Vikipedi:Tartışma sayfasını arşivlemek
Burası bir bilgilendirme sayfasıdır. İçerikte Vikipedi topluluğunun projede uygulanmasına olumlu baktığı düsturlar ve teamüller açıklanmaktadır. Topluluğun etraflı incelemesinden geçmediği için Vikipedi'nin politika ya da yönergelerinden biri değildir. |
Çok fazla uzadığı zaman, tartışma sayfasını arşivlemek geleneği vardır.[1] Aşırı hacimli ve genellikle artık güncelliğini yitirmiş tartışmalarla dolu bu sayfalarda gezinmek güçtür. Ayrıca, özellikle İnternet erişimi yavaş olan kullanıcılar için hacimli tartışma sayfaları bir yük oluşturur ve bazı kullanıcılar 32 kB'den daha büyük sayfalara yazamayabilirler.
Tartışma sayfalarını arşivlemenin aşağıda özetlendiği gibi üç temel yöntemi vardır. Hangi yöntemi seçerseniz seçin, sürmekte olan tartışma yazılarını mevcut tartışma sayfasından kaldırmamalısınız. Bunun yanı sıra, oluşturduğunuz arşivlerin yanına tarih yazmanız ve kısaca tartışma konusunu da belirtmeniz yararlı olacaktır.
Altsayfa arşivleri
[kaynağı değiştir]Eski tartışma sayfalarını kesip ayrı bir altsayfaya yapıştırmak, tartışma sayfasını arşivlemede en çok kullanılan yoldur.
İşlem basamakları
[kaynağı değiştir]- Arşivlemek istediğiniz tartışma sayfası için değiştiri tıklayın.
- Değiştir kutusu açılınca, arşivlemek istediğiniz metni seçin (işaretleyin), farenin sağ tuşuna (Windows kullanıcıları için) ya da kontrol tuşuna (Mac kullanıcıları için) basın ve kesi seçin. Metin, kopyalanmış olacaktır (clipboard'a kopyalanmış olacaktır).
- Değiştir penceresi açıkken, oluşturmayı düşündüğünüz/planladığınız arşiv sayfası için köprü adresini yazın. Köprü adresini bir altsayfa haline getirmek için öncesine bir bölü işareti (yani / işareti) koyun. Örneğin, /Arşiv 1 ya da /Tartışma. Örnek kodlar olarak şunlar verilebilir:
*[[/Arşiv 1]]: Mayıs 2005 – Mayıs 2006
. Böyle yapmakla, eski tartışma sayfalarını arşivleyerek, o sayfalara erişimi sağlayan köprüleri oluşturursunuz.- Bir de {{Arşiv}} şablonu ile bağlantıları arşivlemek için bir arşiv kutusu yapabilirsiniz
- Sayfayı kaydedin. Şimdi çoğunlukla boş bir sayfaya sahipsiniz arşivinizin üstünde kırmızı bir link var. Kırmızı linki takip edin, ve tıklayın bu yazıyla birlikte yeni bir makale oluştur.
- Eğer arşivkutusunu kullandıysanız, o size şimdiki tarihi gösterecektir kırmızı linkle. Sonra değiştir'e tıklayın yazınız ve arşivinizdeki uygun olan tarihi değiştirmek için.
- Eski tartışmalarınızı clipboarddan değiştir kutusuna yapıştırın. Kaydetmeden önce, bir not oluşturmak isteyeceksiniz yukarıda anlatıyor ki bu sayfa aktif olmayan yazıların ve değiştirilmemiş yazıların arşividir. Taslak {{Tartışma arşivi}} uygundur. Eğer diğer arşivler çalışırsa, belki de link isteyeceksiniz meraklı okuyucuların arşivi kolayca götürebilmesi için.
- Kaydedin. Şimdi bir arşiv oluşturdunuz.
Bu metodun avantajları
[kaynağı değiştir]- Tartışmaları konulara göre arşivlemek, zamana göre olmasından daha iyidir. Bu yaklaşım, aynı konuların tekrar tekrar gündeme geldiği tartışma sayfaları için uygun olabilir. Konuya göre arşivlemek, kullanıcı tartışma sayfaları için uygun değildir.
- Arşivde bariz değişiklikler yapılabilir. Mesela, başlıklar daha anlamlı hale getirilebilir, imzasız yazılar işaretlenebilir, alakasız yorumlar ilgili yerlere taşınabilir, geyik muhabbetleri silinebilir. (Ancak, bu düzeltme tekniğinde biraz düşüneceksiniz.)
- Tartışmalarda kullanılan bağlantılar wiki yazılımı tarafından endekslenmeye devam eder, ve "sayfaya bağlantılar" kısmında arşivlenmiş sayfalar da gösterilir.
Dezavantajları
[kaynağı değiştir]- Yeni kullanıcılar yanlışlıkla aktif olmayan tartışmalara cevap verebilirler, ayrıca sayfa vandalizme açıktır.
- Bu metod, arşivlemeyi yapan kullanıcının iyi niyetine güvenmeyi gerektirir. Eğer bu güven kırılırsa, geçmişi olmayan bir arşiv sayfasındaki bilgilerin, arşivlenen kısımdaki bilgilerle aynı olduğunu kanıtlamak çok zordur.
