklerin synkelloi izledi.[3]
Unvanın prestiji, 10. yüzyıldan itibaren hırslı Metropolit tarafından aranmaya ve ödüllendirilmeye başlandı. Sonuç olarak, başlık yavaş yavaş şişirilerek protosinkellos (πρωτοσύγκελλος, "birinci synkellos") ya da proedros ton protosinkellon (πρόεδρος τῶν πρωτοσυγκέλλων, "protosinkelloi başkanı") gibi daha görkemli formlara dönüştürüldü ve orijinal başlık eski önemini kaybetti.[1] Paleologos Hanedanı döneminde, Konstantinopolis Patrik'in sinkellos'u megas protosinkellos (μέγας πρωτοσύγκελλος, "büyük protosinkellos") olarak adlandırıldı.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- Genel
- Athenagoras, Metropolitan of Paramythia and Parga (1927). "Ὁ θεσμός τῶν Συγκέλλων ἐν τῷ Οικουμενικῷ Πατριαρχείῳ" [The institution of the Synkelloi in the Ecumenical Patriarchate]. Ἐπετηρίς Ἐταιρείας Βυζαντινῶν Σπουδῶν (Yunanca). IV: 3-38.
- Bury, J. B. (1911). The Imperial Administrative System of the Ninth Century – With a Revised Text of the Kletorologion of Philotheos [Dokuzuncu Yüzyılın İmparatorluk İdari Sistemi - Filotheos'un Kletorologion'unun Gözden Geçirilmiş Metni ile] (İngilizce). Londra: Oxford University Press. OCLC 1046639111 – Archive.org vasıtasıyla.
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). "Synkellos". The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.