Uzay havası koşulları
Uzay havası koşulları (İngilizce: Space weather), uzay fiziği, aeronomi veya güneş fiziği alanlarının bir dalıdır ve Güneş Sistemi içindeki zamanla değişen koşullarla ilgilenir. Bu koşullar arasında güneş rüzgarı da yer alır ve özellikle Dünya'nın çevresindeki uzayı vurgular. Bu kapsamda manyetosfer, iyonosfer, termosfer ve egzosferdeki koşulları içerir.[1] Uzay hava koşulları, Dünya atmosferinin karasal hava durumundan (troposfer ve stratosfer) ayrıdır, fakat kavramsal olarak ilişkilidir. "Uzay hava koşulları" terimi 1950'lerde ilk kez kullanılmış ve 1990'ların ortalarında yaygınlaşmıştır.[2] Daha sonra bu kavram "uzay iklimi" araştırma disipliniyle genelleştirildi. Bu disiplin, daha uzun ve daha büyük ölçekli değişkenliklerin ve etkilerin genel davranışlarına odaklanır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Poppe, Barbara B.; Jorden, Kristen P. (2006). Sentinels of the Sun: Forecasting Space Weather. Johnson Books, Boulder, Colorado. ISBN 978-1-55566-379-7.
- ^ Cade III, William B.; Christina Chan-Park (2015). "The Origin of "Space Weather"". Space Weather. 13 (2). s. 99. Bibcode:2015SpWea..13...99C. doi:10.1002/2014SW001141.
- Rainer Schwenn, Space Weather, Living Reviews in Solar Physics29 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 3, (2006), 2, online article.
- Jean Lilensten and Jean Bornarel, Space Weather, Environment and Societies, Springer, ISBN 978-1-4020-4331-4.
- Mark Moldwin: An introduction to space weather. Cambridge Univ. Press, Cambridge 2008, ISBN 978-0-521-86149-6.
- Ioannis A. Daglis: Effects of Space Weather on Technology Infrastructure. Springer, Dordrecht 2005, ISBN 1-4020-2748-6.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Clark, T. D. G. and E. Clarke, 2001. Space weather services for the offshore drilling industry. In Space Weather Workshop: Looking Towards a Future European Space Weather Programme. ESTEC, ESA WPP-194.
- Carlowicz, M. J., and R. E. Lopez, 2002, Storms from the Sun, Joseph Henry Press, Washington DC, ISBN 0-309-07642-0.
- Reay, S. J., W. Allen, O. Baillie, J. Bowe, E. Clarke, V. Lesur, S. Macmillan, 2005. Space weather effects on drilling accuracy in the North Sea. Annales Geophysicae, Vol. 23, pp. 3081–3088.
- Odenwald, S. 2006, The 23rd Cycle;Learning to live with a stormy star, Columbia University Press, ISBN 0-231-12078-8.
- Bothmer, V.; Daglis, I., 2006, Space Weather: Physics and Effects, Springer-Verlag New York, ISBN 3-642-06289-X.
- Gombosi, Tamas I., Houghton, John T., and Dessler, Alexander J., (Editors), 2006, Physics of the Space Environment, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-60768-1.
- Daglis, I. A. (Editor), 2001, Space Storms and Space Weather Hazards, Springer-Verlag New York, ISBN 1-4020-0031-6.
- Song, P., Singer, H., and Siscoe, G., (Editors), 2001, Space Weather (Geophysical Monograph), Union, Washington, D.C, ISBN 0-87590-984-1.
- Freeman, John W., 2001, Storms in Space, Cambridge University Press, Cambridge, UK, ISBN 0-521-66038-6.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Anlık uzay hava durumu tahmini
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Space Weather Now Page Has Changed | NOAA / NWS Space Weather Prediction Center". www.swpc.noaa.gov. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
- "Space Weather Canada". www.spaceweather.gc.ca. 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
- "Space Environment Technologies - Space Weather Now". www.spacewx.com. 9 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
- Utah State Univ SWC Real-time GAIM Ionosphere - (real-time model of ionosphere)
- "Current sunspot cycle activity, space weather, solar storm and geomagnetic conditions and radio propagation forecasts". prop.hfradio.org. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015. Space Weather and Radio Propagation. Live and historical data and images with a perspective on how it affects radio propagation
- "SolarSoft Latest Events". www.lmsal.com. 20 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015. Latest Data from STEREO, HINODE and SDO (Large bandwidth)
- "SpaceWeather.com -- News and information about meteor showers, solar flares, auroras, and near-Earth asteroids". www.spaceweather.com. 28 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
- "Geomagnetic Hazard and Space Weather - British Geological Survey 1998 - 2015". www.geomag.bgs.ac.uk. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
- Space Weather FX7 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Video podcast series on Space Weather from MIT Haystack Observatory
- ESA's Space Weather Site
- Space Weather European Network - (ESA)
- SpaceWeather.com26 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - News and information about meteor showers, solar flares, auroras, and near-Earth asteroids
- "American Commercial Space Weather Association". www.acswa.us. 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "Atmospheric and Environmental Research (AER)". www.aer.com. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "Atmospheric & Space Technology Research Associates". ASTRA - Atmospheric & Space Technology Research Associates. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "Carmel Research Center". www.carmelresearchcenter.com. 1 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "Computational Physics, Incorporated (CPI)". www.cpi.com. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "Exploration Physics International, Inc. (EXPI)". www.expi.com. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "Flare Forecast". www.flareforecast.com. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "GeoOptics Inc". geooptics.com. 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "PlanetiQ | Critical Data For A Smarter Planet". www.planetiq.com. 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "Predictive Science Inc. - Home". www.predsci.com. 26 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- Q-Up Now (Q-up)10 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Scientific Solutions". www.sci-sol.com. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "Space Environment Corporation". spacenv.com. 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "Space Environment Technologies - Home Page". spacewx.com. 9 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "Space Services Holdings, Inc. (SSH)". space-services. 25 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- Space Weather For Today and Tomorrow (SWFTT)
- "Consulting on Solar Storms and EMP's for The Power Grid". solarstormconsultant.com. 6 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "Space Weather Center at Utah State University". spaceweather.usu.edu. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
- "Mexican Space Weather Service (SCiESMEX)". www.sciesmex.unam.mx. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2015.