Tupac Shakur
Tupac Shakur | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Unvanı | MC New York, 2Pac, Makaveli, Pac |
Doğum | Lesane Parish Crooks 16 Haziran 1971 Doğu Harlem, New York, ABD |
Ölüm | 13 Eylül 1996 (25 yaşında) Las Vegas, Nevada, ABD |
Başladığı yer | Oakland, Kaliforniya, ABD |
Tarzlar | West Coast Hip-Hop, Gangsta Rap |
Meslekler | Rapçi, oyuncu, Prodüktör, Şair, Senarist, Aktivist, Yazar |
Etkin yıllar | 1988-1996 (Şarkıcı), 1990-1996 (oyuncu) |
Müzik şirketi | Interscope, Death Row, Amaru |
İlişkili hareketler | Johnny "J", Digital Underground, Danny Boy, Dr. Dre, E-40, Tha Dogg Pound, Snoop Dogg, Outlawz, Nate Dogg, Young Noble, MC Breed, Ice Cube, Eazy-E, The Notorious B.I.G. |
Resmî site | 2pac.com |
Eş | Keisha Morris (1995-1996) |
Tupac Amaru Shakur (16 Haziran 1971 – 13 Eylül 1996), Amerikalı rapçi, şair, senarist, oyuncu ve yapımcıydı. 2Pac, Pac ve Makaveli adlarıyla da bilinirdi.
2007 itibarıyla Tupac Shakur, 75 milyon üzerinde albüm satmayı başarmış ve genç yaşta ölmesine rağmen bu başarıyı yakalayarak En Çok Satan Müzik Sanatçıları listesine girmiştir.[1] Rolling Stone dergisi tarafından Tüm Zamanların En Büyük 86. Sanatçısı seçilmiştir.[2] Tupac'ın şarkılarının birçoğunun ana teması varoşlardaki şiddet ve zorluklar, ırkçılık, sosyal sorunlar ve Doğu Yakası-Batı Yakası kavgasında diğer rapçilerle yaşadığı sürtüşmelerdi.
7 Eylül 1996'da Las Vegas, Nevada'da 4 kez vuruldu. Hastaneye kaldırıldıktan 6 gün sonra solunum ve kalp yetmezliği tanısıyla öldü ve bilim insanlarının, ölümü ile ilgili hâlâ şüphesi vardır.[3]
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Doğum adı Lesane Parish Crooks olan Shakur'un ismini annesi daha sonra "Tupac Amaru Shakur" olarak değiştirdi. 'Tupac Amaru' Hintçe "parlayan yılan", 'Shakur' ise Arapça "şükür" demekti. Shakur, üvey babasının soyadıydı. Annesi Afeni Shakur ve yengesi Assata Shakur, Kara Panter Partisinde etkin rol almaktaydılar. Tupac daha sonra Changes adlı şarkısında bu gruptan bahsetmektedir. Siyahlara karşı olan tutum yüzünden partiyle ilgisi olan annesi hapse atıldı. Tupac'ın çocukluk ve ilk gençlik yılları fakirlik içinde geçti. Annesiyle beraber üç kere taşınmak ve şehir değiştirmek zorunda kaldılar.
Kariyerinin ilk yıllarında Tupac, katıldığı Digital Underground isimli grupta ilk başlarda sahne elemanı ve arka plan dansçısı olarak görev yaparken daha sonra MC'liğe geçti. İlk resmî şarkısı olan Same Song'u Shock G ile seslendirdi. Grubun başarılı olmasıyla Tupac, 2Pacalypse Now adlı ilk albümünü çıkardı. Albüm çok başarılı olmasa da Brenda's Got A Baby gibi başarılı ve etkili şarkılara sahipti. Etkileyici rol yeteneği sayesinde "Juice" isimli filmde rol almayı başardı. 1993 yılında ikinci albümü olan Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z.'ı çıkardı. Albüm bir öncekine göre daha başarılıydı. Tupac'ın rol kariyeri ise Janet Jackson'la oynadığı Poetic Justice filminde doruğa çıktı. Above The Rim adlı filmde de rol alarak oyunculuğunu geliştirdi.
Kasım 1994 soygunu ve hapse girişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kasım 1993'te Tupac ve arkadaşları, bir otel odasında bir kadına tecavüz etmekten suçlandı. Kadının bu iddiasını Tupac asla kabul etmedi ve olayın gönüllü olarak geliştiğini söyledi. Mahkeme sonucunda Tupac 1,5 - 4,5 yıl hapse mahkûm oldu. 8 ay hapis yattıktan sonra kefaletle serbest bırakıldı. 5 Nisan 1996'da kefaletle serbest kalma koşullarına uymadığı için mahkeme tarafından tarihi daha sonra açıklanmak üzere 120 gün hapse mahkûm oldu.
