tuygʻu
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]tuy-gʻu
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]TUYGʻU 'tashqi taʼsirni sezish, his etish qobili-yati', ' sezgi'. Mavj urib yangi kanallardan musaffo suv kelur, Har koʻngil oynasiga rang-barang t u y gʻ u kelur (Habibiy). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu ot 'sez-', 'his et-' maʼnosini anglatgan tuy— feʼlidan (Devon, III, 262; DS, 584) —gʻu qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, III, 292): tuy— + gʻu = tuygʻu. „
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 fiziol. Tashqi taʼsirni sezish, his etish, qabul qilib olish qobi-liyati; sezgi. ◆ Tuygʻu yordamida biz issiqni yoki sovuqni sezamiz. n ◆ Quyonning tuygʻu aʼzola-ri terida tamomlanadigan nerv uchlaridan iborat. "Zoologiya" .
2 Ruhiy yoki jismoniy kechinmalar, his-tuygʻular majmui; his-tuygʻu, his-hissiyot. ◆ Nafis tuygʻu. Ishonch tuygʻusi. Doʻstlik tuy-gʻusi. Ogʻriq tuygʻusi. Yurakni gʻash qilayot-gan tuygʻu. m ◆ Rashk, menimcha, mana shu haqo-ratning alami va shundan kelib chiqadigan tuygʻu. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ . ◆ Otasining saltanat oldida katta hurmat-ga ega ekani Badianing qalbiga ham fidoyi-lik tuygʻularini solgan edi. Mirmuhsin, „Meʼmor“ . ◆ Oraga jimlik choʻkib, tuygʻularni soʻndirdi. K. Yashin, „Hamza“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТУЙҒУ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]- Portugalcha: sentimento
- Turkcha: duygu
- Yaponcha: 気持ち (kimochi)