Teratoma
Teratoma | |
---|---|
Havfsiz o'sma kasalligi |
Teratoma (Qadimgi yun.- tetras → gen .τέρατος — yirtqich hayvon + -ομα — oʻsimta) — genotsitlaridan hosil boʻlgan oʻsimta. Teratoma ayollarda tuxumdonlarda, erkaklarda moyaklar, bolalarda sakrokoksigeal mintaqada, miyada ham uchraydi. Bu oʻsimtaning lokalizatsiyasiga xos boʻlmagan toʻqima yoki hatto organ: teratomada sochlar, mushak toʻqimalari, suyak toʻqimalari boʻlishi mumkin. Murakkabroq organlarda — koʻz, torso, oyoq-qoʻllarda kamroq uchraydi[1] .
Homiladagi homila klinik hodisasiga asoslangan gipotezaga koʻra, baʼzi holatlarda teratoma paydo boʻlishining sababi juda kam rivojlangan parazit siam egizaklari natijasida hosil boʻladi. Ildiz hujayralari va uning mikro-muhiti oʻrtasidagi munosabatlar muvofiqlashtirishning buzilishi (gʻayritabiiy induksiya) — embriogenez bosqichlaridan biridagi joy deb ataladi.
Tasniflash
[tahrir | manbasini tahrirlash]Teratomalar bir necha toifalariga boʻlinadi:
Gistologik tuzilishga koʻra, yetuk va yetuk boʻlmagan teratoma farqlanadi.[2]
Yetuk teratomalar- yaxshi tabaqalangan oʻsmalar. Gistologik jihatdan etuk neyrogliya, suyaklar, sochlar, xaftaga, gepatotsitlar, silliq va chiziqli mushaklar, ichak bezlari, nafas olish yoʻllari kabi tuzilmalar boʻlishi mumkin.
Yetuk boʻlmagan teratomalar- toʻliq differensiallanmagan somatik tuzilmalarga ega. Ular metastaz berishga moyil boʻlib, metastazlar turli darajada farqlangan toʻqimalarni, shu jumladan birlamchi oʻsmada boʻlmaganlarni ham oʻz ichiga olishi mumkin.
- Jinsiy hujayrali oʻsimta hujayralarining oʻchoqlari bilan:
- Germinoma;
- Embrion saraton;
- Sarigʻi qop oʻsmasi;
- Xoriokarsinoma;
- Jinsiy hujayra boʻlmagan komponentlar bilan:
- Sakroma;
- Malign embrion oʻsmalar;
- Aralashgan;
Teratomaning lokalizatsiyasiga qarab quyidagilar mavjud:
- sakral-koksikulyar;
- mediastinal teratomalar;
- bosh va boʻyin teratomalari;
- qorin boʻshligʻi ekstragonadal teratomalari;
- tuxumdon teratomalari;
- moyak teratomasi;
- noyob lokalizatsiya teratomalari;
Diagnostika
[tahrir | manbasini tahrirlash]Teratomalarni tashxislashda qoʻllaniladigan instrumental tadqiqot usullari:
- ultratovush;
- MRI;
- vena ichiga urografiya .
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Tumor in baby’s brain contained tiny foot“. msnbc.msn.com (2008-yil 18-dekabr). Qaraldi: 2008-yil 19-dekabr.
- ↑ „Рак яичников: диагностика и лечение в Минске“. omr.by. Qaraldi: 2019-yil 25-mart.