Kasım 1994'te tecavüz davasının sonucunun açıklanmasından bir gün önce, kimliği hâlâ bilinmeyen kişiler tarafından New York'taki stüdyosunun önünde 5 el vuruldu ve 30 bin dolar değerindeki mücevherleri çalındı. Shakur bu olayda eski bir arkadaşı olan ve o sırada stüdyoda bulunan (vurulduktan sonra stüdyoda gördüğü) rapçi Biggie Smalls'ı ve yine stüdyoda bulunan Sean Combs'u suçladı.
15 Haziran 2011 tarihinde bir mahkûm, Tupac'ı vurması için Czar Entertainment'in sahibi James Rosemond tarafından kiralandığını ve bunu yaptığı için çok pişman olduğunu açıkladı.
Vurulduktan günler sonra Tupac, doktorların uyarılarına rağmen hastaneden çıktı. 14 Şubat 1995'te hapse girdi ve hapisteyken Me Against the World albümünü çıkardı. Bu albüm Tupac'ın o güne kadarki en iyi albümüydü. Listelerde 4 hafta bir numara olarak kaldı ve o güne kadar bir haftada en çok satan erkek rapçi albümü oldu. Hapisteyken Keisha Morris ile evlendi fakat daha sonra 1996 yılında boşandılar. Hapiste 8 ay kaldıktan sonra Tupac kefaletle serbest kalmak için başvuruda bulundu fakat 1,4 milyon dolar kefalet ücretini karşılayamadığı için talebi reddedildi. Hapisteki 11. ayından sonra Death Row Records'un sahibi Suge Knight tarafından ödenen kefaletle serbest bırakıldı. Tupac ile yapılan anlaşma neticesinde Suge Knight'ın ödeyeceği kefalete karşılık Tupac şirket adına üç albüm çıkaracaktı.
Death Row Records günleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Serbest kaldıktan sonra Tupac derhâl şarkıları kaydetmeye başladı. Outlaw Immortalz adında yeni bir grup kurdu. Kısa zamanda yeni şirketindeki Dr. Dre'nin üzerinde çalıştığı California Love adlı parçasına eşlik etti. 13 Şubat 1996 tarihinde dördüncü albümü olan All Eyez On Me'yi piyasaya sürdü. Albüm 2 diskten oluşuyordu ve yeni anlaşmasındaki üç albümün ikisini kapsıyordu. Albüm çok başarılı oldu ve günümüze kadar 9 milyonun üzerinde sattı. Tupac Death Row'daki artan problemlere rağmen aralıksız şarkı kaydetmeye devam etti. Yüzlerce şarkı kaydetti ve bu şarkılarının çoğu öldükten sonra çıkan albümlerinde kullanıldı.
4 Temmuz 1996'da Outlawz grubuyla beraber Biggie ve yandaşlarına hakaretler yağdırdığı ünlü şarkısı Hit'em Up'ı yayınladı. Film kariyeri ise Bullet, Gridlock'd ve Gang Related filmleriyle devam etti. Son iki film ölümünden sonra yayınlandı.
Hapisteyken Niccolò Machiavelli'nin kitaplarını okuyup çok etkilendi ve takma adını Makaveli olarak değiştirdi. Bu isimde The Don Killuminati: The 7 Day Theory albümünü çıkardı. Önceki albümlerine göre farklı bir tarzda oluşturuldu. Daha çok duygusal, acı ve öfke içerikli şarkılardan oluşan bir albüm oldu. Tupac bu albüm için şarkıları üç günde yazıp kaydetti ve dört günde de üretti. Toplam yedi günde bitirdiği albüm adını buradan aldı.
Tarzı
[değiştir | kaynağı değiştir]Tupac'ın müziği ve felsefesi çoğu Amerikalı, Afrikalı-Amerikalı ve dünya vatandaşları Kara Panter Grubu, Siyah milliyetçiliği, eşitlikçiler ve özgürlükçülerle birlikte özdeşleşmiştir. İlk albümü 2Pacalypse Now'da sosyal sorunlar, eşitsizlik, açlık ve polis şiddeti üzerine müzik yapan Tupac, ikinci albümü olan Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z. 'da da aynı tarza devam etti fakat "Keep Ya Head Up" gibi şarkılarda duygusal taraflarını da gösterdi. Bu albümden sonra çıkan her albümde Tupac agresifliğini bir doz daha artırdı.
