Ғатафан
| Бану Г'аṭафāн بنو غطفان | |
|---|---|
| Нисба | Ал-Гҳатафани |
| Жойлашув | Қадимги Арабистон |
| Келиб чиқиши | Г'атафан ибн Са'д ибн Қайс |
| Ҳукмрон қабиласи | Қайс |
| Тармоқлари | |
| Дини |
Полиатеизм (630-йилгача) Ислом (630-ҳозиргача) |
Г'аṭафан (арабча: غطفان: غطفان) - асл келиб чиқишлари шимоли-шарқий Мадинага бориб тақаладиган Араб қабиласи. Г'атафан қабиласи о'з ичида Бану Абс, Бану Дҳубян ва Ашжа деб номланга кичик қабилаларга бо'линган. Қабила о'з даврида Муҳаммад (с.а.в) билан музокаралар олиб борган Араб қабилаларидан бири ҳисобланади. У қабила Хандақ жангида Қурайш билан иттифоқдош бўлган. [1]
Келиб чиқиши
[edit | edit source]Г'атафан Ҳижоз тог'лари ва [[Жабал-Шаммар Амирлиги|Жабал-Шаммар]] амирлиги орасидаги жойлашган Нажд вилоятининг Вади ал-Румма ҳудудида яшаган бадавий қабила ҳисобланади.[2] Араб генеологик таснифига ко'ра, қабила асосчиси Г'аṭафāн ибн Саʾд ибн Қайс ʿАйлāн бўлган ҳамда каттароқ Қайс қабиласининг таркибига кирган. Г'атафан со'зининг этимологияси ёки ма'носи ма'лум эмас. [3]
Г'атафаннинг асосий тармоқларига қуйидагилар кирган:
- Асосан Г'атафан қабиласи ҳудудининг г'арбий қисмида яшовчи Бану Ашжа.[2]
- Бану Зубян Зубян ибн Баг'дид ибн Райс ибн Г'атафаннинг авлодлари бўлган.[1] Бану Ашха шарқидаги ҳудудларда яшашган ва Бану Мурра, Бану Фазара ва Тҳа'лаба каби кичик қабилаларни о'з ичига олган.[1][2]
- Бану Абс, ʿАбс ибн Багҳīд ибн Райс ибн Г'аṭафāн авлодлари бо'либ, Бану Зубяннинг шарқидаги ҳудудларда истиқомат қилишган.[1][2]
- Қасим вилоятида яшовчи Анмарлар.[1][2]
Муҳаммад (САВ) билан келишмовчиликлар
[edit | edit source]Улар Муҳаммад (САВ) билан бир неча ҳарбий то'қнашувларда иштирок этишган. Дастлабки то'қнашув Ди Амр [4] истилосида ҳижрий 3-йил, милодий 624-йилнинг Сентябр ойида Савиқ эгалланишидан со'нг ро'й берган.[5][6] То'қнашув Муҳаммад (САВ) буйруг'ига биноан амалга оширилган. Бунинг асосий сабаби Бану Муҳарриб ва Бану Талаба қабилаларининг Мадина шаҳри ташқарига кутилмаган ҳужум уюштириш режасини олдини олиш бўлган. Шунинг учун Муҳаммад (САВ) 450 нафар аскар ёрдамида қақшатқич қарши ҳужум ташкиллаган.[7]
Улар иштирок этган яна бир низо Дат ал-Риқо экспедицияси бўлган. Бу то'қнашувга сабаб Дат ал-Риқо қабиласининг шубҳали йиг'ини ҳақидаги хабарнинг Муҳаммад (САВ)га етиб келиши бўлган.[8]
Со'нгра Думатул Жандал Истилоси ро'й берди. Муҳаммад (САВ) о'з одамларига Думани босиб олишни буюрди, чунки Муҳаммад (САВ) у ерда ба'зи қабилалар о'г'ирлик ва талончилик билан шуг'улланаётгани, ҳаттоки Мадинанинг о'зига ҳам ҳужум қилишга тайёргарлик ко'раётганликлари ҳақида ма'лумот олган эди.[9] Бу ҳодиса 626-йил июл ойида содир бўлган.[10]
Ро'йхат
[edit | edit source]- Нуайм ибн Масуд[11]
- Бану Абс
- Бани Рашеэд
- Рашаида халқи
- Мутайр
Шунингдек қаранг
[edit | edit source]Манбаа
[edit | edit source]- ↑ Тҳе Меанинг оф тҳе Қур'ан (тафсир) бй Маудуди он МСА Wест Cомпендиум оф Муслим Техц
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Фücк, п. 1023.
- ↑ Фücк, п. 1024.
- ↑ Страуч, Самеҳ (2006), Биограпҳй оф тҳе Пропҳет, Даруссалам Публиcатионс, 472-бет, ИСБН 978-9960-9803-2-4
- ↑ Табари, Ал (2008), Тҳе фоундатион оф тҳе cоммунитй, Стате Университй оф Неw Ёрк Пресс, 100-бет, ИСБН 978-0-88706-344-2
- ↑ Wатт, W. Монтгомерй. Муҳаммад ат Медина. Охфорд Университй Пресс, 1956 — 17-бет. ИСБН 978-0-19-577307-1. (фреэ онлине)
- ↑ Мубаракпури, Саифур Раҳман Ал (2005), Тҳе сеалед неcтар: биограпҳй оф тҳе Нобле Пропҳет, Даруссалам Публиcатионс, 286–287-бет, ИСБН 978-9960-899-55-8
- ↑ {{Cитатион |ласт=Раҳман ал-Мубаракпури |фирст=Саифур |титле=Тҳе Сеалед Неcтар |урл=https://books.google.com/books?id=-ppPqzawIrIC&pg=PA192 |page=192 |year=2005 |publisher=Darussalam Publications |isbn=9798694145923}}
- ↑ Мубаракпури, Тҳе Сеалед Неcтар, пп. 193-194. (онлине)
- ↑ Муир, Wиллиам (Аугуст 1878), Тҳе лифе оф Маҳомет, Смитҳ, Элдер & Cо, 225–226-бет
- ↑ Муҳаммад анд тҳе Cоурсе оф Ислам Бй Ҳ. М. Балюзи. п.97.
Библиография
[edit | edit source]Фойдаланилган манбаалар
- Фücк, Ж. W. (1965). "Гҳаṭафāн". ин Леwис, Б.. Энcйcлопаэдиа оф Ислам. Волуме ИИ: C–Г (2нд нашри). Леиден: Э. Ж. Брилл. 1023–1024 б. ОCЛC 495469475. https://referenceworks.brillonline.com/search?s.q=Gha%E1%B9%ADaf%C4%81n&s.f.s2_parent=s.f.book.encyclopaedia-of-islam-2&search-go=Search.