Танк
Танк — чылбырлы тәгәрмәчкә нигезләнгән йөрешле бронялы сугыш машинасы. Нигездә төп коралы буларак пушка кулланыла.
Атаманың килеп чыгышы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]«Танк» сүзе инглиз телендәге tank сүзеннән килеп чыккан. Ул «бак», «цистерна», «мичкә» мәгънәсен аңлата. Атаманың килеп чыгу тарихы түбәндәгечә: фронтка беренче танкларны җибәргәндә Британия контрразведкасы Англиядән Россия хөкүмәте эчәргә яраклы су ташыр өчен бер партия цистернага боертма бирде дигән имеш-мимеш тарата. Шул рәвешле танклар тимер юл буенча цистерналар кыяфәтендә фронтка юнәләләр.
Тарих
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Танкларның килеп чыгышы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Беренче танклар Беренче бөтендөнья сугышы барышында килеп чыгалар. Сугыш барышында көнбатыш фронт позицион тигезләнеш урнашкан була һәм озак вакыт дәвамында фронт сызыгы бер урыннан күчми. Дошман фронтын өзер өчен яңа чаралар таләп ителә. Танклар бу максат белән уйлап чыгарылган булалар.
Танк идеясе 1915 елда Бөекбританиядә, Франциядә һәм Россия империясендә туа. 1916 елда Британиядә Mark I исеме астында беренче танклар килеп чыга.
Беренче танклар инглиз армиясе тарафыннан Сомма елгасында 1916 елның 15 сентябрендә Герман армиясенә каршы кулланыла.
Соңрак французлар 1917 елда бик уңышлы булган Рено FT-17 танкын эшләп чыгаралар.
Россиядә чыгарылган беренче танклар буларак Пороховщиков танкы һәм тәгәрмәчле Лебеденко танкы санала.
Сугыш арасы чоры танклары (1919 — 1938)
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Ике бөтендөнья сугышы арасында танклар зур үсеш кичерәләр һәм Икенче бөтендөнья сугышы башына алар инде гаять алга киткән сугыш машиналары булып җитешкән булалар. Бу дәвердә төрле танк вариацияләре эшләнеп карый һәм конструкторлар күп фикерләрдән баш тартырга мәҗбүр булалар.
Икенче бөтендөнья сугышы танклары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Дөнья сугыш танк төзү өлкәсе алга зур адым ясый. 6 ел эчендә танклар аңа кадәрге 20 ел белән чагыштырганда зуррак үсеш кичерәләр.
Сугыштан соңгы танклар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Әдәбият
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]| Танк башка проектларда: | |
|
Викиҗыентыктагы медиафайллар? |
|
«Бронетехника» проекты |
|
|
«Бронетехника» порталы |
- Чертежи танков и бронетехники
- Антонов А. С., Артамонов Б. А., Коробков Б. М., Магидович Е. И. Танк, Воениздат, 1954 г. 2012 елның 11 гыйнвар көнендә архивланган.
- Бабаджанян А. Х. (ред.) Танки и танковые войска 2012 елның 11 гыйнвар көнендә архивланган.. М.: Воениздат, 1980. 432 с.
- The Russian Battlefield
- Военный музей Бронетанкового вооружения и техники. Россия, Кубинка 2011 елның 20 июль көнендә архивланган.
- Бронетанковая библиотека Василия Чобитка
- Танку ПТУР не страшен. Защита бронетанкового вооружения и техники от высокоточного оружия 2012 елның 5 август көнендә архивланган.
- Страничка про танковые пушки на сайте «Battlefield». The Russian Battlefield. әлеге чыганактан 2009-09-29 архивланды. 2014-12-13 тикшерелгән.
- Концепция танка с пневмоэлектрическим вооружением 2011 елның 24 ноябрь көнендә архивланган.
- Танки. История создания, вооружение, описание конструкции, боевое применение, общая оценка машин 2014 елның 6 апрель көнендә архивланган.
- С.Суворов. Танки: эра заката пока не предвидится
- ACHTUNG PANZER! (ингл.) (посвящён бронетанковой технике Германии периода Второй мировой войны)
 |
Бу — мәкалә төпчеге. Сез мәкаләне үзгәртеп һәм мәгълүмат өстәп,  Википедия проектына ярдәм итә аласыз.Мөмкинлек булса, бу искәрмәне төгәлрәккә алыштырырга кирәк.
|