Sosyal eşitsizlik, kontrolsüz öfke, şefkat, umut ve eğlence gibi birbirinden tutarsız temalar üstüne oluşturulan 1995'teki albümü Me Against The World'ün ardından 1996'da albümü All Eyez On Me'yi çıkardı. Bu albümdeki "Ambitionz Az A Ridah", "I Ain't Mad At Cha" "California Love", "Picture Me Rollin'" ve "Life Goes On" gibi şarkıların bulunduğu birçok şarkı klasik olarak kabul edildi. Bu albüm öncekilerden tamamen farklı bir tarza sahipti. Sosyal yönden sorunları aktaran şarkıların yanında çoğu şarkı parti müzikleri ve havalı olup hayatın tadını çıkarma üzerine kuruluydu. Tupac hayli başarılı olan albümdeki tarzını "hayatı kutlamak" olarak açıklamıştı.[4]
Gençken ilham aldığı ve beğendiği kişiler arasında Kate Bush, Culture Club, Sinead O'Connor ve U2 gibi İngiliz ve İrlandalı pop müzisyenleri vardı.[5]
Kişisel hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Tupac sürekli okuyan bir kişiydi. William Shakespeare, Niccolò Machiavelli, Donald Goines, Sun Tzu, Kurt Vonnegut, Mikhail Bakunin, Maya Angelou, Alice Walker ve Khalil Gibran gibi çeşitli yazarlardan ilhamlar almış ve etkilenmişti. Tupac hiçbir zaman kendini hangi dine ait olarak gördüğünü belirtmedi ama 'Only God Can Judge Me' (Beni sadece Tanrı yargılar) gibi şarkılarındaki sözlerinden ve The Rose That Grew from Concrete gibi şiirlerinden anlaşıldığı kadarıyla tanrıya inanıyordu. Birçok analizci bu yüzden onu deist olarak tanımlar.[6][7][8] Karma yasasına inanırdı fakat yalın olarak ölümden sonra yaşama ve örgütlü dinlere inanmazdı.[9]
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Afeni Shakur (annesi): Tupac'ın annesi daha Tupac'a hamileyken Kara Panterler davası nedeniyle hapisteydi. Tupac'ın daha anne karnında başlayan hapishane ziyaretlerinin onun peşini yaşam boyu bırakmaması acı bir ironi olarak görülmektedir. Afeni'nin hapse girme nedeni ise bazı bankalara ve büyük mağazalara bomba koyduğu suçlamasıydı.
- William Garland (biyolojik babası): Tupac biyolojik babasının ölmüş olduğunu bilerek büyüdü. Ancak 1994 yılında New York'ta uğradığı silahlı saldırının ardından hastaneye gelen ziyaretçilerden biri Tupac'a babası olduğunu söylediği zaman Tupac'ın hayatında yeni bir dönem başlamış oldu. William Garland da Tupac'ın çevresindeki birçok kişi gibi Kara Panterler'in bir üyesiydi.Tupac son yılında babasıyla görüşmüş olsa da gerçek babasını Mutulu Shakur olarak kabul ettiği bilinen bir gerçektir.
- Mutulu Shakur (üvey babası): Afeni Shakur'un ikinci eşi. Tupac'ın gerçek babası kabul ettiği adam. 1981 yılında karıştığı iddia edilen üç ölümlü silahlı soygun suçundan hüküm giyerek cezaevine girdi 16 Aralık 2022 Tarihinde şartlı tahliyeyle salıverilmiştir. Tupac'ın ölümünden sonra dostlarıyla bir araya gelerek Dare To Struggle adlı bir anma albümü yayınlanmasına önayak oldu. Albüm ABD'de bulunan siyasi tutuklulara ithaf edilmişti.
- Lumumba Shakur (amcası): Mutulu Shakur'un kardeşi. Kara Panterler'in aktif bir üyesiydi. Mutulu'nun tutuklanıp hapse girmesinden önce Louisiana'da vurularak öldürüldü.
- Zayd Shakur (amcası): Mutulu Shakur'un erkek kardeşi. O da ailenin birçok üyesi gibi Kara Panter'di. New Jersey'de bir silahlı çatışmada öldürüldü.
- Geronimo Pratt (vaftiz babası): Tupac'ın vaftiz babası. Kara Panter'ler davasından dolayı birkaç yıl cezaevinde yatmıştı.
- Assata Shakur (yengesi): 1973 yılında Assata ve Zayd Shakur New Jersey'de polis tarafından durduruldu. Çıkan silahlı çatışmada Zayd ve polis ölünce Assata yakalanarak hapse gönderildi. Kendisinin hapiste öldürüleceği ihbarı üzerine 1979 yılında Kara Panter'ler tarafından hapishaneden kaçırıldı ve Küba'ya götürüldü. Şu anda Küba'da Fidel Castro'nun özel himayesinde bulunan bir korunakta yaşıyor. Ayrıca Tupac'ın aslında ölmediği ve yengesi Assata Shakur ile birlikte Küba'da yaşadığı söylentiler arasında bulunuyor.
