chandimoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

chan-di-moq

Etimologiyasi

CHANDI- 'zich qilib birlashtir-'. Sotiboldi yetaklab kelgan uchinchi ot egariga Mirkomil ch a n -d i b boglangan edi (Hamid Gʻulom). Eski oʻzbek tilida ham shunday maʼnoni anglatgan bu feʼl asli chandï-tarzida talaffuz qilingan (КРС, 844: chandïr); keyin-chalik a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: chandï- > chändi-
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Mahkam sirib bogʻlamoq, sirib qoʻymoq. ◆ Buzoqni olmaga qapishtirib, chandib bogʻladim. "Yoshlik" .

2 shv. Chatmoq, chatib ulamoq, biriktir-moq. ◆ Ularning ishorasi bilan ikki sarboz ogʻzi kanop bilan chandilgan qopni olib kelib, ha-ligi kishilarning oyogʻi ostiga tashladi. S. Karomatov, „Bir tomchi qon“ .

3 Kimsa toʻgʻrisida gapirmoq, gʻiybat qilmoq. ◆ Sidiqjon bu odamlar ish vaqtida ham shunday begʻam, xushchaqchaq, bir-birini chandib, kunni bilintirmasdan oʻtkazadi, deb oʻylagan ekan. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chirok-lari“ .

4 Bir-birini gap bilan olmoq, askiya qilmoq. ◆ -Kechqurun.. choyxonada yana gurungi-miz choʻzildi.. Bittasi Yoʻldoshjonning yal-qovligini chandib, askiya boshlasa, ikkinchisi Zulfiyaning chechanligini maqtaydi, — dedi Poʻlat. Gʻayratiy, „Mening yoshligim“ .

Antonimlari

ЧАНДИМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

chandimoq
1 стягивать, обвязывать (что-л. чем-л.) туго-натуго, крепко-накрепко;
2 обл. = chatmoq;
3 кляузничать, наговаривать (на кого-л.);
4 состязаться в остроумии.