yonoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]yo-noq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]YONOQ 'yuzning boʻrtiq qismi’. [Bashoratning] .. qoshlari quyuq, qalin; yum-yumaloq yonohlari hamisha hizil (Asqad Muxtor). Bu soʻz ’taraf’ maʼno — sini anglatgan yan soʻziga kichraytirish maʼnosini ifodalovchi -(a)q qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan deb izohlanadi (ЭСТЯ, IV, 123): yan + aq. Devonda bu soʻz yaŋaq shaklida berilib, ’har narsaning yoni’ maʼno-sini anglatishi taʼkidlangan (Devon, III, 386). Qadimgi turkiy til lugʻatida esa bu soʻz 'yuzning boʻrtiq qismi’ deb taʼriflangan (ДС, 233). Maʼno taʼriflaridagi har xillikdan qatiy nazar, yaŋ soʻzi oxiridagi n tovushi n tovushiga aylanganini izohlash qiyin (Balki qadimgi turkiy tilda bu ot yan shaklida ham mavjud boʻlgandir).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
- Yuzning, betning boʻrtiq qismi. Uning'Bashoratning
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]◆ yuz-koʻzi otasiga tort-gan edi: qoshlari quyuq, qalin; yum-yumaloq yonoqlari hamisha qizil. A. Muxtor, „Opa-sin-gillar“ . ◆ Avaz Matpanoga tikilib qoldi: u ozibdi, chakkalari choʻzilib, yonoq suyaklari turtib chiqibdi. S. Siyoyev, „Avaz“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЁНОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.