- Set Shakur (kız kardeşi): Tupac'ın kız kardeşi. "Coast Trippin" filminin müzikleri olan "Snake Eyez" albümünde şarkı söyledi.
- Mopreme Shakur (erkek kardeşi): Mopreme, Tupac'ın aynı babadan erkek kardeşi. Maurice Harding'in takma adı. Tupac'la birlikte Thug Life grubunda birlikte çalıştı.
- Keisha Morris (boşandığı eşi): Tupac hapisteyken onunla evlendi. Tupac'la ilk kez 1994 Haziran'da tanışmışlardı. Çıkmaya başladıktan üç ay sonra Tupac ona evlenme teklifi etti ve evlendiler. Tupac hapisteyken Arizona'ya taşınmak ve Star adında bir kız ya da Michelangelo adında bir erkek çocuğa sahip olmak istediğini söylüyordu. Tupac tahliye olduktan bir süre sonra ayrıldılar.
- Kidada Jones (nişanlısı): Tupac öldürüldüğü sırada onun nişanlısıydı ve yakında evlenmeyi planlıyorlardı. Kidada çok ünlü müzisyen ve yapımcı Quincy Jones'un kızıdır. Quincy Jones da Tupac'ın ölümünün ardından dostu Tupac Amaru Shakur 1971-1996 adlı bir anma kitabının derlenmesine önayak oldu.
Grupları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Born Busy : 8. sınıftayken MC New York takma adıyla Ace Rocker ve DJ Plain Terror’la beraber Born Busy’ye katıldı. Şarkılarını Tupac'ın iyi arkadaşı Jada Pinkett (şu an Will Smith'in eşi) için yazıyorlardı.
- Underground RailRoad : 2Pacalypse Now albümündeki bütün şarkıların yapımcılığını yapmıştır. Grup Raw Fusion, the Live S Squad, Big D The Impossible, Pee Wee, Jeremy ve Digital Underground üyelerinden oluşuyordu. Live Squad, Tupac’ın yakın arkadaşı ve 2Pacalypse Now ile Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z. albümlerinin yapımcısı Randy 'Stretch' Walker’ın grubuydu. Bazı bilinmeyen nedenlerle Underground Railroad çabucak dağıldı.
- Digital Underground : Tupac 18'indeyken Shock G ve ChopMaster J’in kurduğu Digital Underground grubuna katıldı. İlk şarkıları kendilerini Hollanda’da bir numara yapan Underwater Rimes'tı. 1989’da Tommy Boy Records'a girdiler. Grubun 7 üyesi vardı ve bunlardan biri de Tupac’tı. İlk kaydettiği şarkısı This is an EP release'de yayınladıkları Same Song'du. Tupac, MC New York adı altında Digital Underground’la bir dünya turnesine de çıktı. 2Pacalypse Now albümüyle solo kariyerine başladı. 96’da ölene kadar Digital Undergorund ile hala bağlantıdaydı.
- 2 from the Crew : 1986’da Tupac, Marin City’de ‘balta girmemiş orman’da yaşayan ergenler tarafından kurulan 2 From the Crew grubuna katıldı. Burası Tupac’ın ‘Thug Life’la tanıştığı ilk yerdi. Kendilerine mahallenin serserileri diyorlardı ve şarkılarının temasının ‘Thug Life’ olmasının sebebi buydu. Yani birçok insanın iddia ettiği gibi Tupac’ın ‘Thug Life’ ile sadece medyayla karşılaştığını değil gerçekten bunu yaşadığını anlayabilirsiniz. Grup, ‘Lifestyle of the Poor and Homeless’ ve ‘Let's Get It On’ gibi şarkılara imza attı. Grup, Pac’ın sürekli insanlara fark ettirmek istediği ‘gettolarda yaşayan genç zenci’ temasını işliyordu. .
- Strictly Dope : Tupac, San Fransisco’da Leila Steinberg’le tanıştığında çok şanslıydı. Arkadaş oldular ve ardından Leila onun menajerliğini yapmaya başladı. Leila’nın müzik sektöründe birçok sağlam bağlantısı vardı. Tupac’ı Ray Luv ile tanıştırdı ve daha sonra Tupac’la Ray ‘Strictly Dope’ adında bir grup kurdular. Birçok şarkı yaptılar, bu şarkılar Tupac’ın ölümünün ardından 1 in 21 albümünde çıktı. Tupac’ı Digital Underground grubunun menajeri Atron Gregory ile tanıştıran da Leila’ydı.
