falokat

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

fa-lo-kat

Etimologiyasi

arab. – musibat, baxtsizlik; mushkul ahvol;

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. Odamlar ixtiyoridan tashqari, kutilmaganda yuz beradigan koʻngilsiz voqea, hodisa; baxtsizlik; ofat. ◆ Farosatsiz — falokatga yoʻliqar. Maqol ◆ Kumushbibi uchun bu hol kutilmagan bir baxtsizlik, kutilmagan bir falokat edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar.“ ◆ Tohir yomon bir falokatni oldindan sezganday, yuragi uvushdi. P. Qodirov, „Bobur“

2. soʻk. Yaramas; badbaxt. ◆ [Boy:] Gʻofirni koʻrdingmi? [Xolmat:] Boya shu oʻrtada oʻralashib yuruvdi, falokat! Bir zumda yoʻqolib qolibdi. Hamza, „Boy ila xizmatchi.“ ◆ ..Nemis falokat lotinchani ham, oʻzbekchani ham bilar ekan. Oybek, „Quyosh qoraymas.“

Falokat oyoq ostida Ofat, baxtsizlik kutilmaganda, qoʻqqisdan yuz berishi mumkin. ◆ Falokat oyoq ostida, deganlari haq gap ekanda, — dedi kimdir. T. Rustamov, „Mangu jasorat.“

Falokat bosib Gʻayriixtiyoriy ravishda; oʻylamasdan, adashib, bilmay. ◆ Bir kuni falokat bosib, mehnat darsida.. elektr arrani sindirib qoʻysak boʻladimi? E. Raimov, „Ajab qishloq.“ ◆ Falokat bosib, eru-xotin urishib qolishdi. Oxir boʻlmadi, ajralib ketishdi. Gazetadan.

Antonimlari

ФАЛОКАТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Ot

falokat (koʻplik falokatlar)

• Turkcha: felâket

Ruscha _ru

falokat
1 беда, бедствие, несчастье, напасть; ◆ bu qanday ~! что за напасть!; ◆ ~ni sezganday словно чувствуя беду, словно, предчувствуя несчастье; ◆ ~ga yoʻliqmoq попасть в беду, оказаться в бедственном положении; ◆ ~ bosib на беду; к несчастью; ◆ ~ oyoq ostida погов. (букв. несчастье под ногами) соотв. беда идёт из-за угла; беда с тобою рядом, её искать не надо; ◆ eshikdan baxt kirsa - ~ teshikdan qochar посл. (если) войдёт счастье через дверь - сгинет напасть через щель;
2 разг. каналья; ◆ obbo, ~-e, xoʻp aldadi-da! ловко, каналья, обманул!