Iza Franckiewicz-Olczak

In the mid-1950s, film sealed its place in the world of art with the voice of essentialist theories. At the same time, it did not give up its status as mass entertainment, which it had acquired at the beginning of cinematography’s development. Over the years, it has also developed its position as an educational medium, and its importance and impact on culture created the need for film studies. And although knowledge of film and cinematography is being introduced to school curricula, not only in Poland, the negative view that film is purely for entertainment purposes still prevails. Focusing on the subject outlined, the article refers to the results of research on film knowledge among children and young people, and on the cultural choices (using data on film choices) of parents and caregivers, to analyze the place and role of film in children’s and young people’s development.

In the mid-1950s, film sealed its place in the world of art with the voice of essentialist theories. At the same time, it did not give up its status as mass entertainment, which it had acquired at the beginning of cinematography's development. Over the years, it has also developed its position as an educational medium, and its importance and impact on culture created the need for film studies. And although knowledge of film and cinematography is being introduced to school curricula, not only in Poland, the negative view that film is purely for entertainment purposes still prevails. Focusing on the subject outlined, the article refers to the results of research on film knowledge among children and young people, and on the cultural choices (using data on film choices) of parents and caregivers, to analyze the place and role of film in children's and young people's development.

Abstrakt. Przenikanie się świata artystycznego z innymi światami go otaczającymi, szcze-gólnie ze światem wolnorynkowej gospodarki, może powodować anomię i sprzyjać zachowaniom dewiacyjnym. Tekst, w oparciu o typologię mitów związanych z artystami, omawia obszary spo-łecznego ich funkcjonowania, w których zaszły najdalej posunięte zmiany. Odwołując się do teorii dewiacji w interpretatywnym ujęciu Howarda S. Beckera, próbuje wykazać zmienność w czasie i względność dewiacyjności świata artystycznego, a sięgając po Mertonowskie typy idealnego przystosowania, obrazuje sposoby funkcjonowania artystów w bieżącej rzeczywistości społeczno-gospodarczej. Słowa kluczowe: anomia, dewiacje, artyści, bezinteresowność artystyczna, wolność arty-styczna, indywidualność, kariera artystyczna. Co oznacza współcześnie bycie twórcą? Jak w bieżącej sytuacji społeczno-gospodarczej radzą sobie artyści? Jakie są najczęstsze scenariusze kariery arty-stów wizualnych? Last but not least jaka jest sytuacja ekonomiczna współczes-nych artystów? To podstawowe pytania, na które spróbuje odpowiedzieć autorka w poniższym tekście. Analiza poprowadzona będzie w oparciu o badania kon-dycji sztuk wizualnych, prowadzone w 2015 roku w ramach programu MKiDN "Obserwatorium kultury", którymi miałam okazję kierować 1. Bezpośrednio będę się odwoływać do 85 wywiadów swobodnych z dyrektorami placówek wysta-wienniczych 2 oraz 13 z artystami i 3 z artystkami. Poza nimi, w ramach badań terenowych, przeprowadzono 561 wywiadów kwestionariuszowych z odbiorca-mi sztuki współczesnej, 222 obserwacje odbioru artefaktów artystycznych. Ba-danie kwestionariuszowe i obserwacje realizowano w 32 muzeach (wszystkich posiadających w swych zbiorach sztukę współczesną), centrach sztuki współczes-nej i wytypowanych placówkach galeryjnych na terenie całego kraju, zarówno * Zakład Badań Komunikacji Społecznej, Instytut Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego, e-mail: iza. franckiewicz@uni.lodz.pl/. 1 Raport z badań jest dostępny na stronie: http://nck.pl/badania/raporty/kondycja-sztuk-wizu-alnych-percepcja-i-spoleczny-obieg-sztuki-wspolczesnej-w-polsce [dostęp 30.05.2018]. 2 Spośród 69 osób na stanowiskach dyrektorskich 41 stanowiły kobiety, a 29 mężczyźni.

Audience Research as an Integral Element of Creating a Temporary Exhibition. Teens Love Design and Iconic Things-the National Ethnographic Museum's Exhibitions The aim of the article is to focus on, connected with democratization, culture' s changes. These changes entail modification of culture research. On that theoretical base the Teens Love Design and Iconic Things projects conduct by National Ethnographic Museum are presented. The research in these projects help to work out the shape of the temporary exhibitions.