- Thug Life : 2 From The Crew grubu kendilerini ‘Eşkiya’ olarak nitelendirip ‘Thug Life’dan bahsediyorlardı. Yıllar sonra Tupac ve Randy Walker iki kişilik Thug Life’ı kurdular. Ama Randy bir süre sonra bilinmeyen bir sebeple grubu bıraktı. 1992’de Tupac, Tyruss "Little Psycho" Himes ile tanıştı. Beraber adı Thug Life olan bir şarkı yaptılar ve kısa süre sonra Little Psycho ‘Syke’ adıyla gruba katıldı. Daha sonra Macadoshis ve The Rated R de gruba katıldı. Interscope Records’a girdiler ve Thug Life Vol. 1 adında bir LP çıkardılar. Aslında Interscope önce LP’yi çok sert ve fazla underground bulduğu için yayınlamak istemedi ama sonra fikirlerini değiştirdiler. Ardından gruba Tupac’ın üvey kardeşi Mopreme Shakur da katıldı. 26 Eylül 1994’te Thug Life Vol. 1 yayınlandı. Aslında çok iyi sattı ama yine de grubun beklentilerini karşılamadı. Birçok insan Interscope’u LP’deki şarkıları düzenleyip bazılarını da tamamen kaldırmakla suçladı. İlk video Tupac’ın solo şarkısı "Pour Out A Little Liquor"’a çekildi. İkinci, üçüncü ve dörüncü videolar ise "Cradle To The Grave", "How Long Will They Mourn Me?" ve "Shit Don't Stop" Oldu. 30 Kasım’da Tupac New York'ta stüdyoda 4 kez vuruldu ve soyuldu. Ertesi gün de cinsel tacizle suçlandı. 14 Şubat 1995’te suçlu bulundu ve hapishaneye gönderildi. 12 Ekim’de Death Row Records, Interscope Records ve Time Warner 1.4 milyon dolar kefalet ödeyerek Tupac’ı hapishaneden çıkardı. Böylece Tupac Death Row’la 3 albümlük bir anlaşma imzaladı. Bütün bunlardan sonra grup dağıldı. Big Syke ve Mopreme, Tupac’ın yeni grubu Outlawz’a katıldı. Daha sonra Big Syke Makaveli Records’a girdi ve Tupac’la Thug Life Vol. 2 isimli devam albümünü yayınlamayı planladılar fakat Tupac'ın zamansız ölümü üzerine gerçekleşemedi.
- Outlawz :
Hussein Fatal (Saddam Hüseyin): Tupac'ın kuzeni. Gerçek adı Bruce Washington. Tek başına "In The Line Of Fire" adında bir albüm çıkardı.
Kadafi (Muammer Kaddafi): Tupac'ın yakın dostuydu. Gerçek adı Yafeu Fula. 10 Kasım 1996'da 19 yaşındayken silahla vurularak öldürüldü. Apartmanındaki bir duvara yığılmış olarak bulundu, saldırıdan sonra 2 genç yakalandı. Tupac vurulduğu gün arabanın arkasında oturuyordu; katili gördüğünü iddia etmişti ve davada tanıklık yapacaktı. Birçok kişi onun bu yüzden öldürüldüğüne inansa da polis bunun bir uyuştucu meselesi olduğunu öne sürdü.
Kastro (Fidel Castro): Gerçek adı Katari Cox. Tupac'ın kuzeni. İlk olarak All Eyez On Me albümünde 'When We Ride' şarkısıyla adını duyurdu. Sesi ve akıcılık yeteneğiyle öne çıkıyordu.
Komani (Ayatollah Ruholla Khomeini) : Nam-ı diğer Mopreme. Tupac'ın üvey kardeşi. Gerçek adı ise Maurice Harding. Thug Life grubunun da üyesiydi. Suge Knight'ın onu Outlawz'da istemediğini öne sürüyordu. Zaten sonrasında da grubu bıraktı. 'Evulation Of A Thug Life Nigga' adında bir solo albüm çıkardı.
Napoleon (Napolyon Bonapart): Kastro'nun yakın arkadaşı Şimdilerde Müslüman olup Müslümanlığı dünyaya yaymakla meşgul.
E.D.I. Mean (Idi Amin): Arkadaş ve akraba grubu dışında Outlawz'a giren ilk kişidir. Bundan önce Dramacydal adında bir gruba üyeydi. 'Me Against The World', 'All Eyez On Me', 'The Don Killuminati: The 7 Day Theory' gibi albümlerde bulundu.
Big Syke - Mussolini (Benito Mussolini): Thug Life grubunda da bulunmuştu. 'All Eyez On Me' şarkısındaki düetiyle adından söz ettirmişti. Daha sonra Rap-A-Lot Records'tan 'Be Yo Self' adında bir solo albüm çıkardı.