İkinci yöntem
[kaynağı değiştir]Altsayfa arşivleri, arşivlenecek sayfaya "adını değiştir" düğmesiyle alt sayfa ismi verilmesiyle de yapılabilir. Devam eden tartışmalar asıl tartışma sayfasına taşınır. Sonuç ilk yöntemdekiyle aynıdır, ancak sayfa geçmişi alt sayfaya geçmiştir. Bu yöntemin uygulanması biraz daha karışıktır, ama geçmişi çok uzun olmaya meyilli tartışma sayfaları için idealdir.
Kopyalama ya da taşıma gerektirmeyen üçüncü yöntem
[kaynağı değiştir]Aşağıdaki yöntem en karmaşık yöntemdir! Ancak kopyalama, taşıma gerektirmediğinden tercih edilebilir.
Vikipedi ilişkisel bir veritabanı kullanır. Bu veritabanında her sayfanın her sürümü tutulur. Sürüm numaraları sistem çapında emsalsiz numaralardır. Dolayısıyla herhangi bir sayfanın (silinmiş olsa da!) herhangi bir sürümüne ulaşmak mümkün.
Sayfanın üstündeki "geçmiş" butonunu tıklayın. Sayfanın tüm sürümlerinin listesini göreceksiniz. Sayfanın herhangi iki sürümünü seçerek aradaki farkları görebilirsiniz. Geçmiş sayfasını seçtiğinizde son iki sürümün seçilmiş olduğunu göreceksiniz. "Seçilen sürümleri karşılaştır"ı tıkladığınızda son sürümde yapılan değişiklikler listelenecektir. Asıl iş buradan sonra başlıyor. Yöntem başlangıçta karmaşık gibi görünebilir ama dikkatli olursanız sorun çıkmayacaktır!
Sağ sütunda "güncel sürüm"e sol sütunda ise "önceki bir sürüm"e işaret eden bağlantılar göreceksiniz. Adres çubuğuna baktığınızdaysa korkunç derecede karmaşık görünse de mantığı oldukça basit bir adres göreceksiniz:
http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kullanıcı_mesaj:Kullanıcı_adı&diff=GÜNCELSÜRÜM&oldid=ÖNCEKİSÜRÜM
Elbette adres çubuğunda göreceğiniz adres bundan biraz daha farklı olacak. Kullanıcı_adı yazan yerde kendi kullanıcı adınızı, GÜNCELSÜRÜM ve ÖNCEKİSÜRÜM yazan yerlerde ise sürüm numaralarını göreceksiniz.
Bir uyarı daha: HTTP Türkçe karakter setini desteklemediğinden, bazı harfler de özel amaçlarla kullanıldığından adres çubuğunda göreceğiniz adres biraz daha karmaşık olacak. Önemli olan şey asıl formatın yukarıdaki gibi olduğunu hatırlamanız. Bunu adres çubuğuna yazdığınızda ağ tarayıcısı harf değişimini otomatik olarak yapacaktır.
En karmaşık kısıma geldik. Sayfanın eski sürümlerine sayfa adının sonuna &oldid=SÜRÜM eklenerek erişilirken en güncel sürüm için numara kullanmaya gerek yoktur. Ancak bu numara kullanarak en güncel sürüme ulaşamayacağımız anlamına gelmiyor!
İki paragraf yukarıdaki adrese bakacak olursanız orada iki ayrı sürüm numarası olduğunu göreceksiniz. Bunlardan &diff=GÜNCELSÜRÜM şeklinde yazılanı da güncel sürüm numarasıdır. Bu durumda güncel sürüme ulaşabilmek için şunu da yapabilirsiniz:
http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kullanıcı_mesaj:Kullanıcı_adı&oldid=GÜNCELSÜRÜM
Kafanız karıştıysa başa dönün. Kendinizden eminseniz devam edelim!
Son aşamada sayfanın içeriğini tamamen sileceğiz (hala süren tartışma konuları hariç!). Sayfanın baş kısmına yeni bir bağlantı ekleyeceğiz:
[http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kullanıcı_mesaj:Kullanıcı_adı&oldid=GÜNCELSÜRÜM Arşiv-n]
Dikkat etmeniz gereken iki nokta:
- Kullanıcı_adı yazan yere kendi kullanıcı adınızı yazacaksınız.
- Doğru sürüm numarasını seçtiğinizden emin olun.
Sayfayı kaydetmeden önizlemeyi kullanarak sağlamasını yapın. Yeni bağlantıdan sayfanın sildiğiniz son haline ulaşılabildiğinden emin olun.
Sayfayı kaydedin: voila!
Tartışma
[kaynağı değiştir]Hangi yöntemin daha iyi olduğu tartışmalıdır. Bir yöntemde geçmiş silinirken, diğerinde de bulmak istenen şey için büyük bir veriyle boğuşulmak zorunda kalınıyor. Yine de, hangi yöntemi seçerseniz, hep onu kullanın; ikilik, sadece kafa karıştıracaktır.