Lund universiteti
Lunds universitet | |
| Shiori | Ad utrumque |
|---|---|
| Asos solingan sanasi | 1666-yil; 357 yil avval |
| Veb-sayti | https://www.lu.se https://www.lunduniversity.lu.se |
Lund universiteti (shvedcha: Lunds universitet) – Shvetsiyadagi davlat tadqiqot universiteti va Shimoliy Yevropadagi eng qadimgi universitetlardan biri. Universitet Shvetsiyaning Skaniya provinsiyasidagi Lund shahrida joylashgan. Uning kelib chiqishi 1425-yilga borib taqaladi. Shvetsiya 1658-yilda Roskilde shartnomasida Daniyadan Skaniyani yutib olgandan soʻng, universitet rasman 1666-yilda Lund sobori yonidagi eski stadium generale hududida tashkil etilgan.
Lund universitetida toʻqqizta fakultet[1] mavjud. Malmyo va Xelsingborg shaharlarida qoʻshimcha kampuslari mavjud boʻlib, 270 xil dasturlarda 45 000 ga yaqin talabalar tahsil oladi. Universitet taxminan 75 mamlakatdan 650 ta universitetlar bilan hamkorlik qiladi, hamda Yevropa tadqiqot universitetlari ligasi aʼzosinetwork[2]. Universitet faollari orasida toʻrtta Nobel mukofoti sovrindori, Filds medali sovrindori, Bosh vazirlar, koʻplab biznes rahbarlari va Qoʻshma Shtatlar Oliy sudining yordamchilari ham mavjud.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash].jpg)
Oʻrta asrlarda
[tahrir | manbasini tahrirlash]Lund shahri tatqiqot markazi sifatida uzoq tarixga ega boʻlib, Daniya arxiyepiskopining qarorgohi boʻlgan. Ruhoniylarni tayyorlash uchun sobor maktabi (Katedralskolan) 1085-yilda tashkil etilgan va bugungi kunda Skandinaviyadagi eng qadimgi maktab hisoblanadi.
XVII-XIX asrlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]1658-yilda Roskilde shartnomasidan soʻng, Skaniya yerlari Shvetsiya tasarrufiga oʻtdi. Universitet 19-asr oxirigacha shvetsiyalik Charlz X Gustav sharafiga Karolina Akademiyasi nomini oldi, keyinchalik Lund universiteti keng tarqalgan mazhabga aylandi.
Universitet tashkil etilganda toʻrtta fakultet mavjud edi: Huquq, Ilohiyot, Tibbiyot va Falsafa. Bu fakultetlar universitetda poydevor vazifasini oʻtab, 200 yildan ortiq vaqt davomida amalda boʻlgan. XVII asrning oxirlarida esa talabalar soni 100 taga yaqinlashgan.
1676-yilda boʻlib oʻtgan Skaniya urushi universitetni 1682-yilgacha yopilishga sabab boʻldi. Universitet asosan mintaqaviy vatanparvarlar tufayli qayta ochildi, ammo XIX asrgacha yuqori maqomga ega boʻlolmadi. Maʼruza xonalari kamligi sababli maʼruzalar Lund sobori va cherkovda boʻlib oʻtdi. Professorlarning maoshi ham kam edi.
Nihoyat, 1718-yilda Karl XII vafotidan soʻng tinchlik oʻrnatildi va XVIII asrning birinchi yarmida universitet uchun qoʻshimcha mablagʻ ajratildi. Talabalar soni endi 500 ga yaqinlashgan edi. Uppsala universiteti bilan teng boʻlmasligiga qaramay, u mustahkam obroʻga erishdi va taniqli professorlarni jalb qilishga muvaffaq boʻldi.
XX asr
[tahrir | manbasini tahrirlash]XX asr boshlarida universitetda mingga yaqin talabalar tahsil olardi, ular asosan davlat xizmatchisi, huquqshunos va shifokor boʻlish uchun oʻqitiladigan yuqori sinf oʻquvchilaridan iborat edi. 1964-yilda ijtimoiy fanlar gumanitar fanlar fakultetidan ajralib chiqarildi. Lund Texnologiya Instituti 1961-yilda tashkil etildi, ammo sakkiz yildan keyin Lund universiteti bilan birlashtirildi.
Soʻnggi yillarda Lund universiteti nafaqat Shvetsiya oliy taʼlim muassasalari orasida, balki milliy[3] va xalqaro[4][5] miqyosda juda mashhur boʻldi[4].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Management and leadership“. Qaraldi: 2016-yil 5-iyul.
- ↑ „About Lund University - Lund University“. Lund University (2016-yil 5-iyul). Qaraldi: 2016-yil 5-iyul.
- ↑ „Utbildning Gymnasieungdomars studieintresse läsåret 2009/2010“. 2018-yil 13-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 30-yanvar.
- ↑ 4,0 4,1 „Home – Lund University“. 2012-yil 5-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 31-may.
- ↑ „Decrease in international applicants to Swedish universities“. 2016-yil 24-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 31-may.