Storm: Storm, Outlawz'ın ilk ve tek kadın üyesiydi. Ne kadar yetenekli olduğunu 'Me and My Girlfriend' ve 'Black Jesuz' gibi şarkılardaki düetleriyle kanıtladı.
Eylül 1996 suikastı ve ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]7 Eylül 1996 tarihinde Tupac, Suge Knight ve Death Row Records grubu Las Vegas'ta bulunan MGM Grand Oteli'nde Mike Tyson - Bruce Seldon boks maçını izlemeye gittiler. Maçtan sonra grup, otelin lobisinde Crips çetesinden Orlando Anderson'u gördü. Çıkan kavgada James Rosemond grubu Orlando Anderson'u feci şekilde dövdü. Olaydan sonra Tupac ve Suge Knight eğlenmek için Club 662 isimli kulübe gitmek üzere hazırlandılar. Tupac, Suge Knight'ın sürdüğü BMW 750iL araçta ön koltukta oturuyordu ve arkalarında da arkadaşlarından ve korumalarından oluşan uzun bir konvoy vardı.[10]
Vurulmasından 20 dakika önce araç kırmızı ışıkta dururken, fotoğrafçının biri Tupac'ın ünlü son fotoğrafını çekmiştir.[11]
Saat 23:15'te Suge Knight'ın aracı kırmızı ışıklarda dururken aracın sağından yaklaşan beyaz bir Cadillac, Suge ve Tupac'ın yanında durdu ve arka koltukta oturan kimliği belirsiz biri tarafından mermi yağmuruna tutuldu. Tupac'a 4 adet mermi isabet etti. Mermilerin biri sağ akciğerine isabet etti. Suge Knight ise sadece başına aldığı sıyrıkla kurtuldu. Tupac derhal hastaneye kaldırıldı. Birçok ameliyata alındı. İç kanamayı durdurabilmek için doktorlar son çare olarak sağ akciğerini aldılar. Tupac'ın durumu kritikliğini sürdürdü ve yaşam destek ünitesine bağlandı.
6 gün süren mücadeleden sonra Tupac'ın vücudu pes etti ve 13 Eylül 1996 tarihinde saat 16:03'te hayata veda etti. Resmi ölüm sebebi olarak birden fazla kurşun yarasına bağlı solunum ve kalp yetmezliği açıklandı.[3] Tupac'ın vücudu yakılarak küllerinin bir kısmı annesi tarafından Los Angeles'ın üzerine serpiştirildi, bir kısmı da grubu Outlawz'un üyeleri tarafından uyuşturucuya karıştırılarak çekildi.[12]
Ölümünün sonrasında hakkında yüzlerce spekülasyon yapıldı. Hayranlarının çoğu onun ölmediğine inanmaktadır. Hakkında 7 Gün Teorisi (7 Day Theory) ortaya atıldı. Tabi bu efsaneyi çürütecek tezler de ileri sürüldü. "Öldü" denildikten sonra da albümleri çıkmaya devam etti. Bu albümlerden ölümünden sonra yayınlanan I ain't mad at cha'nın klibinde bir vurulma sahnesi vardır ve Tupac'ın gerçek yaşamındaki vurulma sahnesi ile bire bir aynıdır. Ayrıca Tupac, ölümünden birkaç ay önce Rap müziği bırakıp Gangsterlik yapmak istediğini dile getirmiştir. Ölümü konusunda hala delil yetersizliği ve şüpheler vardır. Bu kadar sene geçmesine rağmen suçlu veya suçlular bulunamamıştır.
Diskografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Stüdyo albümleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Yıl | Albüm | Satış |
---|---|---|
1991 | 2Pacalypse Now | Altın (ABD) |
1993 | Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z. | Platin (ABD) |
1995 | Me Against the World | 2x Platin (ABD) |
1996 | All Eyez on Me | 9x Platin (ABD) |
1996 | The Don Killuminati: The 7 Day Theory | 4x Platin (ABD) |
Ölümünden sonra çıkan albümleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Yıl | Albüm | Satış |
---|---|---|
1997 | R U Still Down? (Remember Me) | 4x Platin (ABD) |
1999 | Still I Rise | 2x Platin (ABD) |
2001 | Until the End of Time | 3x Platin (ABD) |
2002 | Better Dayz | 2x Platin (ABD) |
2004 | Loyal to the Game | Platin (ABD) |
2006 | Pac's Life |
Diğer albümleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Yıl | Albüm | Satış |
---|---|---|
1994 | Thug Life: Vol.1 | Altın (ABD) |
1997 | Stop the Gunfight | |
1998 | Greatest Hits | Elmas (ABD) |
1998 | In His Own Words | |
2000 | The Rose That Grew from Concrete | |
2003 | The Prophet: The Best Of The Works | |
2003 | Nu-Mixx Klazzics | |
2003 | Tupac: Resurrection (soundtrack) | Platin (ABD) |
2004 | 2Pac Live | |
2005 | Live at the House of Blues | Platin (ABD)
|
2005 | The Rose, Vol. 2 | |
2007 | Beginnings: The Lost Tapes 1988-1991 | |
2007 | Nu-Mixx Klazzics Vol.2 | |
2007 | Best of 2Pac Part 1: Thug | |
2007 | Best of 2Pac Part 2: Life |
Filmografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yıl | Başlık | Rol | Not |
---|---|---|---|
1991 | Nothing But Trouble | Kendi | (kısa bir rol) |
1992 | Juice | Bishop | ilk rolü |
1993 | Poetic Justice | Lucky | Janet Jackson ile oynadı |
1994 | Above the Rim | Birdie | Marlon Wayans ile oynadı |
1996 | Bullet | Tank | Ölümünden bir ay sonra yayınlandı |
1996 | Gridlock'd | Ezekiel 'Spoon' Whitmore | Ölümünden birkaç ay sonra yayınlandı |
1997 | Gang Related | Detective Rodriguez | Oynadığı son film |
Belgeselleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1997: Tupac Shakur: Thug Immortal
- 1997: Tupac Shakur: Words Never Die (TV)
- 2001: Tupac Shakur: Before I Wake...
- 2001: Welcome to Deathrow
- 2002: Tupac Shakur: Thug Angel: The Life of an Outlaw
- 2002: Biggie & Tupac
- 2002: Tha Westside
- 2003: 2Pac 4 Ever
- 2003: Tupac: Resurrection
- 2004: Tupac vs.
- 2004: Tupac: The Hip Hop Genius (TV)
- 2006: So Many Years, So Many Tears
- 2007: Tupac: Assassination
- 2007: Final 24: Tupac Shakur
- 2009: Tupac: Assassination II: Reckoning
Hakkında yazılan kitaplar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tupac: Resurrection (2003)
- Tupac Shakur Legacy (2006)
- Tupac Remembered (2007)
- Thru My Eyes: Thoughts on Tupac Shakur in Pictures and Words
- Rebel for the Hell of It: The Life of Tupac Shakur
- Death Rap Tupac Shakur
- Tupac Shakur (They Died Too Young)
- Got Your Back: The Life of a Bodyguard in the Hardcore World of Gangsta Rap
- Back in the Day: My Life and Times With Tupac Shakur
- The Killing of Tupac Shakur
- Jesus and the Hip-Hop Prophets: Spiritual Insights from Lauryn Hill and Tupac Shakur
- How Long Will They Mourn Me?: The Life and Legacy of Tupac Shakur
- Holler If You Hear Me
- Dear 2Pac
- All Eyez on Me: The Life and Times of Tupac Shakur
- Tupac (Hip Hop)
- Tupac: A Thug Life
- Tough Love: Cultural Criticism & Familial Observations on the life and death of Tupac Shakur (Black Words Series)
- Tupac Shakur (Just the Facts Biographies)
- Tupac Shakur (People in the News)
- Tupac Shakur (Rock Music Library)
- Tupac and Elvis (Inevitably Restless)
- Tupac Shakur (Hip-Hop Stars)
- Static: My Tupac Shakur Story
- Tupac Shakur: 2Pac in the Studio (The Studio Years (1989 - 1996))
- Tupac: Bir Asinin Ölümü (2004)(Türk Yazar)
Onursal başarıları ve efsanesi
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1995'te çıkan Me Against The World Tupac'ı, şarkıcı hapisteyken albümü 1 numaraya çıkan ilk şarkıcı yaptı.
- 1996'da Tupac bir yılda iki 1 numara albüm çıkaran ilk rapçi oldu. All Eyez On Me ve The Don Killuminati: The 7 Day Theory
- 80 milyona yakın albüm satışıyla Tupac tüm zamanların en fazla albüm satan rap sanatçılarından biridir.
- 2002 yılında Hip-Hop Onur Listesine alındı.
- MTV'nin 2003 yılında yaptığı bir yarışmada Tupac izleyiciler tarafından en iyi rapçı seçildi.[13]
- 2004 yılında Vibe dergisindeki ankette Tupac, ankete katılanlar tarafından tüm zamanların en büyük rapçisi seçildi.[14]
- 2005 yılında Rolling Stone dergisi 'Tüm zamanların ölümsüz 100 sanatçısı' sıralamasında 6. sırada gösterildi.
- 2010 yılında Tupac'ın Dear Mama şarkısı ABD Ulusal Kayıt Sicil Dairesi tarafından 25 şarkılık listeye alındı. Şarkı Tupac'ın kendi annesi ve diğer uyuşturucu, açlık ve ırkçılık gibi sorunlardan ailevi problemler yaşayan tüm annelere gösterilen bir saygı unsuru sayıldı. Tupac bu listeye giren 3. rapçı oldu. (Diğerleri: Grandmaster Flash ve Public Enemy)
- Papalık tarafından Mozart, Muse gibi sanatçıların eserlerinin yanında Tupac'ın da Changes adlı şarkısı onurlandırıldı.[15]
- 2012 yılında ESPN'in yaptığı anket sonucunda Tupac ankete katılanlar tarafından tüm zamanların en iyi rapçısı seçildi.[16]
- 15 Nisan 2012 tarihinde, Tupac'ın hologramı(teknik olarak 2B projeksiyon[17]) Coachella Müzik Festivali'nde Snoop Dogg ve Dr. Dre ile beraber sahneye çıkıp Hail Mary ve 2 of Amerikaz Most Wanted adlı şarkıları canlı performans olarak sergiledi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Goldman, Lea & Paine, Jake (October 29, 2007)". Forbes. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
- ^ "100 Greatest Artist of All Time". Rolling Stone. 3 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
- ^ a b "Ölüm Raporu - Reported by Cathy Scott". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
- ^ ""All Eyez on Me" - Allmusic". 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2012.
- ^ ""Tupac Shakur - Carrie Golus - Google Books". Books.google.co.uk". 23 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2012.
- ^ ""Only God Can Judge Me and lyrical Subversion"" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2012.
- ^ "Tupac ve Tanrı" (PDF). 6 Ekim 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2012.
- ^ "" 'The Rose That Grew From Concrete'e ait şiirler" -sing365.com". 28 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2012.
- ^ "Tupac ve din". 11 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2012.
- ^ "September 1996 Shooting and Death". madeira.hccanet.org. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
- ^ "Tupac Shakur Las Vegas vurulma". hugz-network.com. September 7, 1996. 20 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
- ^ "Tupac'ın ölümünden sonra". Smh.com.au. September 13, 2006. 22 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
- ^ Şablon:Başlık = MTV2 Presents: 22 Greatest MC's broadcast July 2003
- ^ ""V Community: Greatest Rapper of All Time?"". Vibe. 30 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
- ^ "Tupac Song Selected for Vatican Playlist". Showbiz.peacefmonline.com. 7 Aralık 2009. 13 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2012.
- ^ ""Tupac Hologram May Be Coming To An Arena Near You" -MTV". MTV. 21 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2012.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tupac Amaru Shakur Sanat Vakfı8 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- IMDB'de Tupac Shakur23 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tupac Amaru Shakur
- 1971 doğumlular
- Harlem doğumlular
- 1996 yılında ölenler
- Amerikalı müzik yapımcıları
- Amerikalı erkek sinema oyuncuları
- 20. yüzyıl Amerikalı şairleri
- Amerikalı hip hop şarkıcıları
- Amerikalı senaristler
- Amerikalı deistler
- Afrikalı Amerikalı müzisyenler
- Interscope Records sanatçıları
- Death Row Records sanatçıları
- Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ateşli silahtan ölümler
- Solunum yetmezliğinden ölenler
- Öldürülen müzisyenler
- Ölüm ile ilgili komplo teorileri
- Faili meçhul cinayetler
- Suikast sonucu ölen oyuncular
- Cenazesi yakılarak icra olunan kişiler
- Amerikalı erkek dizi oyuncuları
- Afrikalı Amerikalı erkek rapçiler
- Afrikalı Amerikalı erkek oyuncular
- 20. yüzyılda Afrikalı Amerikalı müzisyenler
- 20. yüzyılda Amerikalı erkek oyuncular
- 20. yüzyılda Amerikalı erkek müzisyenler
- 20. yüzyıl Amerikalı erkek yazarları
- 20. yüzyıl kurgusal olmayan eserler veren Amerikalı yazarları
- Afrikalı Amerikalı aktivistler
- Afrikalı Amerikalı erkek dansçılar
- Kurgusal olmayan eserler veren Amerikalı erkek yazarlar
- Amerikalı tutuklular ve hükümlüler
- Atlantic Records sanatçıları
- G-funk şarkıcıları
- Gangsta rap şarkıcıları
- Hip hop aktivistleri
- New York doğumlu erkek oyuncular
- Amerika Birleşik Devletleri'ndeki faili meçhul cinayetler
- West Coast hip hop müzisyenleri
- Rock and Roll Hall of Fame